«ریحانه» عرصه‌ای برای رقابت بانوان کارآفرین

وفایی‌نیا|| بااینکه تعداد دانشجویان و فارغ‌التحصیلان خانم در سال‌های گذشته، از آقایان بیشتر بوده است، میزان اشتغال و ورود دختران دانش‌آموخته به بازار کار هیچ تناسبی با این آمار ندارد. از‌طرفی رشد و تقویت اکوسیستم‌های نوآور و استارت‌آپی در‌زمینه کسب‌و‌کار‌های جدید و غلبه فرهنگ سازمانی شرکت‌های دانش‌بنیان در چندسال گذشته بر بازار کار فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، این امیدواری را ایجاد کرده که زنان تحصیل‌کرده ایرانی بیش از گذشته با فرصت‌های جذب، از‌سوی بازار کار کشور رو‌به‌رو شوند؛ آن هم بازار کاری که با مفاهیمی چون خلاقیت، مهارت،‌ ایده‌پردازی و در یک کلمه کارآفرینی مبتنی‌بر دانش، گره خورده است. فضایی که نه‌تنها امکان به‌کارگیری استعداد زنان دارای دانش را به وجود آورده است، بلکه برای زنان کارآفرین و با ایده این فرصت را فراهم می‌کند که به‌عنوان صاحب و بنیان‌گذار کسب‌و‌کارهای جدید وارد میدان شوند؛ کسب‌و‌کارهایی که برخلاف داد‌و‌ستدهای تجاری، بیشتر متکی بر دانش و ایده هستند تا مناسبات بازار سرمایه و چالش‌های معمول بازار سنتی.
در همین زمینه رویداد کارآفرینی «ریحانه» با موضوع کارآفرینی زنان، هفته گذشته در مشهد برگزار شد. در این مطلب به‌بهانه برگزاری این رویداد، نگاهی خواهیم انداخت به چالش‌های کارآفرینی زنان و نقش اکوسیستم استارت‌آپی در رفع این موانع.

چالش‌های کارآفرینی بانوان
به‌جز چالش‌های کلی که همه افراد در حوزه کارآفرینی با آن روبه‌رو هستند، زنان در ورود به این حوزه، محدودیت‌ها و مشکلات دیگری را نیز پیش روی خود می‌بینند.
پر‌رنگ‌بودن نقش آنان در خانواده، وجود افکار و باورهای منفی درباره نقش زنان در کسب‌وکار و دسترسی ناکافی زنان کارآفرین به فناوری و خدمات حمایتی را می‌توان از مهم‌ترین چالش‌های آن‌ها برای ورود به حوزه کارآفرینی برشمرد. علاوه‌بر‌این، کمبود اعتماد‌به نفس و ترس از شکست و ملامت اطرافیان به‌ویژه اعضای خانواده را می‌توان از دیگر موانع بازدارنده زنان برای ورود به حوزه کارآفرینی دانست.با‌وجوداین در سال‌های گذشته، رشد فضای کسب‌و‌کارهای استارت‌آپی در کشورمان کمک کرده است که بانوان بتوانند حضور بیشتری در عرصه کسب‌و‌کار داشته باشند و به موفقیت‌های خوبی هم در این زمینه برسند.

بانوان موفق استارت‌آپی
اگر اهل استفاده از تخفیف‌های فروشگاهی هستید، حتما تابه‌حال نام سایت «تخفیفان» را شنیده‌اید. نازنین دانشور، مؤسس این کسب‌و‌کار موفق است که در چهارمین دوره جشنواره وب ایران‌، در حوزه کارآفرینی سایت برتر هم معرفی و از آن تقدیر شد.
تبسم لطیفی از دیگر کارآفرینان موفق کشورمان است که نرم‌افزار «مامان‌پز» را راه‌اندازی کرده است. مامان‌پز ایده بی‌نظیری برای کسانی که به‌دنبال تهیه غذای گرم خانگی هستند، تلقی می‌شود. همچنین این پلت‌فرم برای کسب درآمد زنانی که علاقه‌مند به آشپزی هستند، مناسب است. مامان‌‌پز یکی از خلاق‌ترین و قدیمی‌ترین پلت‌فرم‌های موجود در اکوسیستم استارت‌آپی کشورمان است. در‌میان بانوان کارآفرینان موفق مشهدی هم می‌توان از فرزانه لطفی نام برد که با استارت‌آپ «اپکار» توانسته است کسب‌و‌کار مناسبی راه‌اندازی کند. به کمک این استارت‌آپ شما می‌توانید در هر نقطه‌ای از مشهد که هستید، درخواست خدمات کارواش ماشین بدهید. در‌واقع دیگر نیازی نیست که به کارواش بروید و تنها با استفاده از خدمات این استارت‌آپ، می‌توانید کارواش را به محل خودرو خود بیاورید.

رویداد ریحانه
با‌توجه‌به نقش اثرگذار کسب‌وکارهای استارت‌آپی در تسهیل ورود بانوان به فضای کارآفرینی، پارک علم و فناوری خراسان با همکاری دانشگاه فردوسی اقدام به برگزاری رویداد کارآفرینی ریحانه کرد. این برنامه، اولین رویداد توان‌افزایی بانوان فناور و خلاق با هدف شناسایی، حمایت و تجاری‌سازی کسب‌و‌کارهای بانوان است.
این برنامه کارآفرینی در حوزه محصولات و خدمات نوآورانه و در 4 بخش «مد و پوشاک»، «صنایع‌دستی»، «‌بازی، سرگرمی و تفریحات» و «محصولات دیجیتال ویژه خانواده» از چهارشنبه تا جمعه هفته گذشته در دانشگاه فردوسی برگزار شد.
در این برنامه سه‌روزه تیم‌ها با شرکت در کارگاه‌های مختلف و استفاده از آموزش‌های متخصصان و استادان، به توسعه ایده‌های کسب‌وکاری خود پرداختند.
در همین زمینه علیرضا جاویدعربشاهی، دبیر رویداد «ریحانه ۱»، به تیم‌های حاضر در این برنامه اشاره کرد و گفت: ۲۸۰ایده به دبیرخانه رویداد ارسال شده بود که در نهایت ۱۶تیم برای شرکت در «ریحانه ۱» گزینش شدند.
در اولین رویداد کارآفرینی بانوان ریحانه، تیم‌هایی از ۹ استان کشور حضور داشتند و با هم به رقابت پرداختند.
عربشاهی درباره برگزاری این برنامه هم گفت: هدف ما توان‌افزایی شرکت‌هایی بود که بانوان آن‌ها را تشکیل داده‌اند و در حوزه توسعه بازار خود با چالش روبه‌رو شده‌اند.
سعی کردیم با برگزاری کارگاه‌های مختلف و استفاده از آموزش‌ها و مربیان متخصص، به این شرکت‌ها در راستای رفع چالش‌ها و حضور قدرتمندتر در بازار کمک کنیم.

حمایت از بانوان کارآفرین
دبیر اجرایی اولین رویداد کارآفرینی ریحانه درباره حمایت‌هایی که از تیم‌ها پس از این برنامه انجام خواهد شد هم توضیحاتی داد: تمامی تیم‌هایی که در این رویداد شرکت کردند، در صورت داشتن شرایط لازم، مجوز ورود به مرکز رشد پارک علم‌وفناوری خراسان را به‌دست می‌آورند و می‌توانند از حمایت‌های این مرکز برای توسعه کسب‌وکارشان برخوردار شوند.
همچنین با هماهنگی که با ۱۳استاد حاضر در این رویداد برقرار کردیم، تیم‌ها می‌توانند با هزینه ما از خدمات آموزشی و مشاوره‌ای آن‌ها در ادامه برای رشد استارت‌آپشان استفاده کنند.
او به حمایت دیگر سازمان‌ها در برگزاری این برنامه هم اشاره کرد و گفت: معاونت علمی آستان قدس در این برنامه از ما حمایت کاملی داشت و قرار بر این شد که تیم‌ها بتوانند از ظرفیت بازارهای آستان قدس رضوی برای عرضه محصولاتشان استفاده کنند. معاونت علمی ریاست‌جمهوری از دیگر حامیان ما در رویداد «ریحانه۱» بود.
در بخش خصوصی هم شتاب‌دهنده «گرین‌تک» در اجرای این برنامه به ما کمک کرد. حمایت‌های انجام‌شده در نهایت باعث شد تا بتوانیم این برنامه را به‌صورت رایگان برای تیم‌های شرکت‌کننده برگزار کنیم و از تیم‌های حاضر هیچ هزینه‌ای دریافت نکردیم.
در پایان این رقابت 3روزه تیم «هنرمندان کارآفرین گلبهار» با ایده استفاده از ضایعات برای ساخت تابلوهای هنری به مقام سوم رسید.تیم «هانابافت» با تولید زیورآلات با استفاده از هنر نواربافی خراسانی به عنوان تیم دوم انتخاب شد و تیم «پرسا» نیز با ایده تولید لباس کودک با استفاده از پارچه‌های ارگانیک محلی تربت‌جامی به عنوان تیم برتر این رویداد انتخاب شد.