نقش شهروندان در فرهنگ شهرنشینی
امروزه فرهنگ شهرنشینی بخش مهمی از فرهنگ عمومی هر جامعه را تشکیل می‌دهد که کیفیت آن نقش اساسی در فرایند توسعه پایدار، کیفیت زندگی، سلامت و شادابی عامه مردم دارد. از طرف دیگر تبدیل ساکنان شهر به شهروندان تمام‌عیار، مستلزم ایجاد و گسترش فرهنگ شهرنشینی است. احترام به محیط‌زیست، رعایت حق تقدم، احترام به دیگران و مانند این‌ها پیوند چندانی با بنیاد‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ندارد، بلکه بیشتر به آگاهی و احساس مسئولیت و تعریف روابط اجتماعی نیاز دارد. برای ایجاد این شرایط نیز جامعه به آموزش نیاز دارد و مسئولیت این مهم، بر عهده نهاد‌های جدید آموزش، مدیریت شهری و شوراها، روشنگران افکار عمومی، رسانه‌های جمعی، هنرمندان و تشکل‌های مردمی است.
شهر به‌مثابه موجود زنده‌ای است که شهروندان آن در حکم سلول در حال تکاپو هستند، بنابراین برای حفظ شهر و توسعه آن لازم است به شهروندان توجه ویژه‌ای شود و باید شهر در خدمت شهروندان قرار گیرد تا امنیت، آسایش و آرامش بر ساکنان شهر حاکم شود. بر این اساس باید به سبک زندگی شهری در شرایط کنونی و مشکلات موجود اهتمام داشت و با تغییر و تحول در شیوه زندگی بر کارآمدی اقدامات انجام شده، افزود.
با نگاهی به روند توسعه و ارتقای زندگی شهری مشخص می‌شود کالبد فیزیکی شهر دائم در حال تغییر است، سیما و چهره شهر با تغییرات بسیاری در حال تحول است، هرروز بر جمعیت شهری افزوده می‌شود و مشکلات شهری به اشکال مختلف خودنمایی می‌کند، بنابراین لازم است شهروندان با مسائل شهری خود را وفق دهند و خود عاملی اساسی باشند برای جهت‌دهی به اقدامات انجام شده در شهرها. برای دستیابی به توسعه شهری بر اساس دانایی‌محوری تا آن زمان که رفتار و کردار شهروندان دچار تغییر و تحول نشود هرگز اقدامات انجام شده به نتیجه نخواهد رسید.
از زیبایی شهری گرفته تا همراهی و تعامل با مسئولان برای رفع مشکلات، نیازمند حضور چشمگیر شهروندان است. پیکره شهر بدون در نظر گرفتن شهروندان، موجودی بی‌روح و باری به هر جهت خواهد بود.
همواره مسئولان به بحث فرهنگ و ارتقای فرهنگ شهروندی تأکید فراوانی می‌کنند و ریشه حل بسیاری از مسائل و مشکلات شهری را در تغییر نگاه تک‌تک شهروندان و در مجموع در حرکت جمعی و جهت‌دار شهروندان جست‌وجو می‌کنند، بنابراین ضروری به نظر می‌رسد شهروندان نیز با رفتار‌های هوشمندانه و تغییر سبک زندگی، شهر را خانه خود بدانند و برای رفع مسائل و مشکلات آن گام بردارند و این‌گونه نباشد که به‌جای همراهی از جایگاه شهروندی و مسئولیت آن شانه خالی کنند و بر دامنه مشکلات و مسائل شهر بیفزایند.
به‌واقع شهروندان سرمایه‌های ارزشمند شهر محسوب می‌شوند و هرگونه تغییر و تحول در سبک زندگی شهری می‌تواند بر سایه سبک زندگی تأثیر خوبی داشته باشد. آیا تاکنون از خود پرسیده‌اید که هر یک از ما چه نقش و مسئولیتی در ارتقای زندگی شهری عهد‌ه‌دار هستیم و تا چه میزان توانسته‌ایم به‌عنوان یک شهروند در شهر نقش‌آفرین باشیم؟ نباید فراموش کرد که زمانی می‌توانیم از مسئولان انتظار داشته باشیم که خود به وظایف شهروندی آگاه باشیم و به آن عمل کنیم، در این صورت است که جایگاه خود را به‌عنوان یک شهروند مسئولیت‌پذیر و نقش‌آفرین ارتقا می‌دهیم. به واقع این اقدام، اولین گام برای ارتقای سبک زندگی شهری محسوب می‌شود.