خانواده، اصلی‌ترین نهاد اجتماعی

۲۵ ذی‌الحجه در تقویم به عنوان روز خانواده نام‌گذاری شده است. دلیل این نام‌گذاری نزول آیه «هل اتی» سوره انسان در این روز است که درباره خانواده و استحکام پایه‌های آن است.

این سوره در شأن اهل‌بیت پیامبر (ص) نازل شد که پس از سه روز روزه و انفاق افطار خود، از طرف خداوند اطعام شدند.

خانواده از ابتدای تاریخ تاکنون به عنوان اصلی‌ترین نهاد اجتماعی زیربنای جوامع و خاستگاه فرهنگ‌ها، تمدن‌ها و تاریخ بشر بوده است. پرداختن به این بنای مقدس و بنیادین و هدایت آن به جایگاه واقعی‌اش همواره سبب اصلاح خانواده بزرگ انسانی و غفلت از آن موجب دور شدن بشر از حیات حقیقی و سقوط به ورطه نابودی بوده است. اسلام به عنوان مکتبی انسان‌ساز بیشترین توجه را به والایی خانواده دارد.

از‌این‌رو این نهاد مقدس را کانون تربیت و نیکبختی و بدبختی جامعه انسانی را نیز به صلاح و فساد این بنا وابسته می‌داند و هدف از تشکیل خانواده را تأمین نیاز‌های عاطفی و معنوی انسانی از جمله دستیابی به آرامش بر می‌شمارد.

نقش خانواده به عنوان اثرگذارترین نهاد تربیتی در پرورش و تربیت سرمایه‌های انسانی که از بزرگ‌ترین پشتوانه‌های توسعه و تعالی هر کشوری به شمار می‌آید، از چنان اهمیتی برخوردار است که سلامت و صلابت هر جامعه مرهون وجود خانواده‌های سالم، عفیف و باتقواست. خانواده سالم خانواده‌ای است که به‌طور بنیادین از سلامت و آرامش روانی و معنوی هر یک از اعضای خانواده حمایت می‌کند.

افراد در خانواده سالم به شکل آشکار و صادقانه‌ای با یکدیگر در ارتباط هستند و به هریک از اعضا امکان رشد و بالندگی داده می‌شود. در چنین خانواده‌هایی اعضای آن احساس یکدیگر را می‌پذیرند و اجازه می‌دهند که ابراز شود و احساسات رنج‌آور از قبیل ترس، خجالت، خشم، غم، تنفر و‌... برای مدت طولانی دوام نمی‌آورد.

در خانواده‌های سالم به فعالیت‌های تفریحی و شادی‌بخش به اندازه فعالیت‌های مسئولانه از قبیل امور روزمره خانه‌داری، وظایف خانوادگی، کار‌های مدرسه و مشاغل خارج از خانه اهمیت و ارزش داده می‌شود.

کارشناسان حوزه اجتماعی معتقدند افزایش اختلافات خانوادگی در ایام شیوع کرونا و خانه‌نشینی مردم نشان داد هنوز بیشتر خانواده‌ها با مهارت‌های زندگی آشنا نیستند و تاب‌آوری آن‌ها در کنار یکدیگر بسیار ضعیف است؛ بنابراین فراگیری مهارت‌های زندگی برای دستیابی به خانواده و جامعه‌ای سالم بیش‌از‌پیش ضروری به نظر می‌رسد. همان مهارت‌هایی که به عنوان مؤثرترین روش پیشگیری از آسیب‌های فردی و اجتماعی به شمار می‌آید.

لازم به ذکر است که روز خانواده، روز تکریم بازنشستگان نیز نام‌گذاری شده است و ناگفته پیداست تکریم بازنشستگان، رسالت همه افراد جامعه، نهاد‌ها و سازمان‌هاست. این عزیزان در کمال صداقت و سخت‌کوشی، بهترین سال‌های عمر خود را در سنگر خدمت به کشور گذرانده‌اند و آبادانی و سازندگی را برای میهن عزیز به ارمغان آورده‌اند و همواره پشتوانه ارزنده‌ای برای استحکام بنیان‌های اقتصادی، صنعتی و نظام اداری کشور به شمار می‌آیند.

در پایان ضمن گرامیداشت روز خانواده و تکریم بازنشستگان، عزت و سربلندی و سعادت و روزگاری پر‌نشاط را برای این عزیزان از خداوند خواهانیم.