مشهد همچون بسیاری از کلان‌شهر‌های کشور سال‌هاست که با چالش ترافیک و دغدغه ایمنی تردد روبه‌روست. افزایش جمعیت، گرایش روزافزون به استفاده از خودرو‌های شخصی و فشردگی زندگی شهری، معضلاتی همچون ازدحام، تأخیر در حرکت، آلودگی و تصادفات را به دغدغه‌های روزانه میلیون‌ها شهروند تبدیل کرده است.
در چنین شرایطی، داشتن خیابان‌هایی امن و روان برای رفت‌وآمد‌های روزانه دیگر صرفا یک مطالبه نیست، بلکه به ضرورتی برای ارتقای کیفیت زندگی همگان بدل شده است. بی‌تردید، راه‌حل‌های سطحی و موقت، پاسخگوی پیچیدگی‌های امروز شهر‌ها نیستند. مدیریت شهری نوین، نه با سیاست‌های مقطعی، بلکه با نگاهی جامع و آینده‌محور به سراغ این چالش‌ها می‌رود.
در سال‌های اخیر، جهت‌گیری شهرداری معطوف به توسعه پروژه‌های عمرانی زیرساختی و هوشمندانه بوده است. احداث سطح سوم پل‌های فهمیده، خیام و ابوطالب تنها نمونه‌هایی از این رویکرد عمیق هستند؛ پروژه‌هایی که نه فقط گره‌های ترافیکی ورودی و مرکزی شهر را باز می‌کنند، بلکه با هدایت بخش عمده‌ای از ترافیک به محور‌های پیرامونی، آرامش بیشتری برای ساکنان مناطق مرکزی و پرتردد به‌همراه می‌آورند.
توسعه حمل‌ونقل عمومی به‌عنوان گام بعدی، نقشی کلیدی در کاهش ترافیک و آلودگی هوا ایفا کرده است. فاز اول خط ۳ قطار‌شهری مشهد نیز در‌جهت ارتقای زیرساخت حمل‌ونقل عمومی به بهره‌برداری رسیده و این پروژه، بار سنگینی از ترافیک خیابان‌ها کاسته است. کاهش گره‌های ترافیکی تأثیر مستقیمی بر ایمنی شهروندان دارد. زمانی که راننده مجبور نباشد ساعت‌ها در توقفگاه ترافیکی بماند یا مدام خطر عبور غیرمجاز و تصادف را احساس کند، از اضطراب و خطا‌های رانندگی او کاسته می‌شود.
همین آرامش روانی می‌تواند آغازگر یک چرخه مثبت باشد: کاهش تصادفات، صرفه‌جویی در هزینه و وقت و افزایش رضایت عمومی شهروندان. تجربه شهر‌های موفق نیز ثابت می‌کند که با سرمایه‌گذاری هدفمند بر زیرساخت‌های ترافیکی و تسهیل عبور‌و‌مرور، می‌توان امنیت را هم به شهر برگرداند.
اما پروژه‌های عمرانی به‌تنهایی کافی نیستند. توسعه و تقویت حمل‌ونقل عمومی، حلقه مکمل این زنجیره است. امروز، مترو به‌عنوان گذرگاه امن و سریع میلیون‌ها نفر در روز عمل می‌کند؛ عبور‌و‌مرور در خطوط مترو نه‌تنها بار تردد خیابان‌ها را کاهش داده، بلکه احتمال تصادف، خسارت و خطرات جاده‌ای را به حداقل رسانده است. همچنین نوسازی ناوگان اتوبوس‌رانی به‌صورت ویژه در دستور‌کار قرار گرفته است.
این نوسازی که شامل تجهیز اتوبوس‌ها به امکانات نوین و ایجاد مسیر‌های ویژه است، نقش اساسی در افزایش ایمنی و کاهش زمان سفر شهروندان ایفا کرده است. تاکسی‌ها نیز در سایه بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند، کنترل قیمت و ارتقای استاندارد خدمات، توانسته‌اند اعتماد بیشتری جلب کنند و رضایت‌خاطر مشتریان را افزایش دهند. نباید نقش دوچرخه را فراموش کنیم؛ با توسعه مسیر‌های اختصاصی و فرهنگ‌سازی مداوم، دوچرخه‌سواری به یکی از ایمن‌ترین و پاک‌ترین اشکال حمل‌ونقل شهری تبدیل شده است.
{$sepehr_key_120433}
در‌همین‌راستا، طرح تخفیف ویژه ۷۰درصدی برای خرید دوچرخه نیز در نظر گرفته شده است؛ اقدامی که علاوه بر تشویق شهروندان به دوچرخه‌سواری، گامی در‌راستای کاهش استفاده از خودرو‌های شخصی و کاهش آلودگی هوا خواهد بود. جمع همه این اقدامات، اتفاق تازه‌ای را در شهر رقم زده است: خیابان‌هایی روان‌تر، سفر‌هایی ایمن‌تر و شهری که داشتن امید به آینده در آن ملموس‌تر شده است. روز ایمنی حمل‌ونقل، صرفا یادآور یک شعار نیست؛ هشداری است که همه باید سهم خود را ایفا کنند.
از مهندسان و برنامه‌ریزان پروژه‌های عمرانی تا رانندگان مترو و اتوبوس، از شهروندان قانون‌مدار تا تصمیم‌گیران شهری، همه با هم. با تداوم این مسیر و مشارکت مسئولانه همه، می‌توان روزی را متصور شد که امنیت، آسایش و رضایت، تصویر غالب هر سفر شهری باشد. شهری پویا و ایمن که الگوی حمل‌ونقل سالم و پیشرفته برای نسل‌های آینده خواهد بود. آمار تلفات ناشی از حوادث ترافیکی کشور در یازده‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳، ۱۷ هزارو ۷۹۷ نفر بوده که نسبت به سال قبل حدود ۴درصد کاهش یافته است.
از‌این‌تعداد، ۲۵درصد آن مربوط به راه‌های درون‌شهری است. در شهر مشهد با اقداماتی که صورت گرفته است، تلفات در سال ۱۴۰۲، ۳۰۵نفر و در سال ۱۴۰۳، ۲۶۵ نفر بوده که با کاهش ۱۳درصدی مواجه هستیم. اقداماتی از قبیل آرام‌سازی تردد (شامل نصب سرعت‌گیر و سرعت‌کاه)، توسعه و به‌روزرسانی دوربین‌های ثبت تخلفات سرعت، تقویت علائم امنیتی، عمومی و... از‌جمله‌عواملی بوده‌اند که این کاهش را ممکن ساخته‌اند.
سهم عابران پیاده ۴۶درصد و سهم موتورسیکلت‌سواران ۴۰درصد از کل تلفات شهر مشهد است که برای کاهش آنها برنامه‌های مختلفی در نظر گرفته شده است. به امید اینکه با اجرای چنین طرح‌ها و پروژه‌هایی، مشهد به یکی از امن‌ترین کلان‌شهر‌های ایران تبدیل شود.