افتتاح غیررسمی بزرگ‌ترین موزه تمدنی جهان در مصر

به گزارش شهرآرانیوز؛ خبرنگار نیویورک تایمز اخیراً به حومه قاهره سفر کرده تا از یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های فرهنگی مصر یعنی موزه بزرگ مصر بازدید کند؛ مجموعه‌ای عظیم که در مجاورت اهرام تاریخی جیزه واقع شده و هدف آن، نمایش تاریخ پادشاهی مصر باستان در مقیاسی بی‌سابقه است.

ساخت این موزه که از دهه ۹۰ میلادی مطرح شده بود، در طول سال‌ها با موانع زیادی از بحران‌های مالی و انقلاب‌ها گرفته تا همه‌گیری کرونا و جنگ‌های منطقه‌ای روبه‌رو شد. این پروژه که با هدف خلق بزرگ‌ترین موزه باستان‌شناسی جهان و بزرگ‌ترین موزه اختصاص‌یافته به یک تمدن واحد طراحی شده، به نوعی بازتابی از خود اهرام است. ساخت آن بیش از ۲۰ سال به طول انجامیده که تنها اندکی کمتر از مدت زمانی است که برای ساخت هرم بزرگ جیزه صرف شده بود.

افتتاح موزه بار‌ها به تعویق افتاد و امیدواری گردشگران را بار‌ها به یأس تبدیل کرد. برخی در شبکه‌های اجتماعی از سفر‌های لغوشده‌شان به قاهره نوشتند، و برخی دیگر با زبان طنز نوشتند: «تا وقتی موزه باز شود، همه ما زودتر از پادشاه توت خواهیم مرد!».

اما در نهایت، انتظار‌ها به سر آمده، دست‌کم تا حدودی! در زمان بازدید خبرنگار نیویورک تایمز در فوریه، بیشتر گالری‌ها و بخش‌های اصلی موزه باز شده بودند. تنها گالری مشهور توتانخامن با بیش از ۵ هزار اثر مربوط به این فرعون نوجوان، و همچنین بخشی که دو قایق سلطنتی کشف‌شده در نزدیکی اهرام را به نمایش می‌گذارد، هنوز بسته بودند. طبق برنامه‌ریزی‌ها، این بخش‌ها تا تابستان سال جاری افتتاح خواهند شد و مراسم رسمی افتتاح موزه برای سوم جولای در نظر گرفته شده است.

{$sepehr_key_119308}

با وجود بخش‌های ناقص، آنچه تاکنون به نمایش درآمده خیره‌کننده است. در همان ابتدای ورود، بازدیدکنندگان با مجسمه عظیم رامسس دوم مواجه می‌شوند؛ تندیسی از گرانیت قرمز با قدمت ۳۲۰۰ سال که بیش از ۹ متر ارتفاع دارد. این اثر در سال ۱۸۲۰ کشف شد و پس از مدتی نصب در یکی از میدان‌های قاهره، در سال ۲۰۰۶ با دشواری فراوان به محل کنونی منتقل شد.

از پلکان بزرگ موزه که مجسمه‌ها، تابوت‌ها و ستون‌های عظیم در دو سوی آن صف کشیده‌اند، بازدیدکنندگان به طبقه بالاتر راه می‌یابند؛ جایی که پنجره‌هایی سرتاسری، چشم‌اندازی مسحورکننده از اهرام جیزه را قاب گرفته‌اند. این چشم‌انداز نفس‌گیر یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های معماری موزه به شمار می‌رود.

در داخل گالری‌ها، آثار متنوع از دوران ماقبل تاریخ تا دوره روم باستان را در بر می‌گیرند. در میان نمایشگاه‌ها، اقلامی خاص مانند مجسمه‌های آبی‌رنگ «اوشبتی»، تمساح مومیایی‌شده، و کلاه‌گیسی ۳۱۰۰ ساله از موی انسان توجهات را به خود جلب می‌کنند. این اشیای روزمره انسان‌های مصر باستان، به‌ویژه کلاه‌گیس، امکان ارتباطی ملموس‌تر با دنیای باستان را فراهم می‌کنند؛ گویی پلی میان گذشته و حال زده شده است.

موزه بزرگ مصر در کنار دو موزه مهم دیگر در قاهره قرار گرفته است؛ یکی موزه مصر در میدان تحریر است که قدمتی بیش از یک قرن دارد و موزه ملی تمدن مصر که در سال ۲۰۲۱ افتتاح شد و محل نگهداری مجموعه سلطنتی مومیایی‌هاست. با این حال، عظمت و گستره موزه جدید، آن را به نمادی یگانه از میراث فرهنگی مصر بدل کرده است.

پیشنهاد اولیه ساخت این موزه در سال ۱۹۹۲ توسط حسنی مبارک، رئیس‌جمهور وقت مصر مطرح شد. طرح معماری آن توسط شرکتی ایرلندی برنده و ساخت آن از سال ۲۰۰۵ آغاز شد. اما پس از آن، موجی از بحران‌ها مانند رکود جهانی ۲۰۰۸، انقلاب‌های عربی، فروپاشی صنعت گردشگری، و همه‌گیری کرونا، ساخت این پروژه را بار‌ها متوقف کرد. با این حال، پروژه در نهایت به سرانجام رسید.

خبرنگار نیویورک تایمز در پایان می‌نویسد که با وجود همه تاخیر‌ها و موانع، تنها چیزی که برای فراموش کردن این مسیر طولانی لازم است، قدم زدن در میان گنجینه‌های بی‌پایان موزه و تماشای چشم‌انداز جاودانه اهرام از بالای پلکان آن است.