به گزارش شهرآرانیوز، به مناسبت ۱۶ مهرماه روز جهانی کودک، بازخوانی سیره تربیتی امام‌رضا(ع) می‌تواند تصویری الهام‌بخش از پیوند میان عقلانیت، عاطفه و نظم در پرورش نسل آینده ارائه دهد. در مکتب رضوی، تربیت تنها آموزش رفتار نیست، بلکه پرورش روح و اندیشه انسان است. امام‌رضا(ع) با پیوند عقل و عاطفه در شیوه تربیتی خود، الگویی ماندگار از محبت آگاهانه و انضباط معنوی ارائه کردند.
دوران کودکی به‌عنوان نخستین و حساس‌ترین مرحله زندگی انسان، نقشی سرنوشت‌ساز در شکل‌گیری شخصیت و آینده او دارد. اندیشمندان حوزه تربیت، این دوره را زمان طلایی تأثیرپذیری و تربیت‌پذیری می‌دانند و کودک را سرمایه‌ای ارزشمند برای هر جامعه معرفی کرده‌اند. در همین زمینه، سیره و آموزه‌های امام‌رضا(ع) درباره تربیت فرزندان، تصویری جامع و راهگشا از شیوه‌های تربیت اسلامی ارائه می‌دهد.
مرتضی انفرادی در گفت‌و‌گو با خبرنگار شهرآرانیوز، در این زمینه با اشاره به نگاه عمیق امام‌رضا(ع) به جایگاه کودکی گفت: دوران کودکی، نخستین و حساس‌ترین مقطع زندگی بشر است و بر رشد فکری، عاطفی و اجتماعی انسان تأثیر مستقیم دارد. تجربه‌های این دوران، پایه و زمینه‌ساز رفتار و عملکرد فرد در بزرگ‌سالی است. در نگاه امام هشتم (ع)، کودک نعمتی الهی و ذخیره‌ای بی‌بدیل برای جامعه به شمار می‌رود.
عضو هیئت‌علمی پژوهشکده علوم اسلامی رضوی ادامه داد: امام‌رضا(ع) در سخنی گران‌قدر می‌فرمایند که اگر خداوند برای بنده‌ای خیر بخواهد، تا زمانی که در قید حیات است، دیدار فرزندش را نصیب او می‌کند. این روایت نشان می‌دهد که اصل فرزنددارشدن از مواهب الهی است و خداوند، فرزند را جلوه‌ای از رحمت و خیر خود بر بندگان می‌داند.
آموزه‌های تربیتی امام‌رضا(ع)
انفرادی با اشاره به آموزه‌های تربیتی امام‌رضا(ع) افزود: در معارف رضوی، موضوع تربیت کودک در ابعاد گوناگون مورد توجه قرار گرفته است. گذاشتن نام نیکو برای کودک، مراقبت جسمی و روحی، برنامه‌ریزی برای سلامت و تغذیه، احترام و محبت به فرزندان، تشویق، نظارت و مدیریت رفتار کودک، از مهم‌ترین محور‌های تربیتی در سیره امام‌رضا(ع) به شمار می‌رود.
این پژوهشگر تأکید کرد: در میان همه این موضوعات، مسئله مسئولیت‌پذیری و خوداتکایی از دیدگاه امام‌رضا(ع) جایگاهی ویژه دارد. ایشان در سیره عملی خود، همواره بر تقویت حس استقلال و مسئولیت در کودکان تأکید داشتند.
وی اضافه کرد: نمونه روشن آن، رفتار ایشان با فرزند خردسالشان امام‌جواد(ع) بود؛ چنان‌که بسیاری از امور اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی در مدینه را به امام‌جواد(ع) می‌سپردند تا از این طریق قدرت تصمیم‌گیری، مدیریت و اعتمادبه‌نفس در او تقویت شود.
وی افزود: این رفتار تربیتی، نشان‌دهنده عمق نگاه امام‌رضا(ع) به نقش کودک در آینده جامعه است. ایشان با واگذاری مسئولیت‌های متناسب با توان فرزند، زمینه شکوفایی استعداد‌ها و رشد شخصیت را فراهم می‌کردند. در واقع، سیره امام‌رضا(ع) الگویی جامع از تربیت همراه با محبت، نظم، اعتماد و مسئولیت‌پذیری است.
{$sepehr_key_157312}
به گفته انفرادی، مرور آموزه‌های رضوی در زمینه تربیت کودک، نه‌تنها برای والدین، بلکه برای سیاست‌گذاران فرهنگی و آموزشی جامعه نیز راهگشاست.
وی تأکید کرد: امام‌رضا(ع) با ترکیب محبت و مدیریت، الگویی متوازن از تربیت ارائه کردند؛ الگویی که بر پایه احترام به کودک، رشد عقلانی و تقویت اراده شکل می‌گیرد.
این پژوهشگر در پایان خاطرنشان کرد: شناخت و عمل به سیره تربیتی امام‌رضا(ع) می‌تواند مسیر تربیت نسل آینده را از تکیه بر عادت‌ها و الگو‌های غیربومی، به سمت پرورش انسان‌های مؤمن، خلاق و مسئول تغییر دهد. این همان رسالت اصلی خانواده و جامعه اسلامی در عصر حاضر است.