مشهد چگونه تابستانِ بی‌باران را تاب می‌آورد؟

به گزارش شهرآرانیوز، امسال، مشهد داستانی تازه از تابستان روایت می‌کند؛ تابستانی که نفس‌های شهر در هرم گرما آرام‌تر شده و ابر‌هایی که بی‌شتاب، ردّپایشان را بر آسمان خشک جا می‌گذارند. باران هنوز قرار خود را دیر به مشهد می‌گذارد و صدای کم‌آبی، شمرده‌تر، اما جدی‌تر شنیده می‌شود.

با این حال، نگرانی‌ها، شهر را به توقف نمی‌کشاند. تجربه سال‌های گذشته نشان داده که مشهدی‌ها از جنس امید و همراهی‌اند؛ همان مردمی که در بزنگاه‌های دشوار، همدلی‌شان جانی تازه‌ به زندگی بخشیده است.

کاهش ۴۷ درصدی بارندگی و ثبت فقط ۱۵۲ میلی‌متر در سال جاری، اهمیت مدیریت آب و صرفه‌جویی را بیش از پیش به تصویر می‌کشد؛ اما امسال، باوجود این کاهش، مخازن سد دوستی همچنان تا مهرماه بخش مهمی از نیاز شهر را تأمین می‌کند، اما در عین حال هیچ قطعی آب وسیعی رخ نداده است. 

حالا، بیش از همیشه، هر برگ سبز، هر جرعه آب خنک و حتی هر سلام ساده میان همسایه‌ها، ارزشی دوچندان یافته و یادآور مسئولیتی مشترک است؛ مسئولیتی که اگر با تدبیر و همدلی همراه شود، مشهد را از روز‌های گرم و بی‌باران به سلامت عبور خواهد داد.

مشهد در شدیدترین وضعیت خشکسالی قرار دارد

مدیر آب و فاضلاب مشهد در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز، با اشاره به کاهش چشمگیر بارندگی‌ها اظهار می‌کند: متأسفانه مشهد در یک وضعیت خشکسالی بسیار شدید قرار دارد. میزان بارندگی امسال تنها ۱۵۲ میلی‌متر بوده که نسبت به سال گذشته، ۴۷ درصد و نسبت به دوره آماری بلندمدت، ۳۷ درصد کاهش داشته است. 

حسین اسماعیلیان می‌گوید: این وضعیت نشان‌دهنده شدیدترین درجه خشکسالی در شهرستان مشهد است؛ به طوری که حتی وضعیت استان هم مطلوب نیست و عمده نقاط با مشکل مشابه مواجه هستند، اما در مشهد کاهش بارندگی محسوس‌تر است.

وی ادامه می‌دهد: افت شدید بارندگی تأثیر مستقیم بر سفره‌های آب زیرزمینی گذاشته و با افزایش برداشت‌ها، شدت افت این منابع نیز بیشتر شده است. اکنون در شرایط تابستان و اوج مصرف آب هستیم و سطح ذخیره مخازن تنها هفت درصد ظرفیت است که رقم بالایی محسوب نمی‌شود.

اسماعیلیان با اشاره به مدیریت آب در این شرایط تأکید کرد: تاکنون با تلاش مجموعه‌های آب و همکاری شهروندان، قطعی آب وسیعی در سطح شهر رخ نداده است و ظرفیت‌ها به شکل بهینه استفاده می‌شود. با این حال، مصرف فعلی آب در مشهد حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد بیش از میانگین سالانه است؛ بنابراین مدیریت مصرف و صرفه‌جویی همگانی کاملاً ضروری است.

وی ادامه می‌دهد: با عبور از ماه‌های گرم تیر و مرداد و تعدیل تدریجی دما، انتظار داریم مصرف آب کاهشی شود، اما لازم است همچنان در مدیریت منابع و کاهش مصرف جدیت داشته باشیم تا حتی بعد از شهریورماه هم با مشکلات جدی روبه‌رو نشویم.

مدیر آب و فاضلاب مشهد در پایان تأکید می‌کند: همه ظرفیت‌های مدیریتی برای حفظ تأمین پایدار آب در حال فعال‌سازی است، اما بخش مهمی از این موضوع، وابسته به مشارکت و مسئولیت‌پذیری مردم در صرفه‌جویی و مدیریت مصرف است تا بتوانیم این شرایط دشوار را بدون بحران پشت سر بگذاریم.

نجات مشهد فقط با اصلاح الگوی مصرف

اقلیم‌شناس دانشگاه فردوسی مشهد نیز درخصوص بحران خشکسالی تأکید می‌کند: تغییرات اقلیمی موجب تمرکز بارش‌ها در ماه‌های آخر سال شده و تابستان‌های خشک‌تری برای مشهد رقم زده است. 

محمدحسن تیموری می‌گوید: بحران کنونی بدون اصلاح الگوی مصرف، برنامه‌ریزی میان‌مدت و مشارکت اجتماعی، قابل‌کنترل نخواهد بود.

وی ادامه می‌دهد: شرایط اقلیمی مشهد کاملاً متأثر از الگو‌های فصلی است. کاهش بارش‌های پاییزی و زمستانه و افزایش دمای شبانه، ذخیره‌های سفره‌های آب را به طرز خطرناکی تحلیل برده است.

اقلیم‌شناس دانشگاه فردوسی مشهد می‌گوید: اگرچه بخش عمده‌ای از این بحران با مدیریت و صرفه‌جویی می‌تواند کنترل شود، اما ادامه‌ آن، نیازمند اصلاح الگو‌های مصرف و برنامه‌ریزی بلندمدت در مدیریت آب مناطق شهری و کشاورزی است.

صرفه‌جویی را قطره‌قطره در قلب مشهد جاری کنیم 

سرنوشت مشهد این روز‌ها به همین باریکه حیات پیوند خورده است؛ باریکه‌ای که شاید با ذخیره امروز و صرفه‌جویی هر شهروند، صدا و طعم بی‌بارانی را تاب بیاورد. 

اگرچه بحران، سایه‌ای سنگین بر شهر انداخته، اما همین بحران می‌تواند سرآغاز بلوغ جمعی و تولد فرهنگ مدیریت آب باشد تا همه ما با هم، امید را قطره‌قطره در قلب مشهد جاری کنیم.

{$sepehr_key_135834}