جلوگیری از ساخت و ساز‌های غیرمجاز در شهر مشهد با نظارت همه‌جانبه
محمد کاملان

به گزارش شهرآرانیوز، در این وضعیت مردم به تکاپو افتادند تا به هر قیمتی صاحب‌خانه شوند و عده‌ای سودجو هم در این میان با ساخت‌وساز‌های غیرمجاز و ناایمن از آب گل‌آلود آشفته‌بازار مسکن ماهی گرفتند و مشکلات زیادی برای شهرداری به‌وجود آوردند. از تبعات اجتماعی و اقتصادی ناشی از اجرای حکم‌های تخریب و پرداخت‌نشدن حق و حقوق شهر گرفته تا مشکلات خدمات‌دهی به جمعیت روزبه‌روز درحال‌افزایش برخی مناطق شهر و امدادرسانی در مواقع بحرانی در معابری که به‌دلیل همین ساخت‌وساز‌ها تردد خودرو‌های امدادی در آن امکان‌پذیر نیست. مجید نژادحسین، رئیس کمیسیون عمران و عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر، می‌گوید که برای جلوگیری از ساخت‌وساز‌های غیرمجاز باید ساختار نظارت بر ساخت‌وساز شهرداری تغییر کند و پیشنهاد شورای اسلامی در این‌باره به دست شهرداری رسیده و قرار است تا درباره این موضوع به‌صورت جدی کار کنند.

ورود بهنگام برای جلوگیری از تخلف

رئیس کمیسیون عمران و عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر مشهد از تمهیدات و راهکار‌های لازم برای حل گره ساخت و ساز غیرمجاز در شهر گفت.

مجید نژادحسین با تأکید بر اینکه نظارت بر ساخت‌وساز باید در مرحله خاک‌برداری و فونداسیون انجام شود، گفت: مهم‌ترین مرحله‌ای که باید بر آن نظارت شود، زمانی است که خاک‌برداری در حال انجام و ساختمان در مرحله فونداسیون است. اگر در همین مراحل اولیه شهرداری بر کار ساخت‌وساز نظارت کند، می‌توانیم راحت‌تر از انجام ساخت‌وساز غیرمجاز جلوگیری کنیم و سازنده و مالک را به سمت دریافت مجوز‌های قانونی و پروانه سوق بدهیم.

کار غیرمجاز در مرحله اسکلت باید متوقف شود

نژادحسین ادامه داد: اگر این مرحله از دست برود، در زمانی که اسکلت ساختمان درحال شکل‌گیری است هم می‌شود کنترل خوبی کرد تا تخلفی اتفاق نیفتد. اگر هم تخلف یا ساخت‌وساز غیرمجازی اتفاق افتاد و بیشتر از حد مجاز ساخته شد، با رأی کمیسیون ماده ۱۰۰ دستور قلع و تخریب صادر می‌شود که تبعات تخریب در این مرحله از ساخت‌وساز کمتر از زمانی است که ساختمان ساخته و افرادی در آن ساکن شده‌اند، اما متأسفانه در این مرحله از کار هم آن‌طور که باید و شاید شاهد ورود جدی اداره نظارت بر ساخت‌وساز مناطق شهرداری نیستیم.

تبعاتی که برای شهرداری به‌جا می‌ماند

او با اشاره به ساخت‌وساز‌های شبانه در حاشیه شهر مشهد افزود: در حاشیه شهر مشهد نظارت بر ساخت‌وساز در مراحل اولیه کمی سخت است، چون بیشتر ساختمان‌های غیرمجاز شبانه ساخته می‌شوند و دست شهرداری تقریبا بسته است. در ۲۴ ساعت یک خانه دوطبقه ساخته و در کمتر از یک هفته در آن کسی ساکن می‌شود. با این همه، شهرداری باید نظارت دقیق‌تری بر این موضوع داشته باشد و وقتی نظارت درستی بر ساخت‌وساز نباشد، این خانه‌های ناایمن به‌راحتی ساخته و بعد هم به‌سرعت افرادی در آن ساکن می‌شوند. درنهایت پرونده‌ای در کمیسیون ماده ۱۰۰ با یک رأی قلع و جریمه و تبعات پرشمار برای شهرداری باقی می‌ماند.

کار نظارت با پیمانکار است نه شهرداری!

عضو شورای ششم مشهد در ادامه از ضرورت تغییر فرایند نظارت بر ساخت‌وساز در شهرداری مشهد صحبت کرد و در این‌باره توضیح داد: امروز شهرداری مشهد برای نظارت بر ساخت‌وساز با پیمانکار بخش خصوصی قرارداد می‌بندد و هر پیمانکار هم با ۲۵ تا ۳۰ نیرویی که می‌گیرد، نظارت بر ساخت‌وساز را انجام می‌دهد. کنترل و نظارت بر این افراد هم به عهده یک یا دو کارشناس از بدنه شهرداری است که با توجه به حجم کارها، این تعداد کارشناس اصلا کافی نیست.

نژادحسین تأکید کرد: از آنجا که بخش خصوصی بر این فرایند نظارت می‌کند، در صورت بروز برخی تخلف‌ها در ماجرای نظارت بر ساخت‌وساز، چندان تابع مراجع نظارتی شهرداری نیست و برای همین نظارتی که مدنظر مدیریت‌شهری است، انجام نمی‌شود و گاهی شاهد به‌وجودآمدن بحث‌های حاشیه‌ای در ماجرای نظارت بر ساخت‌وساز‌ها هستیم.

شهرداری به تغییر فرایند نظارت بر ساخت‌وساز غیرمجاز مکلف شده است

او با بیان اینکه نظارت بر ساخت‌وساز باید برعهده نیرو‌های خود شهرداری باشد تا نظارت بهتر و سخت‌گیرانه‌تری بر ساخت‌وساز‌ها انجام شود، تأکید کرد: به نظر می‌رسد موضوع نظارت بر ساخت‌وساز باید به شکل دیگری انجام شود و این موضوع را در کمیسیون شهرسازی مطرح و از شهرداری درخواست کردیم که ماجرای نظارت بر ساخت‌وساز را تغییر دهند و با سر و شکل جدیدتری جلو ببرند. درخواست ما این است که این کار با نیرو‌های خود شهرداری مشهد انجام شود و پیشنهاد هم این است که از ظرفیت نیرو‌هایی که در شهرداری حضور دارند و پست مشخصی ندارند، در این سیستم استفاده شود. در گام اول شهرداری را موظف کردیم که شکل نظارت بر ساخت‌وساز را تغییر و این کار را دقیق‌تر انجام دهد. قرار شده است تا این تغییرات تدوین و به شورای اسلامی شهر ارائه شود.

شهرداری باید دقیق‌تر نظارت کند

رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای ششم مشهد با اشاره به ضرورت نظارت دقیق‌تر و قوی‌تر شهرداری بر ساخت‌وساز‌های شهر، ادامه داد: همان‌طور که گفتم، اگر نظارت همان ابتدای ساخت‌وساز انجام شود، کار به دیوارچینی و ساکن‌شدن عده‌ای در این بنا‌های غیرمجاز نمی‌رسد، چون در این مرحله قلع بنای غیرمجاز برای شهرداری کاری بسیار سخت خواهد بود و تبعات اجتماعی و اقتصادی زیادی در پی دارد. در وضعیت کنونی نقش پلیس ساختمان بسیار مهم است که در همان مراحل نخست ساخت‌وساز مالکان را وادار کند که هم از شهرداری پروانه بگیرند و هم مباحث نظام‌مهندسی را رعایت کنند.

ساخت‌وساز‌های غیرمجاز حاشیه شهر با زلزله فرو می‌ریزند

نژادحسین با ابراز نگرانی از ساخت‌وساز‌های غیرمجاز و شبانه در حاشیه شهر به‌دلیل قرارگرفتن این منطقه روی یکی از گسل‌های زلزله، گفت: با توجه به ساخت‌وساز‌های غیرمجاز و ناایمن و شبانه در حاشیه شهر، نگرانی من این است که اگر زلزله‌ای در مشهد اتفاق بیفتد، با فاجعه روبه‌رو خواهیم شد. چون حاشیه شهر مشهد در کنار یکی از گسل‌های اصلی زلزله است و اگر خدای نکرده اتفاقی در مشهد بیفتد، همه این ساخت‌وساز‌های غیرمجاز شبانه و ناایمن فرو می‌ریزند.