بورسی شدن مسکن مشهدی‌ها را خانه‌دار می‌کند؟
مسعود سلطانی

به گزارش شهرآرانیوز با نهایی شدن دستورالعمل عرضه متری مسکن در بورس کالا، مشهد یکی از نخستین شهر‌ها برای اجرای این طرح خواهد بود.

تقریبا یک سالی می‌شود که مدیران شهری در برخی کلان شهر‌ها و همین طور فعالان صنعت ساختمان، عرضه متری مسکن در بورس کالا را به عنوان راهکاری برای خانه دارشدن مردم پیشنهاد کرده اند.

{$sepehr_key_10161}

حتی همین هفته گذشته نیز در جریان نشست «تأمین مالی از بازار سرمایه» که در اتاق بازرگانی مشهد برگزار شد و مدیران بورسی در آن حضور داشتند، بار دیگر مسئله عرضه متری مسکن در بورس کالا مطرح شد.

سیدجواد جهرمی، مدیرعامل بورس کالا، دراین باره گفت: «استفاده از اوراق سلف مسکن در این زمینه امکان پذیر است. امیدواریم بتوانیم این کار را در استان خراسان رضوی پایه گذاری کنیم.»، اما این طرح و ایده تا چه حد می‌تواند به خانه دارشدن مردم مشهد و رشد صنعت ساختمان کمک کند؟

کسب سود یا خانه دارشدن؟

نباید فراموش کنیم که فروش متری مسکن از طریق بازار سرمایه، طرح نو و جدیدی نیست. این سبک از عرضه کالا سال هاست که در دیگر نقاط جهان و سایر بورس‌های کالایی جریان دارد. حتی ایده عرضه مسکن در بورس نیز به دهه‌ها قبل در اقتصاد ایران بازمی گردد. ایده‌ای که تاکنون اجرایی نشده است. اما نکته مهم این است که عرضه مسکن به صورت متری، اغلب با نیت سرمایه گذاری موقت و کسب سود انجام می‌شود و از این روش برای خانه دارشدن مردم نمی‌توان استفاده کرد.

علاوه براین، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها درباره عرضه متری مسکن در بورس کالا، سازوکار‌های فعلی بورس کالای ایران است. برای شفاف ترشدن موضوع به این مثال توجه کنید. شما در بورس کالا امکان خرید زعفران دارید. اوراق سلف یک کیلوگرم زعفران را با موعد تحویل اسفند ۱۴۰۲ خریداری می‌کنید.

اگر تا قبل از موعد تحویل کالا، اوراق سلف زعفران را بفروشید، معادل ریالی آن را دریافت کرده اید و تمام. اما اگر تا موعد تحویل اوراق را نگه دارید، در زمان تحویل باید به محلی که بورس کالا اعلام می‌کند، مراجعه کنید و عین کالا را دریافت کنید. سؤال اینجاست که اگر یک شهروند اوراق سلف یک یا دو متر از یک واحد ساختمانی را خریداری کند و تا زمان موعد تحویل نیز این اوراق را در اختیار داشته باشد، چطور می‌خواهد عین کالا را تحویل بگیرد؟ یا معادل ریالی آن را از سازنده دریافت خواهد کرد؟

به ضمانت بورس کالا

این سؤال و دغدغه‌ها را با رضا احدیان، رئیس انجمن سرمایه گذاران بخش ساختمان خراسان رضوی، در میان گذاشتیم. او که خود در نشست با مدیران بورسی از مزایای عرضه متری مسکن در بورس کالا دفاع کرده بود، دراین باره به شهرآرا می‌گوید: مدیران سازمان بورس دستورالعملی را برای عرضه متری مسکن در بورس کالا تنظیم کرده اند. این دستورالعمل در اختیار ما نیز قرار داده شده است تا پیشنهادهایمان را ارائه کنیم. تمامی این سؤالات و دغدغه‌ها در این دستورالعمل پیش بینی شده است.

وی ادامه داد: به طور مشخص اگر یک نفر از طریق بورس کالا کل یک واحد را پیش خرید کرده باشد، در زمان مشخص، واحد ساختمانی را تحویل می‌گیرد. در غیر این صورت سازنده موظف خواهد بود بعد از فروش واحد ساختمانی با خریداران اوراق سلف متری مسکن تسویه حساب کند و به نرخ روز سهم آن‌ها را پرداخت کند.

احدیان با اشاره به اینکه بورس کالا تضامین لازم را از سازندگان مسکن دریافت می‌کند و بر روند کار‌ها نظارت خواهد داشت افزود: در این روش طرف حساب مردم بورس کالا خواهد بود. بورس از سازنده مسکن تضامین دریافت می‌کند و نظارت‌های لازم بر روند ساخت و فروش مسکن انجام خواهد شد.

رونق صنعت ساختمان

بی تردید سرمایه گذاری مردم در صنعت ساختمان با خرید متری مسکن می‌تواند به رونق این صنعت و جذب سرمایه‌های خرد به آن کمک کند. یکی از مهم‌ترین مسائلی که اقتصاد نحیف ایران طی سالیان اخیر از آن ضربه خورده، تورم است. مردم برای حفظ ارزش دارایی هایشان دربرابر تورم اقدام به خرید ارز و طلا می‌کنند و همین امر نیز باعث شده است که نرخ برابری ریال دربرابر دلار طی سالیان اخیر رشد فوق العاده زیادی داشته باشد.

تجربه سالیان اخیر نشان داده است که در بلندمدت رشد ارزش مسکن از تورم بیشتر بوده است. همچنین ارزش مسکن رشد بیشتری در مقایسه با دلار و طلا داشته است. پس بدیهی است که اگر عرضه مسکن به طور موفق در بورس کالا اتفاق بیفتد و ضمانت‌های قابل اعتمادی به مردم ارائه شود، خرید اوراق سلف مسکن جذابیت بیشتری نسبت به خرید دلار و سکه برای مردم خواهد داشت.

این اتفاق به رونق صنعت ساختمان هم کمک خواهد کرد. صنعت ساختمان یک صنعت مادر است و روی بیش از ۳۵ درصد اشتغال کشور تأثیر مستقیم دارد. پس رونق این صنعت به حرکت موتور اقتصاد کشور و اشتغال کمک خواهد کرد.