بیش از ۲۶ هزار نفر در کشور بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست داده‌اند | مشهد از ابتدای امسال تنها ۱۲ روز هوای پاک داشته است
فاطمه رافع

به گزارش شهرآرانیوز اگرچه براساس اعلام مرکز پایش آلاینده‌های زیست‌محیطی مشهد، دیروز کیفیت هوای این شهر پس از حدود یک هفته آلودگی پیاپی، «قابل‌قبول» شد، پیش‌بینی‌های اداره‌کل هواشناسی خراسان‌رضوی حکایت از آن دارد که ساکنان شهرستان‌های بزرگ و صنعتی استان، به‌ویژه کلان‌شهر مشهد، همه روز‌های پیش رو در هفته جاری را هوای آلوده همراه با گرد‌وخاک تنفس خواهند کرد.

این پیش‌بینی‌ها حکایت از آن دارد که شاخص کیفیت هوا در مشهد و دیگر شهرستان‌های بزرگ و صنعتی استان در روز‌های باقی‌مانده این هفته در بیشتر ساعت‌ها از عدد صد عبور خواهد کرد و با عبور از عدد صد در بیشتر ساعات در شرایط ناسالم قرار خواهد گرفت؛ این یعنی شاخص کیفیت هوا در خوش‌بینانه‌ترین حالت اگر حتی عدد ۱۰۱ هم باشد، شهروندان مشهدی این هفته هوایی را تنفس می‌کنند که برای گروه‌های حساس ناسالم است.

فقط ۱۲ روز هوای پاک

فراتر از راهکار‌های پیشنهادی مسئولان استانی برای «هم‌زیستی شهروندان مشهدی با گردوغبار»، حالا خود مشهدی‌ها هم لزوم اجرای این راهکار را با پوست و گوشت خود لمس کرده‌اند و حتی فراتر از ریزگردها، در حال تلاش برای سازگاری با آلودگی هوا هم هستند. لابد می‌پرسید چرا؟

پاسخش در مرور کوتاهی بر هجوم گاه‌و‌بیگاه ریزگرد‌ها به آسمان شهر و دوره‌های ماندگاری آن‌هاست و البته هوای سربی شهر که علاوه بر ضیافت ریزگردها، منابع متحرک آلاینده، وارونگی دما و... در آن نقش دارند؛ مشهدی‌ها در شش روز از هفت روز هفته گذشته هوای آلوده وارد ریه‌های خود کردند؛ پیش‌تر از آن، یعنی اواخر آبان و اوایل آذرماه، یازده روز بود که هوای مشهد بر مدار آلودگی می‌چرخید؛ به این‌ها داده‌های مرکز پایش آلاینده‌های زیست‌محیطی مشهد را هم اضافه کنید که بر اساس آن، از ابتدای امسال تاکنون آسمان مشهد فقط دوازده روز هوای پاک را به خود دیده است.

تصمیم‌سازان کشور راهکار کاهش آلودگی هوا را در اجرای قانون هوای پاک دانسته‌اند؛ قانونی که بیش از بیست ارگان اجرایی را در این مسیر مسئول دانسته و برای هر یک از این ارگان‌ها وظایفی را تعیین کرده است؛ اما گویا اجرای آن همچنان اندر خم یک کوچه مانده است و فقط گاهی مسئولان دستگاه قضا از ترک فعل مدیران دستگاه‌های اجرایی در این زمینه می‌گویند.

با‌این‌حال داریوش گل‌علیزاده، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت از محیط‌زیست، همین دیروز دلیل اجرا نشدن این قانون را تأمین نشدن اعتبارات و امکانات لازم و نیز محدودیت ناشی از تحریم برای دسترسی به فناوری‌های روز مرتبط با کاهش آلایندگی و ارتقای استاندارد خودرو‌ها اعلام و تأکید کرده است که دستگاه‌های مسئول باید به خاطر اجرا نشدن این قانون پاسخگو باشند؛ مسئله‌ای که گفته‌های چند روز پیش رئیس اداره سلامت هوای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم بر آن مهر تأیید می‌زند؛ عباس شاهسونی دراین‌باره گفته بود که «روند اجرای قانون هوای پاک نسبت به سال۱۴۰۰ هیچ تغییری نکرده است؛ فقط شاید تعداد روز‌های هوای پاک و آلوده در یکی‌دو سال اخیر یک مقدار فرق کرده باشد!»

{$sepehr_key_27143}

همین چندروز پیش بود که رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت از محیط‌زیست گفت «در بررسی‌های انجام‌شده توسط وزارت بهداشت در ۳۳ شهر کشور (در سال۱۴۰۱)، بیش از ۲۶‌هزار نفر به‌دلیل مرگ‌ومیر منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست دادند که خسارت معادل آن ۱۱.۳‌میلیارد دلار برآورد شده است.» گل‌علیزاده البته شهریورماه پارسال هم گفته بود که در سال‌۱۴۰۰ به علت آلودگی هوا ۲۱‌هزار نفر در ۲۷ شهر کشور جان خود را از دست دادند.

هنوز گزارشی در دست نیست که به ما نشان دهد آلودگی هوا، پارسال چندنفر را در مشهد، با مرگ زودرس، بدرقه ابدی کرده و خسارت اقتصادی این مرگ‌ها چقدر بوده و اورژانس مشهد هم به خبرنگار شهرآرا اعلام کرده است که در این زمینه آماری ندارد. بااین‌حال در نخستین روز از آذرماه پارسال در روزنامه شهرآرا در گزارشی با تیتر «۸‌هزارمیلیارد تومان، خسارت جانی آلودگی هوا در مشهد!» از خسارت جانی هشت‌هزارمیلیاردتومانی آلودگی هوای مشهد در سال ۱۴۰۰ نوشتیم.