آلودگی هوا به ازای هر سفر با خودروی شخصی، ۱۰ برابر همان سفر با اتوبوس است 

به گزارش شهرآرانیوز، ایمان فرهمندی ناطق پیش از دستور بیست و دومین جلسه علنی شورای شهر مشهد مقدس بود؛ متن نطق وی به شرح ذیل است:

به نام خدا

۲۹ دی‌ماه، روز «هوای پاک» است، ولی همچنان در مشهد مقدس هوای پاک نداریم؛ از ابتدای سال تاکنون فقط ۷ روز هوای پاک داشته‌ایم، آخرین روزی که شهرمان هوای پاک داشته، ۲ ماه و نیم قبل بوده و به صورت نادر، دو روز هوای ناسالم برای تمام گروه‌ها را تجربه کرده‌ایم.

شاخص کیفیت هوای امروز ۷۴ است که نشان می‌دهد تا چه حد با هوای پاک فاصله داریم؛ شاخصی که باید ۵۰ باشد و زنگ خطر و تهدیدی برای همه ماست که داریم به سمت آسیب جدی حرکت می‌کنیم.

خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «هُوَ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا» که یعنی «انسان را خلق و به او تکلیف کردیم که زمین را آباد کند»؛ ولی متاسفانه ما زندگی خود را آباد می‌کنیم و زمین خدا را تخریب.

کارنامه عملکرد ما به عنوان جامعه بشری، کارنامه قابل دفاعی نیست چراکه زمین، آب، خاک، هوا، صوت و نور را آلوده می‌کنیم و بیشترین آسیب را به خود و حیات جانوری در زمین وارد می‌کنیم.

سالانه بیش از ۵۰ میلیارد تن گاز گلخانه‌ای در دنیا و ۳۴۵ هزار تن انواع آلاینده هوا در مشهد تولید می‌شود که ۶۴ درصد از آن، مربوط به منابع متحرک و ۳۶ درصد، مربوط به منابع ثابت است.

بیش از ۷۰ درصد آلودگی هوای شهر را حوزه حمل و نقل و ترافیک تولید می‌کند و یک سوم کل آلودگی هوای شهر ناشی از خودرو‌های شخصی است.

تمام آلاینده‌های خطرناک اکسید‌های گوگرد در این شهر توسط چند عامل آلاینده محدود، ۴ نیروگاه، در این شهر تولید می‌شود.

۲۰ درصد آلودگی هوای شهر ناشی از ۴ نیروگاه شهر است و ۱۳ درصد آلودگی هوای شهر ناشی از کامیون‌هایی که در سطح شهر تردد می‌کنند.

بیش از ۷۰ درصد آلودگی هوای شهر مشهد ناشی از حوزه حمل‌ونقل و ترافیک است؛ باید توجه داشت که یک سوم آلودگی هوای شهر، به دلیل خودرو‌های شخصی است.

تقریباً تمام آلاینده‌های بسیار خطرناک اکسید‌های گوگرد در این شهر، توسط فقط چند عامل آلاینده یعنی ۴ نیروگاه مشهد تولید می‌شود؛ منشاء ۲۰ درصد از آلودگی هوای شهر‌ها توسط همین چهار نیروگاه است.

کامیون‌ها ۱۳ درصد، وانت‌بار‌ها بیش از ۶ درصد، موتورسیکلت‌ها ۵ درصد، جایگاه‌های سوخت ۵ درصد، واحد‌های صنعتی به جز نیروگاه‌ها ۶ درصد و خودرو‌های شخصی ۳۳ درصد در آلودگی هوای شهر نقش دارند.

خودرو‌های شخصی درحالی یک سوم آلودگی هوای شهر را تولید می‌کنند که تنها شامل ۴۴ درصد سفر‌های شهری را انجام می‌دهند؛ درحالیکه ناوگان اتوبوسرانی با وجود اینکه ۱۷ درصد سفر‌های درونشهری را انجام می‌دهند، تنها ۱.۳ آلودگی هوا را باعث می‌شوند. این اعداد یعنی راندمان تولید آلودگی هوا به ازای هر سفر با خودروی شخصی، ۱۰ برابر همان سفر با اتوبوس است.

اتوبوس‌هایی که امروز به شدت فرسوده هستند، میانگین سنی آن‌ها از یازده سال گذشته و وضعیت قابل دفاعی ندارند، ولی در عین حال باید در جهت اصلاح و به‌روزرسانی آن‌ها تلاش کنیم.

ما به عنوان سیاست‌گذاران شهر باید به این نکته توجه کنیم و سیاست‌های خود را به سمتی ببریم که سفر‌های مردم از خودرو‌های شخصی و سواری به سمت خودرو‌های جمعی و حمل‌‎ونقل پاک سوق پیدا کنند.

امروز برای ایجاد کوچکترین و معمولی‌ترین زیرساخت‌های شهری باید میلیارد‌ها تومان هزینه کرد؛ به‌عنوان مثال، ایجاد هر کیلومتر قطارشهری، هزار و ۵۰۰ میلیاردتومان، هر مترمربع پیاده‌روسازی یک میلیون تومان، هر کیلومتر مسیر دوچرخه ۵۰۰ میلیون تومان و خرید هر دستگاه اتوبوس، ۴.۷ میلیارت تومان برای مدیریت شهری هزینه دارد.

این درحالی است که تمام بودجه عمرانی شهر مشهدمقدس ۴ هزار و ۷۰۰ میلیاردتومان، معادل ۳ کیلومتر قطارشهری است.

از دولت و نماینده عالی دولت در استان تقاضا داریم که فکری به حال آلودگی هوای شهر مشهدمقدس بکنند چراکه با ظرفیت و توان شهرداری و مدیریت شهری این کار شدنی نیست؛ همه دستگاه‌های متولی از جمله سازمان محیط زیست، وزارت رفاه به عنوان مالک نیروگاه توس و ... باید پای کار بیایند.

نیروگاه توس تنها نیروگاه شهر مشهد است که برای تولید برق از مازوت استفاده و همه اکسید‌های گوگرد تولیدی در این شهر را تولید می‌کند که یک فاجعه است.

از ۹۲ تا ۹۶، میزان تولید آلاینده‌های مهم هوای تهران، عمدتا به شدت کاهش پیدا کرده و یا حذف شده و اکسید‌های گوگرد در این شهر به صفر رسیده است؛ ذرات معلق به یک سوم کاهش پیدا کرده و تولید هیدروکربن‌های نسوخته نیز تقریبا «صفر» شده است.

اکسید‌های نیتروژن مشهدمقدس، ۳ برابر تهران شده و اکسید‌های گوگرد که خروجی نیروگاه‌ها هستند، در شهرمان ۱۷۵ برابر تهران است.

منشاء این ظلم و بی عدالتی در حق زائران و مجاوران بارگاه رضوی چیست؟ چرا گاز استان خراسان از خانگیران باید در نیروگاه نکا سوزانده شود و مازوت پالایشگاه تهران و اصفهان با لوله و تانکر به نیروگاه مشهد منتقل و سوزانده شود؟ این سوال را به نمایندگی از ۳.۵ میلیون شهروند مشهدی می‌پرسم و نهاد‌های مسئول باید پاسخگو باشند.

آیا نمی‌توانیم این نیروگاه‌ها را از شهر خارج کنیم و برنامه‌ای برای خارج کردن نیروگاه‌ها از شهر داریم؟ برنامه میان‌مدت و کوتاه‌مدت برای تغییر سوخت مازوت به سوخت‌های پاکتر داریم؟ که ظاهرا جواب منفی است.

مدیریت شهری در بحث کاهش آلایندگی خودرو‌های سواری چه کار کرده است؟ آیا سیاست نرخ‌گذاری در خدمات حمل‌ونقل عمومی، مشوق شهروندان برای استفاده بیشتر از حمل‌‎ونقل همگانی به جای خودروی شخصی بوده است؟ آیا سیاست‌های کنترلی استفاده از خودرو‌های شخصی همچون طرح زوج و فرد را اجرا کرده‌ایم؟ آیا در توسعه مسیر‌های دوچرخه و پیاده‌روسازی در سطح محلی موفق بوده‌ایم و کارنامه خوبی داریم؟

شبکه دوچرخه‌سواری ایجاد کرده‌ایم و پیاده‌رو‌های معابر اصلی مناسب‌سازی شده، ولی برای سفر‌های کوتاه و داخل محلات تدبیری اندیشیده نشده است.

در موضوع کنترل معاینه فنی خودرو‌ها چقدر توفیق حاصل شده و مراکز معاینه فنی ما چقدر موفق عمل می‌کنند؟

متاسفانه دولت تعهدات خود را در توسعه حمل‌و‌نقل همگانی به نحو شایسته اجرایی نکرده است؛ رئیس جمهور محترم به خوبی در سفر اخیر خود بر لزوم تقویت حمل‌ونقل درون و برون‌شهری تاکید داشتند و به درستی فرمودند که باید در جهت تقویت سیستم اتوبوسرانی و قطارشهری مشهد گام برداشت.

شهرداری مشهد امروز ۲۰۶ میلیون دلار بابت خطوط قطارشهری که پیشتر ساخته شده، به صندوق توسعه ملی بدهکار است؛ اگر این عدد را بخواهیم پرداخت کنیم، باید دو سال تمام پروژه‌های عمرانی شهر را تعطیل کرد.

روسای سه قوه توجه داشته باشند که این صدای استمداد مردم شهر مشهد است؛ مدیریت شهری مشهد نمی‌تواند برای اعتباری که از آن استفاده تجاری نکرده، سود تجاری پرداخت کند. شهرداری با این پول تجارت نکرده و پرداخت سود تجاری بابت آن، ظلم در حق شهر و شهروندان است.

در شرایطی که مردم به رایگان و به یک دهم قیمت واقعی از خدمات حوزه حمل‌ونقل عمومی بهره‌برداری می‌کنند.

از عموم شهروندان و همشهریان مشهدی دعوت می‌کنم که تجربه سفر پیاده‌روی را داشته باشند؛ سفری بسیار مفرح و کمک‌کننده برای سلامت آن‌ها چراکه به ازای ۱۰ دقیقه پیاده‌روی در هفته، شاخص‌های سلامتی فردی به شدت بهبود پیدا می‌کند.

شهروندان مشهدی را، اگر تاکنون از حمل‌ونقل عمومی استفاده نکرده‌اند، به دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی و بهره‌گیری از این ناوگان دعوت می‌کنم و آنانکه پیشتر استفاده کرده‌اند، حتما چنین شیوه‌های سفر را در برنامه ثابت خود قرار دهند تا خود، خانواده و نسل آینده را در برابر آلودگی هوا و بیماری‌های مختلف یاری‌رسانی نمایند.

امیدواریم در ۲۹ دی‌ماه سال آینده، شرایط شهر مشهد از حیث میزان آلاینده‌ها بهتر باشد و با شرمندگی کمتری بتوانیم در این خصوص صحبت کنیم و به ارائه گزارش یکساله اقدامات دولت و مدیریت شهری بپردازیم.

منبع:پایگاه اطلاع‌رسانی شورای اسلامی شهر مشهدمقدس