به گزارش شهرآرانیوز؛ دریاچه آرال که روزگاری چهارمین دریاچه بزرگ جهان بود، امروز یکی از آشکارترین نماد‌های خشکسالی انسان‌ساخت است.

بیش از شش دهه پس از آغاز انحراف گسترده آب برای کشاورزی در دهه ۱۹۶۰، «دریاچه» اکنون دو سرنوشت متفاوت دارد: آرال شمالی در قزاقستان که روندی از احیا را تجربه می‌کند و آرال جنوبی در ازبکستان که تقریباً به‌طور کامل از میان رفته است. تصاویر ماهواره‌ای ناسا نشان می‌دهد که حوضه جنوبی در دهه ۲۰۰۰ قطعه‌قطعه شد و بخش شرقی کم‌عمق آن در سال‌های بسیار خشک کاملاً ناپدید شد، در حالی که حوضه شمالی تنها پس از ساخت یک سد در سال ۲۰۰۵ تثبیت شد.

خشکسالی ۶۰ ساله علیرغم تلاش‌ها برای احیا

فرآیند خشک‌شدن  و شرایط خشکسالی دائمی که به‌دنبال آن پدید آمد  در حدود ۶۰ سال جریان داشته است. برداشت‌های عظیم از رودخانه‌های آمودریا و سیردریا برای آبیاری پنبه و گندم از اواخر دوران شوروی موجب کاهش شدید ورودی آب شد. دوره‌های متوالی گرما و خشکی، به‌ویژه در فاصله ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ و در سال‌های خشک پس از آن، این روند را سرعت بخشید و باعث افزایش شوری و فروپاشی شیلات شد.

چرا آرال خشک شد؟

علت اصلی این خشکی برداشت بیش از اندازه آب رودخانه‌ها برای کشاورزی، همراه با هدررفت گسترده در کانال‌های ناکارآمد و روباز. این کسری ساختاری اکنون با تغییرات اقلیمی تشدید شده است؛ تغییراتی که جریان‌های تابستانی را کاهش داده و الگو‌های رهاسازی آب را جابه‌جا کرده است، زیرا نیاز‌های برق‌آبی کشور‌های بالادست با تقاضای آبیاری کشور‌های پایین‌دست در تضاد قرار دارد. پیامد آن رسیدن آب کمتر به حوضه‌های انتهایی، افزایش سطح بستر خشک‌شده و بروز طوفان‌های نمکی و سمی است که زمین‌های کشاورزی و سکونتگاه‌ها را دربر می‌گیرد.

منبع: تسنیم

{$sepehr_key_144979}