سریال «بادار» به عنوان اولین سریال ملی با نگاهی مثبت، زندگی خانوادهای سیستانی را در بستر تحولات اجتماعی و اقتصادی منطقه به تصویر کشیده و در این بین، خردهروایتهایی از مشکلات و دغدغههای مردم، جلوههای طبیعی، فرهنگی و انسانی این استان را نیز بهزیبایی به نمایش میگذارد. همچنین خطر انقراض گاو سیستانی را به عنوان خط اصلی داستان پیش میبرد. به بهانه پخش این سریال از شبکه اول سیما، با «سیروس حسنپور» کارگردان این سریال، گفتوگویی را ترتیب دادیم که در ادامه میخوانید.
سیمافیلم پیشنهاد ساخت سریال را به من داد. فیلمنامه را مطالعه و با متن ارتباط برقرار کردم و به این ترتیب کارگردانی سریال را پذیرفتم. من در مرحله نگارش همراه نبودم اما هنگامی که فیلمنامه را مطالعه کردم، حس کردم به دیدگاهم نزدیک است. کار خیلی سختی بود. همانطورکه دیدهاید، در هیچ سريالی این تعداد زیاد گاو و گاوداری کار نشده است، ولی چون موضوع گرم، نو و تازهای بود کارگردانیاش را پذیرفتم. معتقدم گاو یک سنبل و نماد است. سوژههایی هم در استانهای مختلف داریم و که نشان میدهد فرهنگهایی رو به نابودی هستند. هر کدام از اینها هشدار و پیامی برای ماست که بتوانیم خردهفرهنگها و آیینهای اصیلمان را حفظ و مراقبت کنیم تا نابود نشوند.
در مجموع از انتخابها رضایت دارم. اقلیم سریال سیستانوبلوچستان بود. ابتدا اولویت ما بازیگران نامآشنای مطرح تهران بود که بیننده خاص و عام آنها را میشناخت، چون فاکتور بسیار مهم و مؤثری هستند. در کنار آنها، انتخاب بازیگران بومی هم جزو اولویتهای کار ما بود. در مجموع فکر میکنم استفاده از بازیگران شناختهشده و بومی در کنار هم شکل منطقی پیدا کرده است.
در ابتدا باید بگویم آثار من از جنس واقعگرایانه است چون برای من مهم است که مخاطب بیشتر بتواند با فضا، شخصیتها و داستان ارتباط برقرار کرده و قصه را دنبال کند. با بازیگران غیربومی در دفتر تولید زیر نظر ناظر گویش تمرین لهجه داشتیم، ولی هرچه جلوتر رفتیم، متوجه شدیم این گویش پیچیدگی و سختیهایی دارد. مصداق آن چند سکانسی بود که با گویش واقعی گرفتیم و عوامل مجبور شدند سر صحنه بمانند چون بازیگران بومی غلیظ حرف میزدند و ما متوجه نمیشدیم چه میگویند؛ بنابراین مجبور شدیم آن بخشها را دوبله کنیم. مشکل لهجه همیشه بوده و هست. من در هر استانی سریال تولید کنم، باید مخاطب عام را در نظر بگیرم.
تولید اینگونه آثار مشکلات زیادی دارد؛ اما هنگام مطالعه فیلمنامه، به متن دلبستگی پیدا کردم. دوستانی که دعوتبهکار شدند هم باعلاقه پیش آمدند؛ به همین دلیل مشکلات کار خیلی برجسته نبود. البته خود فیلمبرداری در منطقه سیستان و بلوچستان سخت است بهخصوص اینکه ۷۰ درصد فیلمبرداری ما در گاوداریها بود و سختی خودش را داشت. خانمهای پروژه واقعاً همراه بودند و با توجه به سختی فیلمبرداری در گاوداری و میان گاوها، سنگتمام گذاشتند. معتقدم حضور سه عنصر بازیگر کودک، نابازیگر و حیوان در هنرهای نمایشی، کار را سخت میکند و ما در سریالمان هر سه عنصر را داشتیم.
آن مقطع که فيلمنامه را مطالعه میکردم، بخش اعظم اثر بر اساس پژوهش و تحقیق انجام شده بود و نویسندگان زمان زیادی در این مقطع به تحقیق پرداختند. این اثر مبتنی بر واقعیتهای منطقه است و خط داستانی درام را اضافه کردیم تا مخاطب سریال را دنبال کند و برایش جذاب باشد.
خداراشکر تاکنون نظرها مثبت بوده، یکی از دلایلش این بود که فیلمنامه برخلاف آثار گذشته که در این منطقه کار شده بود، ساختارشکنی کرده و نکات مثبت استان و پتانسیلهای منطقه را در نظر گرفته است. سعی کردیم خردهفرهنگها، پتانسیلها، توانمندیهای مردم و آیینها را در قصه به نمایش بگذاریم.
{$sepehr_key_153227}
شخصاً ساخت سریال در چنینموقعیتهایی را ترجیح میدهم؛ چون جذابیتهای خودش را دارد و با تلاش، کوشش و قصههایی که انتخاب میکنم، توانمندیهای هر منطقه را نمایش میدهم. من این علاقه و دلبستگی را داشته و دارم و تاکنون به آن پرداختهام و وفادار بودم و از این به بعد هم همین مسیر را ادامه میدهم. البته اگر قصه و فیلمنامه جذاب و قوی باشد، در تهران هم کار میکنم. به طور مثال فکر کنم سال ۹۷ سریال «مسافران شهر» را در تهران تولید کردیم، چون حرف برای گفتن داشت. اگر فیلمنامه خوب برای کار در تهران نباشد، ترجیح میدهم بیرون از پایتخت در فضاهای جغرافیایی و اقلیمهای مختلف، خردهفرهنگها و آداب و رسوم را باوجود همه سختیهایی که دارد، کار کنم.
بسیار تجربه خوبی بود. گروهی باانگیزه برای کار دور هم جمع شدیم. در درجه اول، در رأس گروه، تهیهکننده بود که انگیزه را تزریق میکرد. او دغدغهاش تولید اثر باکیفیت بود و در تمام مراحل فیلمبرداری همراهی کرد و همان چیزی که باید، اتفاق افتاد؛ البته به جنگ ۱۲روزه حین کار خوردیم و مشکلاتی آخر فیلمبرداری داشتیم که او دخیل نبود و کارمان را تحت تأثیر قرار داد.
«بادار» اولین سریال با رویکرد مثبت بوده که در سیستان و بلوچستان ساخته شده است. امیدوارم باز هم تکرار شود. در سریال، دغدغه داشتم کاراکتر مادر بهخوبی و درست دربیاید و خانواده از گرما برخوردار باشد. باوجود تمام سختیها، خوشحالم چنینسريالی در پرونده کاریام دارم.