گام‌هایی برای تجدید‌حیات بافت فرسوده محله وکیل‌آباد مشهد

به گزارش شهرآرانیوز؛ مسئله بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری، در دهه‌های اخیر از اولویت‌های اصلی حاکمیت‌های ملی و محلی بوده است. طبق آمار، بیش از ۱۴۰‌هزار هکتار از عرصه‌های شهری کشور در بافت‌های ناکارآمد قرار دارند و بیش از ۳۰‌درصد جمعیت کشور در این بافت‌ها سکونت دارند. کلان‌شهر مشهد، پس از تهران و تبریز، سومین شهر از لحاظ برخورداری از بافت فرسوده و ناکارآمد شهری است. در این کلان‌شهر سی هزار‌هکتاری، حدود ۱۶‌درصد از مساحت را محلات هدف بازآفرینی تشکیل می‌دهند.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد در‌این‌باره گفت: محله وکیل‌آباد، سکونتگاهی کهن با سرمایه اجتماعی، فرهنگی و تاریخی است که امروزه علیرغم پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های مناسب، با مشکلات متعددی دست‌به‌گریبان است.

مشکلات موجود در روند توسعه و بقای محله وکیل‌آباد

به‌گزارش شهرآرانیوز، جواد اصغری با اشاره به برخی مشکلات در این محله بیان کرد: وجود مسائل مالکیتی، ضعف در اتصال محله به ساختار فضایی شهر مشهد، کمبود خدمات محلی، نفوذ‌پذیری پایین محله و ضعف در ساختار شبکه معابر، توزیع نامتناسب تراکم ساختمانی، عدم بهره‌برداری از پتانسیل‌های مکانی مانند هم‌جواری با محور وکیل‌آباد، پارک ملی چهل‌بازه، پارک وکیل‌آباد، تپه سنگی، ییلاقات طرقبه و شاندیز و‌... از جمله مشکلاتی است که سبب شده است محله برای بقا و توسعه خود دچار بحران جدی و به‌عنوان یکی از «بافت‌های ناکارآمد شهر مشهد» شناخته شود.

وی با اشاره به موقعیت استراتژیک این محله در شهر مشهد در کنار فرسودگی کالبدی آن، افزود: این مسئله سبب شده است در دوره‌های مختلف شاهد رویکرد‌های متفاوت باشیم. حدود بیست سال گذشته فرایند تجدید حیات در این محدوده کند یا حتی متوقف شده است.

{$sepehr_key_101358}

طراحی شهری با رویکرد بازآفرینی شهری پایدار

معاون شهرسازی و معماری شهرداری مشهد تصریح کرد: با توجه به مسائل و موضوعات ایجاد‌شده به‌واسطه عدم پاسخگویی در بافت و تغییر رویکرد در سال‌های اخیر و مشخص شدن ضرورت توجه به نظرات مردم به‌عنوان ذی‌نفعان اصلی طرح در اسفندماه‌۱۴۰۰ قراردادی با کارفرمایی اداره‌کل دفتر طرح و مطالعات شهری شهرداری مشهد تحت‌عنوان «طراحی شهری محله وکیل‌آباد مشهد با رویکرد بازآفرینی شهری پایدار» با مهندسان مشاور شارآباد‌بوم منعقد شد.

اصغری در ادامه بیان کرد: این طرح در سه سال اخیر با رویکرد تجدید حیات بافت محله وکیل‌آباد مبتنی بر رویکرد «بازآفرینی شهری پایدار» و اهدافی، چون هم‌پیوندی در مقیاس کلان و خرد، پاسخگویی به نیاز‌های روز ساکنان (خدماتی، تراکمی و دسترسی)، ارتقای نقش گردشگری و سازگاری با محیط‌زیست بود که از‌این‌رو به‌جهت وجود سرمایه اجتماعی قوی و هم‌پیوندی بافت محله وکیل‌آباد، اتخاذ رویکرد مشارکتی و استفاده از نظرات مردمی در فرایند شناخت و تهیه طرح ضرورت یافت.

وی افزود: در گام اول پس از برگزاری جلسه با شورای اجتماعی و معتمدان محله، بازدید‌های میدانی و انجام مصاحبه با ساکنان، مسائل و موضوعات راهبردی محله شناسایی شد. در گام دوم با برگزاری سلسله‌جلسات (بیش از بیست جلسه) با مدیران و متخصصان شهری، اسناد اصلی طرح تفصیلی محله وکیل‌آباد، شامل نظام کاربری زمین و فعالیت، سلسله‌مراتب دسترسی، تراکم ساختمانی و ضوابط و مقررات، تهیه شد و نهایتا طرح مذکور با لحاظ مشوق‌های بازآفرینی و حداکثر انطباق با نظرات مردم در جلسه کمیسیون ماده‌۵ مهرماه‌۱۴۰۳ به تصویب رسید و امید می‌رود با اتکا به این سند مبتنی بر رویکرد بازآفرینی، شاهد رفع مشکلات و چالش‌های محله و بازیابی و بالفعل شدن استعداد‌ها و پتانسیل‌های آن در راستای نیاز ساکنان باشیم.