دانستنی‌های نوجوان | روستای جهانی توبافی خُراشاد

امین صادق‌پور- امروز می‌خواهیم به روستای خراشاد در شهر بیرجند، مرکز استان پهناور خراسان جنوبی، سفر کنیم و با یکی از صنایع دستی بسیار پرکاربرد به نام «توبافی» آشنا شویم.

خوب است بدانید خراشاد به معنای «سرزمین طلوع خورشید» است و تاریخچه‌ی این روستا به ایران باستان می‌رسد.

توبافی یا همان حوله‌بافی که مهم‌ترین و یکی از قدیم‌ترین صنایع‌های دستی این روستا به شمار می‌‌آید، قدمتی سیصد ساله دارد و به دوره‌های صفویه و افشاریه برمی‌گردد.

امروزه تعداد زیادی کارگاه توبافی فعال در این روستا وجود دارد. مواد اولیه توبافی شامل ابریشم، نخ پنبه و ویسکوز است که معمولا از شهرهای تربت‌حیدریه، اصفهان، کاشان و فردوس تأمین می‌شود.

در بافت حوله‌ها نیز از رنگ‌های متعددی استفاده می‌شود اما بیشترین رنگ استفاده‌شده سفید است. از تولیدات پارچه‌ی توبافی می‌توان بافت شال سر، شال‌گردن، انواع مانتو، سفره‌ی نان، حوله‌ی دست و صورت، چادرشب، حوله‌ی آشپزخانه، دستمال جیبی و حوله‌ی بدن اشاره کرد.

همه‌ی آن‌ها به دست بانوان روستای جهانی توبافی خراشاد بافته می‌شود و بعد از تولید به فروشگاه‌های معتبر و حتی به کشورهای حوزه‌ی خلیج فارس و قاره‌ی اروپا می‌روند تا به فروش برسند.

از مزایای این پارچه‌ها می‌توان به ضد حساسیت بودن، طبیعی بودن الیاف، سبک بودن و زود خشک شدن اشاره کرد. این پارچه به دلیل سرعت آب‌گیری و جذب سریع آب، به «حوله‌ی داغ» نیز مشهور است.

فرد با چسباندن حوله به بدن احساس داغی مطبوعی می‌کند و سریع خشک می‌شود. جالب است بدانید به دستگاه توبافی «تو» می‌گویند. در زمان قدیم، دستگاه‌‌های توبافی ثابتی بودند که کلکار نام داشتند اما دستگاه‌های امروزی قابلیت جابه‌جایی دارند که نام آن‌ها توست.

پس از بازدید از این روستای جهانی، به اقامتگاه بومگردی و خانه‌های تاریخی‌ای بروید که در دوران قاجاریه به دست علی‌اصغر باردل، پدربزرگ پدربزرگ آقای پورصدری، بنا شده است و از غذاهای محلی این روستا که شامل کشک محلی یا قروت، ساوری، گوشت داغ و نان جوش استفاده کنید و لذت ببرید.

امیدوارم به این روستای زیبا بروید و خریدن پارچه‌های توبافی را فراموش نکنید!