به گزارش شهرآرانیوز؛ برای آن دسته از مردم که سرمایه خود را در بازار طلا یا ارز ذخیره کرده‌اند، چک کردن روزانه قیمت طلا و ارز تبدیل به عادت شده است، اما شاید تعجب کنید اگر بگوییم برای قیمت برنج هم که نه سرمایه و اندوخته مالی است بلکه فقط با سفره خانوار گره خورده است باید قیمت روزانه بگیرید!
این مسئله را کسبه‌ای به ما می‌گویند که برای بررسی قیمت‌ها در بازار عمده فروشان به سراغشان رفتیم. برنج پاکستانی که باید با ارز ترجیحی ۲۸۵۰۰ تومان عرضه شود و نرخ مصوب داشته باشد و برنج ایرانی که تولید داخل است و با همه، اما و اگر‌های کشاورزان و معادله عرضه و تقاضا در بازار باید محدوده قیمتی مشخصی داشته باشد، دیگر جزو کالا‌هایی است که برای خرید آن نه تنها باید قیمت روزانه بگیرید، حتی نرخ آن از یک بازار عمده فروشی تا بازار عمده فروش دیگر و در فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز متفاوت است. برنج هندی با وجود گفته‌های وزارت جهادکشاورزی که باید تابع تنظیم بازار باشد و در عرضه آن مشکلی وجود ندارد، در بازار یافت نمی‌شود!
کارشکنی و گران فروشی واردکنندگان اگرچه به گفته برخی مسئولان در صدر نابسامانی‌های این بازار است، اما زمینه ساز سودجویی دلالانی شده است که به گفته وزیر جهادکشاورزی سود ۲۵۰میلیون دلاری یک شرکت واردکننده از فروش برنج را رقم زده است. گزارش‌های میدانی ما از بازار برنج نشان می‌دهد که برنج پاکستانی نه تنها به قیمت مصوب هر کیلو ۶۶۳۰۰ تومان عرضه نمی‌شود بلکه هر کیسه ۱۰ کیلویی این برنج با برند‌های متفاوت در بازار از کیسه‌ای یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تا ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان عرضه می‌شود. همچنین نرخ برنج ایرانی از کیلویی ۳۳۰ هزار تومان تا ۴۵۰ هزار تومان در بازار است. تنوع قیمت‌ها و برند‌های ناشناس در بازار دست فروشندگان را در زمینه عرضه برنج باز گذاشته است. مسئله‌ای که در بازدید میدانی از بازار به خوبی مشهود است.
فردا به اسم خودتان کیسه برنج بزنید!
اولین بازدید ما از بازار عمده فروشان مصلی مشهد است، می‌توان گفت که در تمام مغازه ها، برنج ایرانی با تنوع بسیار زیادی عرضه می‌شود، اما برنج پاکستانی در سه برند محدود و برنج هندی نیز کمتر و در یک فروشگاه هر کیسه به ازای یک کد ملی عرضه می‌شود. یک برند برنج ایرانی فراوانی بیشتری در میان همه کیسه‌های برنج دارد. البته با اسم‌های متعددی که در ذیل آن چاپ شده و تفاوت قیمت‌ها نیز اغلب به دلیل همین تفاوت است.
یکی از عمده فروشان در پاسخ به سؤال خبرنگار شهرآرا درباره تنوع اسم‌ها و قیمت‌ها در بازار می‌گوید: خیلی به اسم‌ها توجه نکنید! شما هم فردا با اسم خودتان یک کیسه برنج چاپ کنید و برنج عرضه کنید کسی به شما کاری ندارد! از او درباره برنج پاکستانی سؤال می‌کنم که پاسخ می‌دهد: عرضه برنج کم شده است و ما هم ریسک نمی‌کنیم. وقتی قیمت خرید ما از مصوب بازار بیشتر است و ضرر می‌کنیم برنج پاکستانی نمی‌آوریم. تعزیرات هم جریمه‌های سنگینی می‌کند که ریسک نمی‌کنیم.
زورشان به این بازار نمی‌رسد
عمده فروش دیگری در این بازار، اما نظر دیگری دارد و درباره تفاوت قیمت‌ها و گرانی برنج پاکستانی، می‌گوید: زورشان به این بازار نمی‌رسد! نه به برنج پاکستانی و نه برنج ایرانی. وضعیت را می‌بینید فشار بیاورند همین برنج پاکستانی کم هم دیگر عرضه نمی‌شود. برنج ایرانی هم تابع عرضه و تقاضاست و جهاد، تعزیرات و... نمی‌تواند درباره قیمت آن نظری داشته باشد.
پول برند می‌گیرند
در میدان بار مشهد، قیمت برنج پاکستانی و ایرانی کمی بیشتر است. تفاوت این مسئله در برنج ایرانی یک برند مشخص بیشتر دیده می‌شود که کیسه ۱۰ کیلویی این برند نسبت به بازار مصلی مشهد، ۳۰۰ هزار تومان گران‌تر به فروش می‌رسد و تفاوت برنج پاکستانی در هر کیسه ۱۰ کیلویی بین ۵۰ تا ۱۵۰ هزار تومان است.
یکی از عمده فروشان در این زمینه می‌گوید: برخی از کیسه‌های برنج پول اضافی برندشان را می‌گیرند در حالی که ما فروشنده هستیم و می‌دانیم نسبت به دیگر برند‌ها به میزان هزینه‌ای که پرداخت می‌شود شاخص نیست. در این بازار برنج ناشناس دیگری هم به چشم می‌خورد که زرد و دانه بلند است و قیمت کمتری دارد. مغازه دار می‌گوید: پاکستانی است و قیمت اقتصادی دارد. به رنگش توجه نکنید وقتی بپزید سفید می‌شود و طعم بدی ندارد!
درهمی برنج شکسته با سالم برای فروش اقتصادی
در میان کیسه‌های برنج ایرانی مغازه دار دیگری دانه‌های سالم و شکسته در هم است، اما روی کیسه عنوان لاشه نوشته نشده است. از او در این باره می‌پرسم که می‌گوید: این برنج بوجار نشده است که قیمت اقتصادی تری داشته باشد. وگرنه هر کیسه از این برنج که با قیمت سه میلیون و ۱۰۰ هزار تومان می‌فروشیم اگر بوجار شده بود کمتر از سه میلیون و ششصدهزار تومان نیست.
نکته‌ای که در بازار برنج مشهد دیده می‌شود، نبود ثبات قیمتی در این بازار است به طوری که به گفته فروشنده‌ها قیمت‌ها مدام و ساعتی باید بررسی شوند.
برنجی عرضه نشده که نظارت شود
استمرار گرانی، کمبود و تنوع قیمت‌ها در بازار برنج را به معاون قضایی و نظارت تعزیرات حکومتی خراسان رضوی در میان می‌گذاریم که در گفت‌و‌گو با شهرآرا می‌گوید: برنج پاکستانی که قرار بود جهاد کشاورزی با قیمت مصوب کیلویی ۶۶۳۰۰ تومان عرضه کند، اصلا توزیع نکرد و وقتی توزیع نشده، کالایی نیست که روی آن نظارت شود. کسانی که برنج پاکستانی عرضه می‌کنند از شهر‌ها و استان‌های دیگر وارد کرده‌اند. تصمیم هم روشن نیست که برنج پاکستانی قرار است با ارز ۲۸۵۰۰ تومان یا آزاد وارد شود. تا جهادکشاورزی در این زمینه تعیین تکلیف نکند این وضعیت ادامه دارد.
سید امیررضا اسلامی در پاسخ به اینکه در بازار گفته می‌شود زور تعزیرات به کنترل این بازار نمی‌رسد، بیان می‌کند: اصلا این طور نیست که تعزیرات کاری به این کسبه نداشته باشد. اگر به این مسئله برسیم که قیمت متعارف را رعایت نمی‌کنند، برخورد می‌کنیم. هر چند برخورد‌هایی که در گذشته انجام داده‌ایم هم باعث شده برخی که با قیمت‌های آزاد برنج را به مشهد وارد می‌کردند، دیگر انجام ندهند. باید واردات هم در سامانه بازارگاه ثبت شود که هنوز هیچ کدام از این اقدامات انجام نشده است.
وی می‌افزاید: ملاک ما قیمت مصوب است و آنچه اکنون در بازار است ملاک نیست. اما منشأ وارد کردن این برنج‌ها نیز روشن نیست که بررسی کنیم. اگر رصد واردکننده ممکن باشد قطعا می‌توانیم برخورد کنیم که چرا با ارز دولتی وارد کرده و با این قیمت در بازار عرضه می‌شود. باید جهاد کشاورزی این مسئله را پیگیری کند.
{$sepehr_key_164622}
کشاورزان برنج ایرانی را عرضه نمی‌کنند
اسلامی درخصوص نابسامانی که اکنون در بازار برنج ایرانی وجود دارد اظهار می‌کند: سال گذشته یک شرکت خاص عمده برنج شمال را خریداری کرد و کشاورزان با توجه به قیمتی که خریدار در بازار عرضه کرد، ضرر کردند و شرکت سود برد. امسال کشاورزان حاضر به فروش برنج خود نیستند و آن را نگه داشته‌اند. منتظر افزایش قیمت هستند که بعد از آن عرضه کنند تا سود نصیب خودشان شود. نمی‌توانیم به کشاورز هم فشار بیاوریم که باید برنج خودت را بفروشی. همه این موارد به سیاست جهاد کشاورزی برمی گردد که با واردات و صادرات، بازار برنج را کنترل می‌کنند.
وی درباره برخورد با متخلفان تصریح می‌کند: درباره برنج ایرانی، مبنا فاکتور است. چند مورد برنج ایرانی گران فروشی شده است که از استان‌های شمالی پیگیری و برخورد شده است. اما مسئله اینجاست که فاکتور و مدرک داده نمی‌شود. درباره تقلب برنج مواردی که به ما گزارش می‌شود، بازرسی شده و بلافاصله به محل اعزام و با کارشناس و متخصص، نوع برنج و تقلب مشخص می‌شود تا طبق قانون برخورد صورت بگیرد.
یک ماه دیگر مشکل حل می‌شود
رئیس اداره نظارت و بازرسی جهاد کشاورزی مشهد درباره استمرار نظارت بر این بازار می‌گوید: گشت‌های مشترکی داریم که بازرسی از واردکنندگان، بنکداران و انبار‌ها صورت می‌گیرد. اینکه در سامانه بازارگاه، میزان موجودی انبار با موجودی واقعی مطابقت داشته باشد. فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز بررسی می‌شود که بحث اختلاط برنج بی کیفیت با برنج با کیفیت مطرح نباشد. بازرسی ما مستمر است.
محمد رجبی با بیان اینکه در حال حاضر کمبود برنج پاکستانی واقعا مشهود است، اظهار می‌کند: دولت مجوز واردات را داده است و از یک ماه آینده مشکل برنج پاکستانی حل می‌شود. قیمت‌های بازار واقعی نیست. اگر ۱۲۰ هزار تن برنج پاکستانی وارد شود مشکل حل می‌شود، اما اینکه عرضه با ارز ترجیحی باشد هنوز مشخص نیست. در دوره جدید احتمالا به صورت نیمی ارز ترجیحی و نیمی ۷۳۰۰۰ تومان خواهد بود که هنوز دستورالعمل نیامده است.
وی می‌افزاید: درخصوص کالا‌های اساسی که قیمت مصوب دارد، به هیچ عنوان نمی‌توانند گران‌تر بفروشند. شبکه‌ها، سامانه‌ها و نظارت‌ها جدی‌تر شده است. در یک مورد ۵۶ تن برنج پاکستانی را امانت سپاری کردیم و حدود دو ماه پیش صد تن برنج در اداره تعزیرات توقیف شده است. رجبی بیان می‌کند: درباره برنج ایرانی نیز تقلب و قیمت را می‌توانیم ورود کنیم. اگر در واحدی تقلبی گزارش داده شود برخورد می‌کنیم. اصلا چنین نیست که زورمان نرسد. کسبه مگر می‌توانند با دستگاه حاکمیت خود را درگیر کنند؟
