ساکنان جزیره خاکی در انتظار ناجی

لیلی رحمانی - به ساکنان کره خاکی کشف نشده ای می مانند که در هاله ای از گرد و غبار به انتظار ناجی ایستاده اند. شهید‌فدایی‌۱۰ در خیابان شهید دایی51، محدوده ای خاکی و بدون امکانات شهری در محدوده بولوار صبا است. گویی خیابان های آسفالت شده، جدول کشی ها، فضای سبز و... به اینجا نرسیده، پایان یافته اند و گذاشته اند این نقطه خاکی چون جزیره ای تنها باقی بماند. برایمان عجیب است که این محدوده تا این حد متفاوت از محله رو به توسعه سیدی باشد.از چند روز پیش که در روند پیگیری پیامک ها با یکی از ساکنان این محدوده تماس گرفتیم، از ما قول گرفتند خیلی زود به محل زندگی شان برویم. بزرگ نمایی نکرده بودند که زندگی شان در گرد و غبار می گذرد! گرد و غباری که با وزیدن نسیم کم جانی همه فضا را پر می کند. تا به جمع ساکنان ایستاده در غبار در این کوچه برسیم، ذرات غبار روی لباس ها و سروصورتمان می نشیند. طعم خاک در دهانمان است، در حالی که بوی تعفن شدیدی نیز از سمت کالی که در همان نزدیکی قرار دارد به مشام می رسد.

شاه لوله های رها شده!
بعد از ۲۲ سال از اولین صحبت ها برای اجرای طرح اگو در مشهد، بالاخره چندماه پیش شاه لوله های اگو در دل محدوده شهید دایی خوابیدند و اهالی را خرسند کردند؛ اما این خوشحالی خیلی طول نکشید چرا که اهالی با معضل دیگری روبه رو شده اند. خالق پور، یکی از بانوان محله، جلو می آید و می گوید: چقدر انتظار کشیدیم تا اگو را وصل کنند؛ حالا هم که آمده‌اند شاه لوله ها را گذاشته اند و باز رفته اند. سؤال هم که می کنیم می گویند به زودی برمی گردند و کار را تمام می کنند اما کسی فکر نمی کند که در طول این مدت چگونه باید در این گرد و خاک زندگی کنیم؟ همین کنده کاری های ادامه دار و رهاشده سبب شده است کوچه را هم آسفالت نکنند. بهانه شان هم این است که اگر کوچه آسفالت شود به دلیل به پایان نرسیدن اجرای اگو دوباره کاری می شود، چراکه معلوم نیست کنده کاری های اگو چه زمانی پایان می پذیرد! خانم یوسفی دنباله حرف های همسایه اش را می گیرد: سال هاست گرفتار اتصال فاضلاب خانه هایمان به فاضلاب شهری هستیم، پولش را 7 سال پیش پرداخت کرده ایم و حالا هم که بالاخره اگو آمده است باید این وضع را تحمل کنیم. با عبور خودرویی از کوچه، خاک بلند می شود و همه فضا را پر می کند. وقتی گرد و خاک می نشیند لایه ای از خاک روی چهره و لباس همه مان نشسته است.

ظهور لکه های پوستی روی بدن
خاک که باشد، حشرات موزی هم هستند، آلودگی هم هست، بیماری هم بستری برای رشد پیدا می کند. بیماری ها و حساسیت های پوستی که ساکنان این کوچه دچارش شده اند به دلیل وجود همین خاک است. خانم سنجری که به جمعمان اضافه شده است، این موضوع را با نشان دادن لکه های قرمز روی پوست پسربچه اش مطرح می کند: شب گذشته متوجه شدم لکه های قرمزی روی پوست بدن پسرم نمایان شده است. نمی دانم حساسیت پوستی است یا نه، اما نگرانم جای نیش پشه سالک باشد. یکی دیگر از اهالی که از چند ثانیه پیش هنوز سرفه اش تمام نشده است، بریده بریده از مشکلات تنفسی ای می گوید که برخی از اهالی را با مشکل مواجه کرده است. خسروی می گوید: هربار برای سرفه هایم دکتر می روم گرد و خاک را عامل آن می داند. با این حال داروهایی هم می دهد و من برای بهبود از آن ها استفاده می کنم. در حالی که از جمعمان جدا می شود صدایش توی گوش ما تکرار می شود که می گوید: خواهش می کنم صدای ما را به گوش مسئولان برسانید.

زندگی در بوی تعفن
بوی نامطبوعی که از ابتدای حضورمان در این خیابان آزارمان می داد، از کال روبه رویی بلند می شود، کالی که به گفته اهالی قوز بالا قوز مشکلات آن هاست و مشکلات ناشی از آن گاه تحمل ناپذیر می شود. سنجری هنگام حرف زدن از کال ناخود آگاه جلوی صورتش را می پوشاند و چهره اش را در هم می کشد. می گوید: خودمان هیچ اما وقتی مهمان داریم آبرویمان می رود. مدام باید توضیح دهیم که محل زندگی ما مهجور مانده است و از دید مسئولان پنهان. آن ها هم از این بوی آزاردهنده اذیت می شوند و به سختی تحمل می کنند. مگر ما حق زندگی نداریم؟ تازه الان کال اوضاع خوبی دارد؛ وای به روزی که باران بزند، آن وقت بوی تعفن از اینجا بلند می شود.

تاریک و ناامن
یک سال از آن اتفاق گذشته اما هنوز هم وقت حرف زدن از آن شب مضطرب می شود؛ کوچه تاریک بود و ساکت. نمی داند یک نفر از کجا پیدایش می شود و او را هل می دهد. از آن شب دچار اضطراب می شود و شب ها از خانه بیرون نمی آید. این اتفاق برای یکی از بانوان محل افتاده است. او می گوید: نمی دانم چرا اینجا یک لامپ نمی گذارند. شب های اینجا بسیار هولناک است و خطرناک. امینی از دیگر اهالی دنبال حرف او را می گیرد: اینجا همین طوری هم امنیت ندارد. حالا تصور کنید تاریک هم باشد، در تاریکی امنیت کم تر می شود.
ذرات گرد و غبار، بوی بد کال، همه این ها را در تاریکی تصور می کنیم. تصورش کمی سخت
است.

درختان تشنه
«شهرداری درختان کوچه مقابل را آبیاری می کند اما درختان کوچه ما مدت هاست آب نخورده اند.» با حالتی این جملات را به زبان می آورد که گویی این تبعیض را بین آدم های این کوچه و دیگرکوچه ها گذاشته اند. راست می گوید، درخت ها زبان ندارند از تشنگی شان بگویند اما برگ های زرد این کاج انگار با آدم حرف می زنند. یکی از اهالی می گوید: شما که می روید اما این درخت ها هرروز جلو چشم ما هستند و دلمان برایشان می سوزد. با‌خودمان فکر می کنیم درختان تشنه چه حالی می توانند داشته باشند. شاید تشنگی آن ها را از درون خشکانده است. شاید طاقت آن ها برای ایستادن به زودی طاق شود.

قول دهید پیگیری می کنید
یک قول سفت و سخت از من می گیرند. با دست هایشان نه، با نگاهشان که در سکوتی چند ثانیه ای خیره به ما مانده بود می گویند: حرف هایمان را بی کم و کاست به مسئولان انتقال دهید. می گویند خودشان بارها به شهرداری رفته اند اما جوابی درست و حسابی به آن ها داده نشده است. 

قول شهردار منطقه7 برای بازدید از کال خلج