عامل غربت امام غریب چیست؟
حجت الاسلام محمدرضا زائری
کارشناس مسائل فرهنگی
کد خبر: ۲۰۴۲۵
تاریخ : ۲۰ اسفند ۱۳۹۸ - ۰۹:۱۴
یکی از چالش‌های فرهنگی و مذهبی در این روز‌های کرونایی موضوع تجمع زوار در بقاع متبرکه بود و بعد از آنکه بحث توقف گردهمایی‌های گسترده مردم در مجامع عمومی مانند
نماز جماعت در مساجد مطرح شد تقابل جدی بین دیدگاه‌های موافق و مخالف در مورد زیارت حرم اهل‌بیت علیهم‌السلام و امامزادگان به وجود آمد.
ظاهرا در عراق پذیرش بیشتری برای محدودیت موقت زیارت وجود داشت، ولی در ایران دیدگاه‌های مخالف به شکل صریح‌تری موضع خود را نشان دادند و بعضا به صورت عملی با حضور در حرم مطهر ثامن‌الحجج علیه‌السلام در مشهد مقدس و حرم مطهر حضرت معصومه سلام‌ا... علی‌ها در قم مخالفت خود را آشکار ساختند.
یکی از حرف‌هایی که در این میان برای مخالفت با منع و محدودیت زیارت گفته می‌شد این بود که ما اجازه نمی‌دهیم اولیای خدا غریب بمانند و آن‌ها را تنها نمی‌گذاریم، اما آیا به‌راستی چقدر بین این ۲ موضوع ارتباط وجود دارد؟ آیا تنها حضور نیافتن زائران در کنار مرقد اولیای خدا باعث غریب شدن آن‌ها می‌شود یا می‌توان عامل دیگری هم برای غربت آنان شناخت؟
قطعا هیچ‌کس در اینکه زیارت یکی از مهم‌ترین وظایف دینی و مذهبی است تردیدی ندارد و
بدون شک، همیشه حضور و مراجعه و دیدار و زیارت عامل رونق یک مفهوم و بزرگداشت یک ارزش است.
ولی آیا اگر مثلا به صورت موقت محدودیتی برای زیارت ایجاد شود و از زائران بخواهیم با فاصله بیشتر از هم تنها در صحن به زیارت مشغول شوند و سلام بدهند، این به معنای غربت امام خواهد بود؟
به نظر می‌رسد غربت مفهوم بسیار گسترده‌تری دارد و این جنبه ظاهری تنها بخشی کوچک از آن مفهوم وسیع و عمیق است و بیش از هر چیزی باید آن را در سطح محبت و معرفت وفاداران به آن شخصیت و میزان التزام آنان به آموزه‌ها و تعالیم او جست‌وجو کرد، چنان که سیدالشهدا علیه السلام در سخت‌ترین شرایط محدودیت زیارتش در ادوار مختلف تاریخی همچنان پرفروغ و درخشان باقی ماند و امامان مظلوم بقیع امروز علی‌رغم همه محدودیت‌ها عزیزتر و بزرگ‌تر و تابناک‌تر از همیشه به نظر می‌رسند. امام هشتم با خلوت شدن
حرم مطهرش غریب نمی‌شود. آنچه باعث غریب بودن حضرت ثامن‌الحجج می‌گردد بی‌توجهی ما به دستور‌ها و خواسته‌های اوست.
خاندان پیامبر برای هدایت انسان‌ها زندگی کردند و برای تحول و تغییر انسان‌ها کوشیدند و برای سعادت بشر جان دادند تا با خون و جان خود بندگان خدا را از ضلالت و گمراهی نجات بخشند.
اگر حتى اندکی از پرتو هدایت آنان در زندگی ما بتابد و تاریکی‌های رفتار و گفتار ما را نورانی سازد و اگر با ارشاد و عنایت معنوی‌شان حتى ذره‌ای کردار ما تغییر کند و اصلاح شود هدف آنان محقق شده است، ولی اگر ما تغییری نکنیم و در مسیر خواسته قلبی‌شان گام برنداریم، اگر از صبح تا شام هم در حرم مطهرشان بنشینیم، باز هم آنان غریب خواهند بود.
صدام سفاک که مردم را به خاک و خون می‌کشید و ملت‌ها را در جنگ نابود می‌کرد و زندانیان را در سیاهچال‌ها شکنجه می‌کرد، همان موقع به زیارت نمایشی نجف و کربلا هم می‌رفت. آیا چنین حضور و زیارتی مطلوب خاندان پیامبر بود؟
گرچه حضور فیزیکی و ظاهری زائر در حریم مادی مضجع نورانی حضرت لازم و دارای آثار و برکات خاص است، اصل و اساس این رابطه توجه قلبی و توسل به آستان قدسی حضرت است چنان‌که وقتی حجم زوار در تجمع میلیونی پیاده‌روی اربعین باعث نگرانی شده بود، حضرت آقای سیستانی گفتند که قبل از روز اربعین یا بعد از آن بیایید و از دور سلام بدهید و بروید!
نماز جماعت در مساجد مطرح شد تقابل جدی بین دیدگاه‌های موافق و مخالف در مورد زیارت حرم اهل‌بیت علیهم‌السلام و امامزادگان به وجود آمد.
ظاهرا در عراق پذیرش بیشتری برای محدودیت موقت زیارت وجود داشت، ولی در ایران دیدگاه‌های مخالف به شکل صریح‌تری موضع خود را نشان دادند و بعضا به صورت عملی با حضور در حرم مطهر ثامن‌الحجج علیه‌السلام در مشهد مقدس و حرم مطهر حضرت معصومه سلام‌ا... علی‌ها در قم مخالفت خود را آشکار ساختند.
یکی از حرف‌هایی که در این میان برای مخالفت با منع و محدودیت زیارت گفته می‌شد این بود که ما اجازه نمی‌دهیم اولیای خدا غریب بمانند و آن‌ها را تنها نمی‌گذاریم، اما آیا به‌راستی چقدر بین این ۲ موضوع ارتباط وجود دارد؟ آیا تنها حضور نیافتن زائران در کنار مرقد اولیای خدا باعث غریب شدن آن‌ها می‌شود یا می‌توان عامل دیگری هم برای غربت آنان شناخت؟
قطعا هیچ‌کس در اینکه زیارت یکی از مهم‌ترین وظایف دینی و مذهبی است تردیدی ندارد و
بدون شک، همیشه حضور و مراجعه و دیدار و زیارت عامل رونق یک مفهوم و بزرگداشت یک ارزش است.
ولی آیا اگر مثلا به صورت موقت محدودیتی برای زیارت ایجاد شود و از زائران بخواهیم با فاصله بیشتر از هم تنها در صحن به زیارت مشغول شوند و سلام بدهند، این به معنای غربت امام خواهد بود؟
به نظر می‌رسد غربت مفهوم بسیار گسترده‌تری دارد و این جنبه ظاهری تنها بخشی کوچک از آن مفهوم وسیع و عمیق است و بیش از هر چیزی باید آن را در سطح محبت و معرفت وفاداران به آن شخصیت و میزان التزام آنان به آموزه‌ها و تعالیم او جست‌وجو کرد، چنان که سیدالشهدا علیه السلام در سخت‌ترین شرایط محدودیت زیارتش در ادوار مختلف تاریخی همچنان پرفروغ و درخشان باقی ماند و امامان مظلوم بقیع امروز علی‌رغم همه محدودیت‌ها عزیزتر و بزرگ‌تر و تابناک‌تر از همیشه به نظر می‌رسند. امام هشتم با خلوت شدن
حرم مطهرش غریب نمی‌شود. آنچه باعث غریب بودن حضرت ثامن‌الحجج می‌گردد بی‌توجهی ما به دستور‌ها و خواسته‌های اوست.
خاندان پیامبر برای هدایت انسان‌ها زندگی کردند و برای تحول و تغییر انسان‌ها کوشیدند و برای سعادت بشر جان دادند تا با خون و جان خود بندگان خدا را از ضلالت و گمراهی نجات بخشند.
اگر حتى اندکی از پرتو هدایت آنان در زندگی ما بتابد و تاریکی‌های رفتار و گفتار ما را نورانی سازد و اگر با ارشاد و عنایت معنوی‌شان حتى ذره‌ای کردار ما تغییر کند و اصلاح شود هدف آنان محقق شده است، ولی اگر ما تغییری نکنیم و در مسیر خواسته قلبی‌شان گام برنداریم، اگر از صبح تا شام هم در حرم مطهرشان بنشینیم، باز هم آنان غریب خواهند بود.
صدام سفاک که مردم را به خاک و خون می‌کشید و ملت‌ها را در جنگ نابود می‌کرد و زندانیان را در سیاهچال‌ها شکنجه می‌کرد، همان موقع به زیارت نمایشی نجف و کربلا هم می‌رفت. آیا چنین حضور و زیارتی مطلوب خاندان پیامبر بود؟
گرچه حضور فیزیکی و ظاهری زائر در حریم مادی مضجع نورانی حضرت لازم و دارای آثار و برکات خاص است، اصل و اساس این رابطه توجه قلبی و توسل به آستان قدسی حضرت است چنان‌که وقتی حجم زوار در تجمع میلیونی پیاده‌روی اربعین باعث نگرانی شده بود، حضرت آقای سیستانی گفتند که قبل از روز اربعین یا بعد از آن بیایید و از دور سلام بدهید و بروید!