سکوتی که باید شنیده شود | گزارشی از وضعیت متناسب‌سازی زیرساخت‌های شهری برای ناشنوایان

به گزارش شهرآرانیوز، روز جهانی ناشنوایان، بهانه‌ای است برای بازنگری در ضرب‌آهنگ زندگی شهری تا تغییراتی کوچک در زیرساخت‌ها، تجربه زندگی را برای شهروندان ناشنوا دلپذیرتر کند.

همه ما آن‌ها را می‌شناسیم. شاید صدایشان را هرگز نشنویم، اما همشهریان ناشنوای ما با چشم‌هایشان حرف می‌زنند و با دست‌هایشان روایت می‌کنند. شهری هم که با صدای حرکت مترو و بوق خودروهایش نفس می‌کشد، اگر قرار است امکاناتش عادلانه در اختیار همگان باشد، باید بتواند به حق شهروندی آن‌ها هم احترام بگذارد و ثابت کند که فراتر از تجربه‌های شنیداری، جهانی برای دیدن، فهمیدن و تجربه‌کردن وجود دارد. امروز، روز جهانی ناشنوایان است؛ بهانه‌ای برای بازنگری در ضرب‌آهنگ زندگی شهری تا با تغییراتی هرچند کوچک در زیرساخت‌ها، تجربه زندگی برای هر شهروند با هر توانایی دیداری و شنیداری دلپذیرتر باشد.

ناشنوایان و تجربه سخت زندگی شهری

کشف نیازهای ناشنوایان و دشواری‌های زندگی آن‌ها کار خیلی سختی نیست. کافی است یک روز پنبه در گوش‌هایتان بگذارید و از خانه خارج شوید تا ببینید زندگی بدون صداها چه‌قدر می‌تواند دشوار و پیچیده باشد. اگر خودتان راننده وسیله نقلیه شخصی باشید، می‌توانید درک کنید که انواع مختلف محرومیت صوتی از صدای دور موتور خودرو گرفته تا صدای بوق هشدار رانندگان دیگر، چه‌قدر دردسرساز خواهد بود. سخت است؟ بله اما شرایط حتی می‌تواند از این هم وخیم‌تر باشد اگر بخواهید از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنید.

حامد عابدین‌زاده، رئیس انجمن ناشنوایان کشور، در گفت‌وگو با شهرآرانیوز می‌گوید: به باور اکثر مردم، نابینایی یکی از بزرگ‌ترین عوارضی است که می‌تواند زندگی یک فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد؛ درحالی‌که ناشنوابودن نیز دست‌کمی از آن ندارد. اصلی‌ترین ابزار ادراک محیط پیرامونی برای ناشنوایان از طریق بینایی است و به همین دلیل، شهرداری‌ها باید مناسب‌سازی فضاهای شهری را از طریق نصب تابلوها، اعلان‌های بصری و حتی اپلیکیشن‌های هوشمند دنبال کنند.

وی می‌افزاید: حمل‌ونقل عمومی یکی از مهم‌ترین عرصه‌هاست. تابلوهای دیجیتال و نمایشگرهای مسیر، پیام‌های نوشتاری و نمادهای تصویری می‌توانند جایگزین اعلان‌های صوتی شوند. اپلیکیشن‌های همراه با اطلاع‌رسانی بصری مسیرها، زمان انتظار و تأخیرها را برای ناشنوایان قابل‌دسترس می‌کنند. این برنامه‌ها به همراه پورتال‌های خدمات شهری باید امکان نمایش پیام‌ها و اعلان‌ها به صورت متن و نماد را داشته باشند تا ناشنوایان بتوانند بدون محدودیت، به اطلاعات و خدمات مختلف دسترسی پیدا کنند.

به گفته رئیس انجمن ناشنوایان کشور، به‌موازات آموزش و فرهنگ‌سازی برای عموم مردم، کارکنان شهرداری‌ها نیز باید در سطوح مختلف بتوانند مهارت‌های ارتباط‌گیری با ناشنوایان و رسیدگی به نیازهایشان را فرابگیرند. علاوه بر این، انواع اطلاع‌رسانی‌های اضطراری در کلانشهرها نیز نیازمند بازنگری است تا مثلاً در مشهدالرضا(ع) وقتی زائران ناشنوا از مبادی مختلف وارد شهر می‌شوند، بتوانند به اطلاعات مراکز اسکان، اقامت و سرویس‌های حمل‌ونقل درون‌شهری دسترسی داشته باشند.

{$sepehr_key_155215}

امکانات شهر متعلق به همه مردم

در شرایطی که نبض هر شهر با تجربه‌های شنیداری متعدد از کوچه و خیابان و بازار می‌تپد، هر کلانشهری که بخواهد امکانات خود را عادلانه در اختیار شهروندان قرار بدهد، متعهد است تا صدای ناشنوایان را بشنود و به نیاز آن‌ها نیز توجه کند.

در جریان پیگیری این موضوع، محمدرضا قلندرشریف، شهردار مشهد مقدس، در گفت‌وگو با شهرآرانیوز می‌گوید: البته واقعاً اقدامات بسیارمهمی در راستای توجه به نیازهای شهروندان ناشنوا و حل مشکلاتشان انجام شده است. شما همین الان می‌توانید مثلاً در متروی مشهد مشاهده کنید که با فعالیت اعلان‌های بصری و نصب انواع تابلوها، مدت زمان انتظار، مسافت، مسیر و همه اطلاعات مربوط به یک سفر به‌صورت دیداری به اطلاع مردم رسیده است.

وی می‌افزاید: طرح «اعزام مترجم» یکی دیگر از خدماتی است که سال‌هاست در مشهد اجرا می‌شود و با استقبال خوبی هم از سوی ناشنوایان مواجه شده است. در این طرح، ناشنوایان می‌توانند درخواست خود را از طریق پیامک به شماره ۰۹۰۲۸۷۷۷۸۵۵ ارسال کنند تا کانون ناشنوایان، نزدیک‌ترین مترجم خود را به محل اعزام کند.

بهسازی ۹۵۰ ایستگاه و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس ویژه نیازهای معلولان و ناشنوایان در مشهد، یکی دیگر از موضوعاتی بود که شهردار مشهد به آن اشاره کرده و بیان می‌کند: می‌توانم به میزبانی گسترده فضاهای ورزشی شهرداری از ورزشکاران ناشنوا و کم‌شنوا نیز اشاره کنم. ما در سال‌های اخیر، میزبان رویدادهای متنوعی در حوزه ورزش ناشنوایان بوده‌ایم که ازجمله آن‌ها میزبانی از مسابقات لیگ ناشنوایان کشور بوده است. در حوزه فضاهای شهری هم اولین بوستان‌های ویژه معلولان کشور در مشهد ایجاد شد تا کودکان و نوجوانان معلول بتوانند از امکانات و فضاهای موجود استفاده کنند. این خدمات هم‌اکنون در بوستان‌های متعددی ازجمله ملت، کوهسنگی، وحدت، پردیس، بهار، بسیج، لاله و بهشت درحال ارائه است.

البته قلندرشریف این را هم گفت که با توسعه روزافزون شهر، چه از نظر وسعت و چه زیرساخت‌ها، این نیاز وجود دارد تا الزامات زندگی شهری ناشنوایان به‌صورت مستمر موردتوجه باشد. مناسب‌سازی ناوگان اتوبوس‌رانی، تاکسی‌ها و آموزش کارکنان شهرداری در سطوح مختلف ازجمله راهبردهایی است که وی به آن‌ها اشاره کرد و قول داد تا در آینده نیز این هم‌زیستی با همشهریان ناشنوا موردتوجه مدیریت شهری مشهد باشد.