کل تعطیلات سالانه در کشور ۴۰ روز کمتر از متوسط تعطیلات سالانه در اکثر کشورهای توسعه‌یافته است.
مسعود سلطانی - در بین ۵۰ اقتصاد بزرگ جهان و ۳۱ کشور اسلامی، ایران تنها کشوری است که تنها یک روز تعطیلی هفتگی دارد. البته ایران رتبه نخست تعطیلات مناسبتی (24 روز در سال) را دارد اما کل تعطیلات سالانه در کشور حدود ۷۸ روز است که 40 روز کمتر از متوسط تعطیلات سالانه در اکثر کشورهای توسعه‌یافته با 118 روز تعطیلی در سال است.
این موضوع باعث شده است که اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی به فکر افزایش تعطیلات بیفتند و تعطیلات آخر هفته را از یک روز (جمعه) به 2 روز (پنجشنبه و جمعه) افزایش دهند. این طرح به‌تازگی در کمیسیون اجتماعی مجلس به تصویب رسیده است. نماینده مردم مشهد و عضو کمیسیون اجتماعی در این باره به شهرآرا گفت: این مصوبه به منظور تأیید نهایی به صحن علنی مجلس می‌آید تا در نهایت مورد بررسی سایر نمایندگان مجلس قرار گیرد.
رضا شیران خراسانی با اشاره به اینکه این طرح روز دوشنبه در کمیسیون اجتماعی مجلس به تصویب رسیده است گفت: طرح تعطیلی روزهای پنجشنبه مراکز اداری، آموزشی و قضایی در تمامی استانها و شهرستان‌ها به تصویب رسید.
مخالفت مرکز پژوهش‌های مجلس
این طرح در حالی در کمیسیون اجتماعی به تصویب رسید که پیش از این 25 تیر‌ماه سال جاری مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی کارشناسی بنا به 5 دلیل با این طرح مخالفت کرده است. «ابهام در دامنه شمول طرح» و «اخلال در نظام آموزشی کشور» 2 ایراد اساسی مرکز پژوهش‌ها به طرح کمیسیون اجتماعی است. به اعتقاد کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس، استفاده از واژگان مبهم «مراکز اداری، آموزشی و قضایی» یکی از اشکال‌های بنیادین طرح است که به شفاف‌‌سازی نیاز دارد. اشکال در واژگان طرح بستر اجرا نشدن آن را فراهم می‌کند. در طرح کنونی تکلیف نهادها و سازمان‌هایی چون شرکت‌های دولتی، مؤسسات و نهادهای عمومی غیر‌دولتی، دانشگاه‌های آزاد و پیام‌نور و ... روشن نیست. همچنین در این طرح به تفکیک‌ناپذیر بودن بخش اداری و آموزشی در بیمارستان‌ها توجه نشده است. از سوی دیگر، بر اساس برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی ایران، ساعت کار هفتگی دوره ابتدایی 25 ساعت، متوسطه اول 30 ساعت، متوسطه دوم 35 ساعت و متوسطه دوم فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش 40 ساعت است. از سویی، می‌دانیم در برخی نقاط کشور مدارس به صورت 2 شیفت فعالیت می‌کنند. بر اساس آماری که در سال 95 معاون فنی و نظارت سازمان نوسازی مدارس اعلام کرد حداقل 15 درصد مدارس در کشور دوشیفت هستند. اگر قرار باشد روز آموزشی پنجشنبه تعطیل شود و ساعات آموزشی مدارس به جای 6 روز در هفته به 5 روز کاهش یابد، فعالیت مدارس به صورت دوشیفت امکان‌پذیر نخواهد بود.
بی‌تفاوتی به تعاملات اقتصادی با کشورهای همکار
همان‌طور که در جدول زیر روزهای تعطیل در برخی از کشورها نشان داده شده است. در کشورهای غیرمسلمان، روزهای تعطیل آخر هفته شنبه و یکشنبه است. برخی از کشورهای اسلامی نیز 2 روز جمعه و شنبه را به عنوان تعطیلات آخر هفته منظور کرده‌اند. اگر طرح مد نظر کمیسیون اجتماعی در صحن علنی نیز تصویب شود، ارتباط اقتصاد داخل کشور با شرکای تجاری، بین 3 روز (برای کشورهای اسلامی) تا 4 روز (برای کشورهای توسعه‌یافته) قطع می‌شود که ممکن است زیان‌های قابل توجهی را به همراه داشته باشد. برخی کارشناسان پیشنهاد می‌دهند برای هماهنگی بیشتر با کشورهای دیگر، بهتر است دومین روز تعطیل هفتگی نه «پنجشنبه» بلکه روز «شنبه» باشد. بیشتر کشورهای اسلامی نیز در حال حاضر علاوه بر جمعه دیگر روز تعطیلی هفتگی خود را شنبه تعیین کرده‌اند و از سویی می‌دانیم بیشتر شرکای اصلی تجاری کشور در روزهای «شنبه» تعطیل هستند.
باور غلط
اگرچه انتخاب روز پنجشنبه برای تعطیلات پایان هفته از نظر اقتصادی اشتباه است و از سویی مرکز پژوهش‌های مجلس طرح کمیسیون اجتماعی را ضعیف و پر ایراد دانسته است، تلاش مجلس شورای اسلامی برای افزایش تعطیلات آخر هفته اقدام مناسبی است و بر خلاف باورهای عمومی نادرست درباره زیاد بودن تعطیلات در ایران است.
اندک روزهای تعطیل کنونی به دلیل پراکندگی و نامنظم بودن آن‌ها، در مقایسه با روزهای منظم تعطیل آخر هفته در سایر کشورها، مزایای کمتری دارد. بررسی‌های علمی در خصوص کارآمدی نیروی کار نشان می‌دهد که برخلاف برخی از تصورات، اضافه شدن یک روز تعطیل به آخر هفته نه‌تنها زیان اقتصادی به همراه ندارد، بلکه از مجراهای متعددی مثل «بهره‌وری نیروی کار»، «کاهش هزینه‌های آلودگی» و «توزیع یک‌نواخت جغرافیایی و زمانی مسافرت‌ها و رونق گردشگری» به افزایش کارایی اقتصاد و رشد متوازن منجر می‌شود.
رونق گردشگری
داشتن زمان کافی، شرط اصلی شکل گرفتن گردشگری و سفرهای کوتاه داخلی است. اگر تعطیلات آخر هفته به 2 روز افزایش پیدا کند، فرصتی مغتنم برای سفرهای کوتاه داخل استان و تجدید قوا و تمدد اعصاب به وجود می‌آید. با افزایش تعطیلات آخر هفته، سفرهای داخل استانی و کوتاه بیشتر می‌شود. این روند نیز باعث کارآفرینی و رونق مالی در کشور و در نتیجه توزیع متناسب و عادلانه درآمد حاصل از گردشگری درهمه نقاط با ظرفیت‌های متفاوت می‌شود. توسعه مقاصد گردشگری که نسبت به مراکز استانها نه آن‌قدر دورند که نیاز به برنامه‌ریزی درازمدت و تعطیلات زیاد داشته باشند و نه آن‌قدر نزدیک که بتوان یک‌روزه به آن سفر کرد نیز از پیامدهای مثبت این اقدام خواهد بود. افزایش تعطیلات آخر هفته به 2 روز موجب رونق گرفتن اقامتگاه‌های بوم‌گردی و اقتصاد خرد روستاهای گردشگرپذیر خواهد شد.
در همین رابطه دکتر سید احمد حبیب‌نژاد، استادیار گروه حقوق دانشگاه تهران، در مقاله‌ای با عنوان «نظام حقوقی شایسته حاکم بر تعطیلات در جمهوری اسلامی ایران» می‌نویسد: علاوه بر مشکل کم بودن تعطیلات در ایران، مشکل دیگر توزیع نامناسب این تعطیلات است. جمع شدن تعطیلات در نیمه اول سال (عید نوروز و تعطیلات نودروزه مدارس و دانشگاه‌ها در تابستان) باعث افزایش مسافرت و در نهایت افزایش حوادث جاده‌ای می‌شود. همچنین کشور ما با وجود مناطق گرمسیری که دارد، در فصل زمستان جذابیت‌های گردشگری بسیاری دارد اما توزیع نامطلوب تعطیلات امکان سفر در زمستان و استفاده از جغرافیای متنوع جنوب کشور را سلب کرده است. برخی از کارشناسان معتقدند که حتی تعطیلات تابستانه (نودروزه) مدارس و دانشگاه‌ها می‌تواند به 2 قسمت تقسیم شود و در ابتدای تابستان و زمستان 2 سری تعطیلات چهل‌وپنج‌روزه داشته باشیم، تا هم تنوعی در برقراری آن و تشکیل کلاس‌ها باشد و هم صنعت گردشگری در فصل زمستان و در نیمه جنوبی کشور رونقی ویژه داشته باشد. این به معنی مدیریت زمان و مکانهای گردشگری و توزیع مناسب آن در طول سال است، به طوری که بعضی مناطق و در فصل‌های پیک سفر از تراکم زیاد گردشگران آسیب نبینند و مناطق دیگر از بی‌رونقی به تعطیلی کشانده نشوند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
