یونسکو در گزارشی اعلام کرده که زبان فارسی تنها زبان زنده کلاسیک دنیاست

عروجی | شهرآرانیوز - روایت اول می‌گوید در سال۱۸۷۲ میلادی در نشست ادیبان و زبان شناسان اروپایی در برلین، زبان‌های یونانی، فارسی، لاتین و سانسکریت به عنوان زبان‌های کلاسیک جهان برگزیده شدند. بر پایه این تعریف، زبانی کلاسیک به شمار می‌آید که اول، باستانی باشد، دوم، ادبیات غنی داشته باشد و سوم، در آخرین هزاره عمر خود تغییرات اندکی کرده باشد.

البته امیرحسین مجیزی، پژوهشگر زبان فارسی، در مقاله‌ای این نشست در آن سال‌ها را اتفاقی عادی می‌داند و می‌گوید نمی‌توان به آن استناد کرد و اسناد درخورتوجهی هم برای اثبات آن به دست نیاورده است، اما ده‌ها سال بعد از آن رویداد، یونسکو اعلام می‌کند زبان فارسی تنها زبان کلاسیک دنیاست که زنده است و هنوز سخنور دارد. زبان فارسی در بیش از هزار سال زندگی خود دگرگونی‌های اندکی در واژه هایش پدید آمده است.

البته هیچ زبانی در گذر زمان از دگرگونی‌ها در امان نبوده است، ولی هرچه این دگرگونی‌ها کمتر باشد، آن زبان کلاسیک‌تر است و پایداری بیشتری دارد. زبان ایرانیان اینک همان است که فردوسی و حافظ به آن شعر گفته اند؛ همان واژه ها، عبارات و دستور زبان را دارد. هرچند حالا با گسترش فضای مجازی و شیوه نامطلوب آموزش آن در مدارس، باعث شده است پژوهشگران به خطرات ازبین رفتن زبان فارسی و ناتوانی نسل بعد از خواندن متون کهن هشدار دهند، اما از آن طرف در همان شبکه‌های اجتماعی درباره درست نویسی جدل‌هایی رخ می‌دهد که باعث توجه مخاطبان و حساسیتشان شده است.

از آن طرف، زبان انگلیسی و رونق یادگیری آن در بین کودکان و نوجوانان ایرانی باعث شده است یادگیری درست زبان فارسی تا حدودی به حاشیه برود و حتی به زبان گفتار آن‌ها وارد شود؛ به طوری که در یک جمله فارسی چندین کلمه انگلیسی وجود دارد. این گزارش یونسکو با همه حریف وحدیث‌هایی که در بین زبان شناسان و اهالی ادبیات راه انداخته است، باعث می‌شود در کنار دیگر افتخارات ملی، به زبان فارسی هم توجه بیشتری کنیم؛ زبانی که مردمش می‌توانند متون کهن هزارسال پیش خود را هرچند با کمی دشواری، بخوانند.

طبق گزارش این سازمان، یک زبان کلاسیک عمری بیش از هزار سال و ادبیات غنی دارد. طبیعی است که در چنین زبانی به مرور زمان، بین گونه گفتاری و نوشتاری فاصله بیفتد. گونه نوشتاری زبان، محافظه کارتر است و کمتر تغییر می‌کند. در گونه گفتاری بیشترین تغییرات، آوایی است و در مراحل بعدی تغییرات واژگانی هم رخ می‌دهد؛ هرچند درنهایت ماندگاری این تغییرات ناچیز است. کمتر از ۸۰سال پیش، کوچه بازاری‌ها از واژه‌هایی استفاده می‌کردند که در کتاب‌ها ثبت شده و حالا از بین رفته است. این البته به ماهیت زنده بودن زبان فارسی برمی گردد.