امیررضا وثوقی | شهرآرانیوز؛ به دنبال آلودگی روزافزون هوا در کلان شهرها، نوسازی خودرو‌های فرسوده و ناوگان حمل ونقل عمومی به برنامه ثابت کشور‌ها برای مقابله با این موضوع تبدیل شده است و همواره اسقاط این خودروها راهکاری مناسب برای رهایی از بحران آلودگی به شمار می‌آید. زیرا ماندن این خودروها در چرخه حمل ونقل، آسیب‌هایی جدی به محیط زیست و سلامت افراد جامعه وارد می‌کند.
با وجود این، در سال‌های گذشته با افزایش قیمت خودرو در کشور ومشوق‌های نه چندان کارآمد در حوزه نوسازی خودروها، شاهد کاهش چشمگیر اسقاط خودرو در کشور بوده‌ایم. این موضوع نیازمند مشوق برای جلوگیری از بحران انباشت خودرو‌های فرسوده در کشور است؛ دغدغه‌ای که از چشم نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی دور نمانده و به پیشنهادنماینده مردم مشهد و نایب رئیس کمیسیون اصل۹۰ مجلس برای ارائه مشوق به ۱۰۰ هزار دارنده خودرو فرسوده تصویب در دستورکار دولت برای سال آینده قرار گرفت.
نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی در این باره و در گفتگو با شهرآرا گفت: وجود خودرو‌های فرسوده مشکل جدی در کلان شهرهاست و دولت‌ها در همه دنیا برنامه‌ای مشخص برای آن دارند. آن‌ها براساس برنامه‌های ازپیش تعیین شده تلاش می‌کنند توازن تولید خودرو‌های جدید و خودرو‌های فرسوده را از طریق اسقاط این خودروها فراهم کنند. در این راستا در کشور ما نیز مراکزی برای اسقاط خودرو راه اندازی شده است.
سهم زیاد خودروها در آلودگی هوا
حجت الاسلام نصرا... پژمان فر در توضیح اهمیت برنامه ریزی برای افزایش اسقاط خودرو فرسوده در کشور، اضافه کرد: آلودگی هوا یکی از مشکلات بزرگ در شهر‌های پرجمعیت است و خودرو‌های فرسوده سهم زیادی در آلودگی هوا، ایجاد سرطان و مرگ شهروندان دارند.
وی در ادامه بیان کرد: علاوه بر تأثیر تردد خودرو‌های بیش از ظرفیت شریان‌های شهری، مسئله خودرو‌های فرسوده نکته‌ای بااهمیت است. برخی شهرها تردد خودرو‌های سنگین در رینگ شهر را محدود کردند و تدابیر حداقلی در این زمینه پیش بینی کرده اند.
پژمان فر مصرف زیاد سوخت در کشور را نکته مهم دیگر دانست و ادامه داد: در مقایسه با خودرو‌های اروپایی، خودروها در ایران آلایندگی بسیار بیشتری دارند و علاوه بر آلایندگی، به دلیل مصرف سوخت بیشتر، هزینه هنگفتی برای کشور دارند.
نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه ایمنی در حمل ونقل جاده‌ای نکته دیگری است که باید به آن توجه کرد، گفت: نزدیک به ۱۵ درصد حوادث جاده‌ای به دلیل کمبود ایمنی وسایل حمل ونقلی است؛ بنابراین باید خارج کردن خودرو‌های فرسوده را با ایجاد انگیزه و ارائه مشوق‌های مختلف در دستورکار قرار دهیم.
۱۰ درصد از خودرو‌های جدید برای دارندگان خودرو‌های فرسوده
پژمان فر بیان کرد: خرید خودرو‌های فرسوده برای دولت هزینه زیادی دارد و به همین دلیل برای ایجاد انگیزه در این حوزه پیشنهاد شد اگر قرار است واگذاری خودرو‌های جدید از طریق قرعه کشی انجام شود، دست کم ۱۰درصد از خودرو‌های عرضه شده در قرعه کشی به دارندگان خودرو‌های فرسوده اختصاص یابد. مشروط به اینکه در هنگام تحویل خودرو جدید، خریدار گواهی اسقاط خودرو فرسوده اش را تحویل دهد تا این افراد با تحقق این امکان، بخت بیشتری برای دریافت خودرو داشته باشند.
وی اضافه کرد: براساس پیش بینی‌ها با اجرای این مصوبه حدود ۱۰۰ هزار خودرو در سال آینده اسقاط خواهد شد و تحویل خودرو بلافاصله انجام می‌شود و دولت با اهدای امتیاز ویژه برای دریافت خودرو جدید هزینه‌ای را برای اجرای این طرح پرداخت نمی‌کند.
فعالیت مراکز اسقاط خودرو با ۱۰ درصد ظرفیت
عضو هیئت رئیسه کمیسیون اصل۹۰ مجلس درباره دیگر مزایای اجرای این طرح، گفت: با توجه به استقبال کم مردم از اسقاط خودرو در سال‌های گذشته، شاهد کاهش فعالیت مراکز اسقاط خودرو هستیم و کمتر از ۱۰ درصد مراکز اسقاط خودرو فعال هستند؛ موضوعی که موجب تعدیل نیرو‌های زیادی در این مراکز شده است. با اجرای این طرح در گام نخست اشتغال زایی مناسبی ایجاد خواهد شد و حدود ۳۵۰۰ کارگر به صورت مستقیم و نزدیک به ۶۵۰۰ کارگر به صورت غیرمستقیم مشغول به کار خواهند شد و درمجموع بیش از ۱۰ هزار اشتغال ایجاد می‌شود.
پژمان فر در ادامه گفت: با پیشنهاد این موضوع به مرکز پژوهش‌های مجلس و دیگر کارشناسان این حوزه ابعاد گوناگون آن بررسی شد و با رأی بالایی در مجلس مصوب شد تا از سال ۱۴۰۱ عملیاتی و اجرایی شود.
وی اضافه کرد: ابعاد گوناگون این موضوع بررسی شده است و این امکان وجود دارد که در صورت افزایش درخواست‌ها این سهم ۱۰ درصدی را افزایش دهیم. با این حال پیش بینی می‌شود از این طرح استقبال مناسبی شود و روند اسقاط خودرو به شدت افزایش پیدا می‌کند.
۴۰ هزار خودرو فرسوده در مشهد
مدیر محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری مشهد نیز با اشاره به اینکه ۴۰ هزار خودرو فرسوده در مشهد وجود دارد، به شهرآرا گفت: ۵۵ هزار کامیون در شهر فعالیت می‌کنند که ۳۶ درصد آن‌ها فرسوده شده اند. همچنین بیش از ۲۵ درصد وانت‌ها و ۸۴ درصد مینی بوس‌ها در مرحله فرسودگی قرار دارند.
محمد پذیرا با بیان اینکه ۲۶۰۰ اتوبوس در حوزه سرویس ادارات فعالیت می‌کنند که حدود ۶۲ درصدشان فرسوده اند، افزود: بخش مهمی از آلودگی هوا در شهر به دلیل تردد اتوبوس‌های مربوط به سرویس ادارات، مدارس و شهرک‌های صنعتی است؛ بنابراین دولت با اجرای طرح نوسازی خودرو‌های سنگین کمک زیادی به بهبود وضعیت هوا خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه مصوبه‌ای در گذشته برای شناسایی خودرو‌های فرسوده وجود داشت که مبنای مشخصی برای تعیین خودرو فرسوده به حساب می‌آمد، ادامه داد: این مصوبه باطل شد و هم اکنون هر خودرویی که بتواند معاینه فنی را دریافت کند از فهرست خودرو‌های فرسوده خارج می‌شود. البته سازوکار مشخصی برای ارائه معاینه فنی وجود ندارد.
پذیرا بیان کرد: با توجه به افزایش قیمت خودرو، افراد بسیاری خودرو‌های کاربراتوری و فرسوده را که سال‌ها در انبار‌ها و پارکینگ‌ها خاک می‌خورد، به خیابان آوردند و سهم زیادی در آلودگی شهر دارند؛ بنابراین هر اقدامی که در راستای کاهش آلودگی هوا انجام شود، اثرش را در بهبود وضعیت خواهد گذاشت.
۶۰ درصد خودرو‌های مشهد بدون معاینه فنی
مدیر محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری مشهد با اعلام اینکه حدود ۶۰ درصد خودروها در مشهد بدون معاینه فنی در حال تردد هستند، اظهار کرد: برخی جریمه‌ها در این حوزه بازدارنده نیست و اقدامات پیشگیرانه به صورت سینوسی انجام می‌شود و شدت برخورد‌ها در برخی روز‌های سال زیاد و در برخی روز‌ها کم است.