به گزارش شهرآرانیوز، مراسم معرفی برندگان جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۵ امروز (سه‌شنبه ۱۵ مهرماه) در ساعت ۱۳:۱۵ به وقت تهران در فرهنگستان سلطنتی علوم سوئد برگزار شد. جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۲۵ به «جان کلارک» از بریتانیا، «مایکل اچ. دیورت» از فرانسه و «جان‌ام. مارتینز» از آمریکا رسید.
این جایزه برای کشف تونل‌زنی کوانتومی ماکروسکوپی و کوانتیزاسیون انرژی در یک مدار الکتریکی به جان کلارک از دانشگاه کالیفرنیا، میشل دووره از دانشگاه یِیل و دانشگاه کالیفرنیا و جان مارتینیس از دانشگاه کالیفرنیا تعلق گرفت.
وبگاه نوبل پرایز درباره این کشف نوشت:
یک پرسش بزرگ در فیزیک این است: بزرگ‌ترین سیستمی که بتواند اثرات مکانیک کوانتومی را نشان دهد چقدر بزرگ است؟ برندگان نوبل امسال در آزمایش‌هایی روی یک مدار الکتریکی نشان دادند که می‌توان هم تونل‌زنی کوانتومی و هم گسسته بودن سطوح انرژی را در سیستمی که به‌اندازه‌ای بزرگ است که بتوان آن را در دست گرفت، مشاهده کرد.
آنها همچنین نشان دادند که این سیستم مطابق آنچه مکانیک کوانتومی پیش‌بینی می‌کند عمل می‌کند — یعنی انرژی را فقط در مقادیر مشخص (کوانتیده) جذب یا تابش می‌کند.
اوله اریکسون، رئیس کمیته نوبل فیزیک در این باره گفت:
«خیلی شگفت‌انگیز است که بتوان جشن گرفت نحوه‌ای که مکانیک کوانتومیِ صدساله پیوسته ما را متعجب می‌کند. این همچنین بسیار کاربردی است، چون مکانیک کوانتومی پایه تمام فناوری دیجیتال است.»
ترانزیستور‌های موجود در ریزتراشه‌های کامپیوتری یکی از مثال‌های مأنوس از فناوری کوانتومی هستند که اطراف ماست. جایزه نوبل امسال به ما فرصت می‌دهد تا نسل بعدی فناوری کوانتومی را توسعه دهیم، از جمله رمزنگاری کوانتومی، رایانه‌های کوانتومی و سنسور‌های کوانتومی.
درباره برندگان و جزئیات جایزه
- جان کلارک (John Clarke) — متولد ۱۹۴۲ در کمبریج، بریتانیا. در زمان دریافت جایزه، استاد دانشگاه کالیفرنیا، برکلی بود.
- میشل اچ. دوورِه (Michel H. Devoret) — متولد ۱۹۵۳ در پاریس، فرانسه. در دانشگاه یِیل و دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا فعالیت می‌کند.
- جان‌ام. مارتینیس (John M. Martinis) — متولد ۱۹۵۸. هنگام دریافت جایزه، استاد دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا بود.
مجموع جایزه معادل ۱۱ میلیون کرون سوئد است که به طور مساوی بین سه نفر تقسیم خواهد شد.
{$sepehr_key_157117}