هیچ، سهم معلولان از حمایت های بهداشتی مقابله با کرونا
با گذشت نزدیک به دو ماه از شیوع و پیشرفت کروناویروس در ایران، حمایت های بهداشتی و درمانی از افراد دارای معلولیت در ایران رو به فراموشی است و کمک های مالی و بهداشتی ای که در روزهای نخست همه گیری کرونا صورت پذیرفت، تعداد محدودی از معلولان را تنها در یک مرحله شامل شد.
کد خبر: ۲۳۳۲۰
تاریخ : ۲۰ فروردين ۱۳۹۹ - ۱۲:۴۷
در پی شیوع کرونا در ایران و به وجود آوردن مشکلات مختلف، نخستین نگرانی کنشگران اجتماعی و فعالان حوزه معلولیت، چگونگی مدیریت و رسیدگی‌های بهداشتی، معیشتی و دسترس پذیری‌های درمانی برای جامعه معلول کشور بود.
با توجه به تاکیدات فراوان مبنی بر قرنطینه و حضور در منازل و همچنین به لطف عدم مناسب سازی معابر و مشاغل در ایران، افراد دارای معلولیت نیز در خانه ماندند. با این تفاوت که بیشتر معلولان در ایران، نیمی از عمر خود را در محیط خانه یا آسایشگاه می‌گذرانند و در اجتماع حضور ندارد. از سوی دیگر، مقررات وضع شده در ستاد پیشگیری از بیماری‌های واگیردار سازمان بهزیستی کشور باعث شد تا مراکز نگهداری روزانه معلولان تعطیل شود و بدین ترتیب، معلولان دیگر در اجتماع حضور نیابند.
اماچیزی که بیشتر باید مورد بررسی قرار می‌گرفت، وضعیت معیشت معلولان و خانواده هایشان است که از ابتدای برنامه ریزی‌ها برای دریافت بسته‌های معیشتی یا کمک هزینه‌هایی که دولت به حساب خانوار واریز کرده است، هیچ فرد دارای معلولیتی از آن بهره نبرده است؛ بنابراین تا امروز، سهم کمک‌های معیشتی معلولان در شرایط کرونایی، هیچ است.
حمایت‌های بهداشتی از معلولان، در نیمه اول مرحله شیوع کرونا آغاز شد؛ بدین صورت که مبلغ ده میلیارد تومان در یک نوبت توسط بنیاد مستضعفان تامین و برای ۴۰ هزار معلول جسمی-حرکتی شدید و خیلی شدید هزینه شد که سهم هر فرد معلول، ۲۵۰ هزار تومان تعیین شد.
در ادامه این حمایت، سازمان بهزیستی نیز با تامین بودجه لازم به مبلغ ۲۴ میلیارد تومان برای جامعه هدف خود، توانست برای حدود ۴۶ هزار معلول مستقر در مراکز نگهداری، به ازای هر فرد، مبلغ ۵۳۰ هزار تومان جهت خرید وسایل بهداشتی و مواد ضدعفونی هزینه کند. البته پیش از این، مبلغ ۳۰ هزار تومان به ازای هر فرد بستری در مراکز شبانه روزی نگهداری معلولان برای تهیه همین اقلام اختصاص داده شده بود که با جمع کل این اعداد، ۸۶ هزار نفر معلول در کشور، هریک مبلغ ۸۱۰ هزار تومان تنها در یک نوبت دریافت کرده بودند. این در حالی است که لزوم استفاده از لوازم بهداشتی و رعایت بهداشت فردی در میان معلولان بسیار مهم است و به تبع آن، هزینه‌های بیشتری را نیز بر دوش آنان می‌گذارد؛ بنابراین یک نوبت کمک طی دو ماه، کافی نخواهد بود.
در کنار بررسی آمار یاد شده، باید دانست که جمعیت معلولان تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور براساس آخرین پرونده ها، یک میلیون و ۶۳۰ هزار نفر است و با احتساب به جمعیت مورد حمایت بهداشتی که عنوان شد، فقط از حدود ۵ درصد معلولان حمایت صورت گرفته است.
مشکلات افراد دارای معلولت، بسیاری ریشه‌ای است و منابع مالی سازمان بهزیستی بسیار محدود. این محدودیت به قدری است که پس از گذشت ۳ سال از تصویب لایحه قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، حداقل در بودجه سال‌های ۱۳۹۷ و ۹۸ کل کشور، بودجه اجرای این قانون یا لحاظ نشد و یا آنقدر کم بود که بسیاری از تعهدات موجود در قانون اجرایی نشد. باید دید در ارتباط با شرایط کنونی و عدم حمایت کافی از این اقلیت پرتعداد در کشور، دولت چه برنامه‌ای خواهد داشت.
با توجه به تاکیدات فراوان مبنی بر قرنطینه و حضور در منازل و همچنین به لطف عدم مناسب سازی معابر و مشاغل در ایران، افراد دارای معلولیت نیز در خانه ماندند. با این تفاوت که بیشتر معلولان در ایران، نیمی از عمر خود را در محیط خانه یا آسایشگاه می‌گذرانند و در اجتماع حضور ندارد. از سوی دیگر، مقررات وضع شده در ستاد پیشگیری از بیماری‌های واگیردار سازمان بهزیستی کشور باعث شد تا مراکز نگهداری روزانه معلولان تعطیل شود و بدین ترتیب، معلولان دیگر در اجتماع حضور نیابند.
اماچیزی که بیشتر باید مورد بررسی قرار می‌گرفت، وضعیت معیشت معلولان و خانواده هایشان است که از ابتدای برنامه ریزی‌ها برای دریافت بسته‌های معیشتی یا کمک هزینه‌هایی که دولت به حساب خانوار واریز کرده است، هیچ فرد دارای معلولیتی از آن بهره نبرده است؛ بنابراین تا امروز، سهم کمک‌های معیشتی معلولان در شرایط کرونایی، هیچ است.
حمایت‌های بهداشتی از معلولان، در نیمه اول مرحله شیوع کرونا آغاز شد؛ بدین صورت که مبلغ ده میلیارد تومان در یک نوبت توسط بنیاد مستضعفان تامین و برای ۴۰ هزار معلول جسمی-حرکتی شدید و خیلی شدید هزینه شد که سهم هر فرد معلول، ۲۵۰ هزار تومان تعیین شد.
در ادامه این حمایت، سازمان بهزیستی نیز با تامین بودجه لازم به مبلغ ۲۴ میلیارد تومان برای جامعه هدف خود، توانست برای حدود ۴۶ هزار معلول مستقر در مراکز نگهداری، به ازای هر فرد، مبلغ ۵۳۰ هزار تومان جهت خرید وسایل بهداشتی و مواد ضدعفونی هزینه کند. البته پیش از این، مبلغ ۳۰ هزار تومان به ازای هر فرد بستری در مراکز شبانه روزی نگهداری معلولان برای تهیه همین اقلام اختصاص داده شده بود که با جمع کل این اعداد، ۸۶ هزار نفر معلول در کشور، هریک مبلغ ۸۱۰ هزار تومان تنها در یک نوبت دریافت کرده بودند. این در حالی است که لزوم استفاده از لوازم بهداشتی و رعایت بهداشت فردی در میان معلولان بسیار مهم است و به تبع آن، هزینه‌های بیشتری را نیز بر دوش آنان می‌گذارد؛ بنابراین یک نوبت کمک طی دو ماه، کافی نخواهد بود.
در کنار بررسی آمار یاد شده، باید دانست که جمعیت معلولان تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور براساس آخرین پرونده ها، یک میلیون و ۶۳۰ هزار نفر است و با احتساب به جمعیت مورد حمایت بهداشتی که عنوان شد، فقط از حدود ۵ درصد معلولان حمایت صورت گرفته است.
مشکلات افراد دارای معلولت، بسیاری ریشه‌ای است و منابع مالی سازمان بهزیستی بسیار محدود. این محدودیت به قدری است که پس از گذشت ۳ سال از تصویب لایحه قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت، حداقل در بودجه سال‌های ۱۳۹۷ و ۹۸ کل کشور، بودجه اجرای این قانون یا لحاظ نشد و یا آنقدر کم بود که بسیاری از تعهدات موجود در قانون اجرایی نشد. باید دید در ارتباط با شرایط کنونی و عدم حمایت کافی از این اقلیت پرتعداد در کشور، دولت چه برنامه‌ای خواهد داشت.