به گزارش شهرآرانیوز، کتاب «موبدان در شاهنامه فردوسی» نوشته زهرا دلپذیر به‌تازگی توسط انتشارات پاژ در شهر مشهد منتشر و راهی بازار نشر شده است.
کتاب پیش‌رو همان‌طور که از نامش پیداست درباره حضور گروه اجتماعی موبدان در شاهنامه فردوسی و یک اثر پژوهشی است. موبدان در ایران باستان، روحانیانی بودند که همواره یکی از مراتب برجسته جامعه به شمار می‌آمدند و در بطن اجتماع نفوذی فوق‌العاده داشتند. این طبقه اجتماعی که معمولاً با نام عمومی موبد خطاب می‌شدند در دربار شاهان کارکرد‌های بسیاری داشتند و همه امور با توجه به صلاحدید و پیش‌بینی آنها انجام می‌شد. این کنش‌ها به تمامی در مشهورترین حماسه ملی ایران نمود پیدا کرده و به حدی اهمیت دارد که با بررسی نقش و جایگاه موبدان در شاهنامه، ویژگی نمادهای رهبری، ارزش‌ها و مفاهیم معنوی و چگونگی ارتباط دین و حکومت در ایران باستان مشخص می‌شود.
مولف کتاب پیش‌رو می‌گوید درباره مقام و موقعیت موبدان در شاهنامه، تا حالا تحقیق کامل و مستقلی انجام نشده بود و آثاری هم که به ساختار دین و حکومت در شاهنامه فردوسی پرداخته‌اند، به این مبحث توجه نکرده‌اند. کتاب «موبدان در شاهنامه فردوسی» با مد نظر قرار دادن همه دقایق مربوط به این‌گروه در شاهنامه و بررسی دقیق و تطبیقی ابیات مربوط به آنها با منابع کهن و نو می‌تواند منبعی پژوهشی برای دانشجویان و علاقه‌مندان به ادبیات و تاریخ ایران باشد.
کتاب «موبدان در شاهنامه فردوسی» دو بخش اصلی دارد که بخش اول، «موبدان در فرهنگ ایران» نام دارد و کلیاتی درباره پیشینه موبدان در ایران باستان را در ۳ گفتار شامل می‌شود؛ گفتار اول با نام «طبقات اجتماعی و روحانیان» به ساختار جوامع ابتدایی و جایگاه روحانیان که بالاترین طبقه در بین مراتب اجتماعی ایران باستان به شمار می‌آمدند، اختصاص دارد. در گفتار دوم با نام «موبدان در اوستا»، چگونگی حضور موبدان در کتاب اوستا بررسی شده و در گفتار سوم این بخش هم که «موبدان در ادوار تاریخی» نام دارد، نقش اجتماعی، سیاسی و مذهبی موبدان و سلسله مراتب آنان در دوران ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی با توجه به متون و کتیبه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است.
بخش دوم کتاب هم «مـوبدان در شاهنامه» نام دارد که نویسنده در آن، ابتدا به اجمال سلسله‌مراتب روحانیان در شاهنامه را معرفی کرده و سپس ذیل دو مبحث و گفتار، نقش و جایگاه موبدان در شاهنامه را مورد بررسی قرار داده است. در گفتار اول صفات و ویژگی‌های موبدان با نام‌های سیرت پسندیده، فره موبدی، گفتار حکیمانه و لباس پاکیزه تبیین شده و در گفتار دوم، کارکرد‌ها و خویشکاری‌های موبدان به ۴ دسته کلی تقسیم شده که عبارتند از: اجرای امور کشوری و لشکری، برگزاری آیین‌ها، راوی و کاتب داستان‌های کهن و مرجعیت علمی. دلپذیر می‌گوید ذیل هر یک از این‌کارکرد‌ها به کنش‌های فرعی آنها نیز پرداخته شده است. در قسمت پایانی هم مهمترین نتایج و دریافت‌های پژوهش‌های کتاب، به‌طور فهرست‌وار بیان شده‌اند.
این‌کتاب با ۱۶۰ صفحه و شمارگان هزار نسخه به چاپ رسیده است.
منبع: مهر