کشاورزی به زودی تعطیل می‌شود؟

عروجی | شهرآرانیوز؛ احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم سازمان هواشناسی، رودربایستی‌های مدیریت در حوزه آب را کنار گذاشته و در یک گفتگو صریح به همشهری آنلاین گفته: «زمانی که ذخیره آب از ۱۵۰۰ مترمکعب در سال برای هر نفر کمتر شود، می‌گویند دچار تنش آبی شده ایم، وضعیتی که ما هم به آن دچاریم و اگر رعایت نکنیم، تنش‌های آبی به بحران تبدیل می‌شود. قضایایی که در اصفهان و خوزستان پیش آمد، نشان دهنده همین موضوع است.»

وظیفه گفته کشاورزی بالاترین مصرف آب را در کشور دارد. بیش از ۸۸ درصد آب تجدیدپذیر کشور را برای شرب و صنعت و کشاورزی مصرف می‌کنند، در حالی که در دنیا می‌گویند ۴۰ تا ۴۵ درصد نباید بیشتر مصرف شود. همین امر باعث تخریب سرزمین می‌شود.

این یعنی کشاورزی اگر با همین وضعیت ادامه پیدا کند مجبور به تعطیلی خواهد شد. به هرحال وقتی که آبی وجود ندارد، میزان برداشت محصول هم کم می‌شود. بارندگی نباشد، دیم از بین می‌رود. اگر به همین روند پیش ادامه یابد، شاید به یکی دو دهه نرسد که کشاورزی را در برخی مناطق تعطیل کنیم. معلوم نیست دیگر یک مدیر دولتی باید چه می‌گفت و از چه واژه‌هایی برای هشداردادن به ما و سیاست گذاران استفاده می‌کرد تا بفهمیم چه بلایی قرار است در آینده سر کشاورزی مان بیاید.

طبق آمار‌ها در هر ۵ ثانیه، معادل یک زمین فوتبال خاک در جهان از بین می‌رود. درحالی که جمعیت کره زمین رو به افزایش است و این یعنی آینده غذایی همه تهدید می‌شود. از طرفی، حدود دو سوم از سطح زمین‌های ایران برای کشاورزی مناسب است؛ اما تنها ۱۲ درصد از این میزان زیر کشت می‌رود و از این مقدار سطح زیر کشت، کمتر از یک سوم زمین‌های کشت آبی و بقیه به صورت کشت دیم است؛ اما بی آبی و تنش‌هایی که کشاورزی امروز دچار آن است در نهایت به تخریب سرزمینی منجر می‌شود. مثلا زمینی که قرار است سه تُن محصول بدهد یک تن محصول می‌دهد، چون آب زیادی نخورده است. در نتیجه زمین‌های دیم از بین می‌رود و آب چاه‌ها شورتر و بی استفاده‌تر می‌شود. امنیت غذایی فقط به این معنی نیست که همه محصولات را خودمان باید تولید کنیم؛ بلکه باید بخشی را هم از کشور‌های دیگر وارد کنیم؛ کشور‌هایی که امکان کشاورزی بیشتری در آن است.

همچنین، باید نوع کشتمان را تغییر دهیم و به کشت محصولاتی روی بیاوریم که آب کمتری نیاز دارد. سال هاست که منتقدان سیاست گذاری‌های کلان مدیریتی در حوزه کشاورزی فریاد می‌زنند که نباید به عنوان مثال در کشورمان محصولی مثل هندوانه کاشته شود؛ چون نیاز به آب زیادی دارد؛ اما همچنان این روند ادامه دارد و معلوم نیست چه مدتی زمان داریم تا بتوانیم از آینده هولناکی که جلوی رویمان قرار دارد دست کم مقداری فاصله بگیریم.