به گزارش شهرآرانیوز، بیشتر سلولهای بدن گیرندههای کورتیزول را دارند به همین جهت است که میزان این هورمون در بدن بسیار مهم است. چرا که کاهش یا افزایش این هورمون میتواند شرایط بدن را تحت تاثیر قرار دهد. در صورتی که میزان این هورمون در بدن بالا باشد، تاثیرات منفی بسیاری بر روی بدن میگذارد. پس تا این قسمت از مقاله با نقش این هورمون در بدن آشنا شدیم و دانستیم که این هورمون بسیار مهم است.
این هورمون از غدد فوق کلیه ترشح میشوند و به عنوان هورمون استرس شناخته میشود. کورتیزول در عملکردهای مهم بدن از جمله موارد زیر نقش دارد:
تنظیم قند خون
کاهش التهاب بدن
تنظیم متابولیسم بدن
فرمول سازی حافظه
در صورتی که میزان این هورمون در بدن بالا باشد میتواند تمامی عملکردهای نام برده شده را تحت شعاع قرار دهد و بالا بودن این هورمون با نام سندروم کوشینگ شناخته میشود.
بالا بودن سندروم کوشینگ میتواند به دلیل موارد زیر باشد:
کورتیزول را با عنوان هورمون استرس میشناسیم. ادر شرایط استرس، غده هیپوفیز در مغز سیگنال میدهد تا غده زادگاه بیشترین مقدار کورتیزول را ترشح کند.
{$sepehr_key_150509}
اختلالات غده آدرنال میتواند سبب بالارفتن این هورمون شود.
مصرف برخی از داروهای استروئیدی میتواند سبب بالارفتن هورمون کورتیزول شود.
از دیگر دلایل بالا رفتن سطح هورمون در بدن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف مشروبات الکلی و مصرف بیش از حد دخانیات به دلیل افزایش سطح کورتیزول
افسردگی در موارد شدید
بالا بودن سطح کورتیزول در بدن میتواند نشانههای زیر را به همراه داشته باشد:
اگر مدام افسرده و غمگین هستید یا احساس خستگی دائمی دارید و یا احساس غم و تشویش میکنید ممکن است علائم غلبه کورتیزول بر سروتونین و دوپامین باشد.
در صورت بالا بودن سطح این هورمون ممکن است احساس سوء هاضمه و دیر هضمی غذا داشته باشید.
ممکن است دلیل سطح بالای این هورمون، استرس بالا باشد. اگر سبک زندگی پر استرسی دارید باید بدانید که بیشتر در معرض بیماریهای قلبی هستید.
در هنگام صبح میزان هورمون کورتیزول بالا میرود تا بتوانید بیدار شوید و هوشیار باشید. با این وجود افرادی که در آنها غده فوق کلیه بیش از حد این هورمون را تولید میکند صبحها میزان این هورمون در آنها پایین است.
متاسفانه بالا بودن میزان این هورمون میتواند سطح اشتهای افراد به خوراکیهای چرب و شور را افزایش دهد. افرادی که میزان کورتیزول در آنها بالا است بیشتر از دیگر افراد ولع خوراکیهای پرکالری و چرب را دارند.
دیگر علائم آن عبارتند از:
چین و چروک و پیری پوست
احساس درد در ناحیه کمر
افزایش عفونتها به دلیل کاهش سیستم ایمنی
رویش مو در صورت زنان
نمایان شدن خطوط صورتی و بنفش روی بدن
اگر از علائم گفته شده در قسمت فوق تنها چند علامت هم تجربه میکنید میتواند نشان دهنده سطح بالایاین هورمون باشد. بهتر است سبک زندگی خود را تغییر داده تا سطح این هورمون را در بدنتان به حالت طبیعی برگردانید.
آزمایش کورتیزول (Cortisol Test) یک آزمایش خون است که سطح هورمون کورتیزول را در بدن اندازهگیری میکند. این آزمایش معمولاً برای تشخیص بیماریهای مرتبط با سطح کورتیزول غیرطبیعی در بدن، مانند بیماری کوشینگ یا آدیسون، استفاده میشود.
برخی از جوانب مهم این آزمایش عبارتند از:
در این آزمایش، یک نمونه خون از شما گرفته میشود. نمونه خون معمولاً از رگ دست یا آرنج گرفته میشود. پرستار یا فرد مسئول آزمایشگاه نمونه خون را با استفاده از سوزن و لولههای آزمایشگاهی جمعآوری میکند.
زمانی که نمونه خون گرفته میشود معمولاً مهم است. سطح این هورمون در بدن در طول روز تغییر میکند و بیشترین سطح خود را صبح زود، حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه پس از بیدار شدن، دارد. بنابراین، آزمایش کورتیزول معمولاً در صبح زود انجام میشود.
در برخی موارد، شما ممکن است نیاز داشته باشید قبل از آزمایش، دستورات خاصی را دنبال کنید. این ممکن است شامل رژیم غذایی خاص، محدودیت در مصرف آب، قطع داروهای خاص یا محدودیت در ورزش باشد. برای انجام آزمایش بهتر است با پزشک خود در مورد دستورات قبل از آزمایش مشورت کنید.
بعد از انجام آزمایش، نتایج به شما ارائه میشود. پزشک شما میتواند نتایج را تفسیر کند و بررسی کند که آیا سطح کورتیزول در محدوده طبیعی قرار دارد یا خیر. اگر نتایج غیرطبیعی باشند، پزشک ممکن است برای تشخیص و درمان دقیقتر، آزمایشهای تکمیلی دیگری انجام دهد.
مهم است که با پزشک خود در مورد جزئیات آزمایش و تفسیر نتایج صحبت کنید، زیرا او میتواند به شما در مورد جزئیات آزمایش و تفسیر نتایج توضیح دهد، و در صورت لزوم راهنماییهای درمانی مورد نیاز را ارائه دهد.
همانگونه که دریافتید سطح بالای این هورمون میتواند مشکلات بسیاری از پایین بودن سطح انرژی گرفته تا افزایش وزن و ولع به خوراکیهای پرکربوهیدرات برایتان فراهم آورد؛ بنابراین لازم است سبک زندگی خود را تغییر داده و در جهت متعادل کردن این هورمون قدم بردارید. برخی از توصیههای بهترین آزمایشگاه غرب تهران در جهت بهبود میزان این هورمون به شرح زیر است:
طبق تحقیقات ۲۰۰ میلی گرم کافئین در طی یک ساعت میتواند میزان کورتیزول خون را تا ۳۰ درصد افزایش دهد.
ساعت خواب خود را تنظیم کنید. شبها قبل از ۱۱ بخوابید و صبحها قبل از ۸ بیدار شوید.
ورزش میتواند سطح هورمون کورتیزول را در بدن کاهش دهد. هم چنین سطح هورمون دوپامین و سروتونین را افزایش دهد. این دو هورمون میتوانند سطح استرس و اضطراب را کاهش دهد.
مصرف کربوهیدارتهای ساده و انواع قندها میتواند تولید انسولین را به طور ناگهانی افزایش دهد. خوراکیهایی مصرف کنید که پروتئین بالاتر و چربی مفیدتر داشته باشد.
برخی مکملهای حاوی ویتامین ب و آنتی اکسیدانها میتوانند نقش مهمی در کاهش استرس داشته باشند.
مابقی روشهای کاهش سطج کورتیزول عبارتند از:
به میزان کافی آب بنوشید.
مراقبه کرده یا موسیقی آرام گوش دهید.
سوالات متداول کورتیزول و آزمایش آن
در پایان بدانید که…
آزمایش کورتیزول یک آزمایش خونی است که سطح هورمون کورتیزول را در بدن اندازهگیری میکند. این آزمایش معمولاً صبح زود انجام میشود، زیرا در این زمان سطح بالاتری از کورتیزول در بدن وجود دارد. نتایج آزمایش کورتیزول میتواند در تشخیص بیماریهای مرتبط با سطح نامتعادل کورتیزول مفید باشد. با این حال، تفسیر نتایج نیاز به مشاوره پزشکی دارد.
منبع: بهداشت نیوز