شهرآرانیوز| محمدرضا هاشمی؛ رمان خاکستر و خاک نام اثری از عتیق رحیمی نویسنده‌ی افغانستانی ساکن فرانسه است. این رمان در سال ۱۹۹۹ در فرانسه منتشر شده و نشر چشمه هم آن را در سال ۱۳۹۸ منتشر کرد.

رادیو گوشه؛ در توضیح این رمان نوشته است که رمان داستان پدربزرگی است که به همراه نوه‌اش که خانه‌ی روستایی‌شان طی بمباران نیرو‌های روس با خاک یکسان و نابود شده و حالا او و نوه منتظر کامیونی هستند تا آن‌ها را پیش پسر پیرمرد ببرد؛ در یک معدن زغال سنگ دورافتاده... یک پلات قدرتمند برای روایت تراژدی زیستن در افغانستان جنگ‌زده. رمانی که فراتر از بسیاری آثار بومی این منطقه خود را مطرح می‌کند و مخاطبان جهانی بی‌شماری به دست می‌آورد. عتیق رحیمی در این رمان حیرت انسانش را مقابل این حجم از تراژدی به تصویر می‌کشد.

 

 

 

زبان رمان خاکستر و خاک فارسی دَری است. بدون توضیحات و توصیفات اضافی و تکراری. متن شامل لغاتی است که با وجود آن که مانع از فهمیدن متن نمی‎شود، اما برای خواننده‌ی فارسی‎ زبان ناآشناست. زبان و لحن داستان از پس انتقال غم و فضای اندوهناک برآمده است.

 

در تحلیل رمان خاکستر و خاک باید گفت این اثر یک داستان تاریخی و اسطوره‎ای است. افغانستان کشوری است که همواره مورد تاخت و تاز دشمنان داخلی و خارجی بوده است؛ و داستان، روایت زندگی مردمانی است که هر کدام غمی بزرگ دارند. غم از دست دادن عزیز، سرزمین و از بین رفتن هویت و غیرت مردمانشان را دارند. در خاکستر و خاک به داستان‎های شاهنامه خصوصاً، رستم و سهراب، اشاره می‎کند. پیرمرد خود را «رستم» و مراد را «سهراب» می‎بیند.

 

 

 

 

عتیق رحیمی نویسنده و کارگردان افغانستانی است. او در تاریخ ۲۶ فوریه ۱۹۶۲ (۷ اسفند ۱۳۴۰) در کابل متولد شده است. در دبیرستان فرانسوی زبان کابل تحصیل کرده و مدرک دکترای سینما از «دانشگاه سوربون» دارد. از رمان خاکستر و خاک فیلمی به کارگردانی خودش در سال ۲۰۰۴ ساخته است. رمان «سنگ صبور» یکی از دیگر آثار او برنده‌ی «جایزۀ ادبی گنکور» شده است.

شما می‌توانید بخشی از خوانش این کتاب توسط نویسنده را اینجا گوش کنید.