ساخت‌وسازهای مزاحم
سید مصطفی بهشتی - همه چیز می‌تواند از همان سر صبح شروع شود. در حیاط یا پارکینگ منزل خود را باز می‌کنید و در حالی که قصد دارید خودرو خود را خارج کنید متوجه می‌شوید مقابل پل منزل شما خودرویی پارک کرده که راه را بر خودرو شما بسته است! این می‌تواند اولین تصویر یک شهروند از شهری باشد که ساخت‌و‌ساز آن روی نظم و روال مشخصی انجام نمی‌شود. در این گزارش مشکلات ناشی از کمبود جای پارک خودرو در محلات و مناطق مسکونی را بررسی می‌کنیم، مشکلی که خاص منطقه ۱۱ نیست و در بسیاری از مناطق شهری با آن روبه‌رو هستیم.

این مشکل بعضا دلیل بحث و اختلاف‌های زیادی است که در موارد اندکی آثار جبران‌ناپذیری که ناشی از خشونت طرفین دعواست از خود به جا می‌گذارد.
چند روز پیش بود که یکی از شهروندان در تماسی که با شهرآرامحله منطقه ۱۱ داشت از وضعیت ساخت ساختمان‌هایی با طبقات زیاد و کمبود جای پارک خودرو در خیابان قائم مقام فراهانی شکایت کرد. تصمیم گرفتم برای اینکه به موضوع مسلط‌تر باشم و از مسئولان منطقه پیگیری کنم خودم به محله مذکور بروم و با همسایه‌ها هم گفت‌وگویی داشته باشم.
در مسیر به این موضوع فکر کردم که قطعا مشکل پارکینگ و کمبود فضای پارک خودرو در مناطق مسکونی و البته تجاری فقط مربوط به یک محله یا جای خاص نیست. در همین لحظه با پارک خودرویی روی پل در مسیر پیاده‌رو بولوار دانشجو روبه‌رو شدم که مسیر پیاده‌رو را بسته بود و البته نه پلیس راهنمایی و رانندگی در آن منطقه بود که خودرو متخلف را جریمه کند و نه مردم در مسیر تمایلی به این داشتند که تخلف انجام شده را به فرد متذکر شوند.
به محله قائم‌مقام فراهانی که رسیدم متوجه شکایت شهروند شدم. مواردی چند قابل رؤیت بود که شهروندانی مسیر پل دیگر منازل را بسته‌اند یا برخی خودرو‌ها بسیار نزدیک به یکدیگر پارک کرده‌اند که خروج برایشان سخت شده بود. با یکی از اهالی محل که در حال عبور بود وارد صحبت شدم. او که مایل نبود اسمش در گزارش مطرح شود درباره مشکل پارکینگ گفت: شهرداری هرجا دلش بخواهد خوب سخت می‌گیرد، اما جایی که دلش نخواهد می‌تواند هر کاری بکند. در همین محله قائم مقام فراهانی فردی آمد ساختمان ساخت و بعد از اینکه مجوز‌ها و کار نهایی انجام شد، پارکینگ را آپارتمان کرد که نتیجه آن شده، چهار واحد جای پارک خودرو ندارند و مجبور هستند خودرو خود را در خیابان بگذارند. بعضی‌ها هم هستند که ساخت‌وساز را بدون پارکینگ انجام می‌دهند یا اگر هم پارکینگ درست می‌کنند خودشان یا مستأجرشان یک جای پارک دارد با دو یا سه خودرو که مزاحمتش برای دیگران است.
در این موضوع با چند نفر دیگر از شهروندان در نقاط مختلف منطقه صحبت کردم. وجود دو مشکل مشهود است، اول ساخت بنا‌هایی با تراکم بالا در حالی که جای پارک مناسب به آن میزان تعریف نمی‌شود و دیگری استفاده برخی خانواده‌ها از بیش از یک خودرو در حالی که منازلی با ظرفیت یک خودرو را در اختیار دارند.
در همین‌باره به سراغ حسین ممتاز، معاون شهرسازی منطقه ۱۱، رفتیم تا دلیل مشکلات به وجود آمده و راهکار رفع آن را جویا شویم. ممتاز در ابتدا ضمن اشاره به مشکل به‌روزرسانی نشدن قوانین شهرسازی بیان کرد: پارکینگ پلاک‌ها بر اساس سال احداث و سال ساخت بنا تعیین می‌شود، به عنوان مثال در منطقه ۱۱ وقتی مجتمع قضایی واقع در حاشیه وکیل‌آباد ساخته شده در دهه ۷۰ یا قبل‌تر و بعدتر است باید قوانین پارکینگ پلاک برای آن بر اساس سال ساخت باشد که این یک نقص و اشکال است. در این موارد شهرداری فقط تصمیم گیرنده نیست بلکه لایحه به کمیسیون ماده ۱۰۰ فرستاده می‌شود و آنجا موضوع تعیین تکلیف می‌شود، اتفاقی هم که می‌افتد تعیین جریمه است این جریمه هزینه ساخت یک متر مربع پارکینگ هم نیست.
ممتاز در ادامه درباره مجوز‌های ساخت و ساز و نظارت بر احداث پارکینگ گفت: در جریان صدور پروانه ساختمان‌ها، در مرحله اول برای گرفتن مجوز باید پلان پارکینگ ارائه شود که پس از بررسی و تأیید شهرداری فرد سازنده کار را شروع می‌کند. در این بین شهرداری هم که نمی‌تواند هر روز از روند ساخت و رعایت جزئیات گزارش تهیه کند، در این موارد در پایان‌کار که سازنده برای دریافت مجوز نبود تخلف مراجعه می‌کند، بازرسان شهرداری بازدید می‌کنند که در صورت بروز تخلف، لایحه تهیه شده و به کمیسیون ماده ۱۰۰ ارائه شود، در این موارد اغلب کمیسیون ماده ۱۰۰ رأی به جریمه، تأمین پارکینگ یا کم کردن واحد‌ها می‌دهد که مشکل به وجود آمده در این مسیر نبود تمکین‌پذیری مالک و سازنده از حکم کمیسیون است و روند اجرای حکم یک مسیر طاقت‌فرساست.