به گزارش شهرآرانیوز، امروز بنا به تقویم میلادی، مقارن با «روز جهانی مجردها» است تا بهانه‌ای باشد برای بازخوانی مسیر زندگی جوانان و ازدواجی که نقطه آغاز مسیر یک خانواده است. در جامعه ما، این یک واقعیت غیرقابل‌انکار و البته تلخ است که میانگین سن ازدواج در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری یافته و بخش قابل‌توجهی از جمعیت جوان کشور به دلایل مختلف ازجمله چالش‌های اقتصادی، مسائل فرهنگی و مشکلات اجتماعی هنوز مجرد هستند. حالا کاری نداریم چه شد که به اینجا رسیدیم؛ مهم‌تر از همه این است که امروز سؤال کنیم آیا سیاست‌ها و شرایط موجود می‌توانند مسیر ازدواج جوانان را هموار کنند و امیدی برای برون‌رفت از این وضعیت باشند؟ اگر پاسخ منفی است، پس حتماً نیازمند اصلاح و بازنگری هستیم.
آمار مجردها به ۱۷ میلیون نفر رسید
افزایش میانگین سن ازدواج در کشور و رشد جمعیت مجردها، زنگ هشداری است برای آینده جمعیت و سیاست‌گذاری‌های اجتماعی و اقتصادی ایران. علیرضا رحیمی، معاون امور جوانان وزیر ورزش و جوانان، در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز می‌گوید: براساس گزارش مرکز رصد جمعیت سازمان ثبت‌احوال کشور، امروزه میانگین سن ازدواج برای مردان به حدود ۲۸.۳ و برای زنان به حدود ۲۴.۳ سال رسیده است. علاوه بر این، امروزه در کشور حدود ۱۷ میلیون مجرد زیر ۴۵ سال داریم که ۹.۵ میلیون مرد و ۷.۵ میلیون زن هستند، البته ۴۵سالگی سن ناامیدی از تشکیل خانواده نیست، اما در معیار‌های جمعیتی، این سن را «تجرد قطعی» می‌نامند.
وی می‌افزاید: برای بررسی آمار مربوط به ازدواج، به‌نظرم نتیجه دقیق‌تر حاصل می‌شود اگر آمار را در مرور زمان بررسی کنیم. براساس سرشماری رسمی سال ۱۳۵۵، میانگین سن ازدواج در دختر‌ها ۱۹.۷ سال و در پسر‌ها ۲۴.۱ سال بوده که در مقایسه با آمار کنونی، فرمول غم‌انگیز «یک سال افزایش سن ازدواج به ازای هر ۱۰ سال» از آن استخراج می‌شود. در این شرایط و با احتساب شتاب فزاینده اخیر، باید در سال ۱۴۳۰ شاهد میانگین سنی ازدواج ۳۰ سال در زنان و ۳۵ سال در مردان باشیم. حالا چرا این مهم است؟ چون سال ۱۴۳۰ همان سالی است که ما حدود ۱۰۰ میلیون جمعیت خواهیم داشت که یک‌سوم از آن‌ها سالمند هستند.
ازدواج و ۴ مانع جدی
ازدواج جوانان امروز با مجموعه‌ای از چالش‌ها روبه‌روست که روند طبیعی زندگی و تشکیل خانواده را به تأخیر و خطر انداخته است. مرضیه وحید دستجردی، دبیر ستاد ملی جمعیت، در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز به جمع‌بندی مختصر و مفید مهم‌ترین مشکلات موجود پرداخته و می‌گوید: ما امروز می‌توانیم دلایل اصلی افزایش سن ازدواج را در چهار بخش طبقه‌بندی کنیم؛ مشکل اول، «هزینه سنگین تأمین جهیزیه و خرید مسکن» است و راهکار ساده اما مؤثر آن، تسهیل اعطای وام‌های کم‌بهره بانکی است تا حکم همان حمایت اولیه را برای نومزدوجین داشته باشد.
وی می‌افزاید: «اشتغال و درآمد پایدار» نیز نقش تعیین‌کننده‌ای دارد؛ به‌طوری‌که نبود شغل مطمئن و درآمد کافی، استقلال مالی جوانان به‌خصوص پسران را محدود و ازدواج را به تعویق انداخته و در این شرایط نیز ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار و آموزش مهارت‌های اقتصادی می‌تواند توان مالی جوانان را برای ازدواج افزایش دهد.
{$sepehr_key_165850}
به گفته دبیر ستاد ملی جمعیت، «فشار‌های اجتماعی و خانوادگی مانند توقعات خانواده و انتظارات فرهنگی» را می‌توان سومین عامل چالش‌برانگیز برای ازدواج جوانان دانست که راه‌حل آن بیش از مسائل اقتصادی، به حوزه‌های فرهنگی همچون مهارت‌های گفت‌و‌گو و آگاه‌سازی اجتماعی مربوط می‌شود. دستِ آخر هم «مسائل روانی و سبک زندگی مدرن» را داریم که در سال‌های اخیر، دغدغه‌های فردی و الگو‌های ازدواج را تغییر داده است و مانع از تصمیم‌گیری‌های بموقع و عاقلانه می‌شود. در مواجهه با این چالش نیز مشاوره روانشناسی و فرهنگ‌سازی درباره ازدواج آگاهانه می‌تواند جوانان را در همسوکردن سبک زندگی با تصمیمات واقعی یاری کند.
درنهایت، زندگی مجرد‌های امروز جامعه ما مجموعه کاملی از بیم و امیدهاست؛ هر جوانی که با فشار اقتصادی، نگرانی شغلی یا توقعات اجتماعی دست‌وپنجه نرم می‌کند، در واقع با تصمیم‌های سخت زندگی‌اش روبه‌رو می‌شود. حالا شاید راه‌حل‌ها ساده به نظر برسند، وامی برای مسکن، فرصتی برای شغل پایدار یا کمی گفت‌وگوی صمیمانه با خانواده، اما همین گام‌های کوچک می‌توانند مسیر ازدواج را هموار و فرصت زندگی مشترک را واقعی‌تر کنند. این روایت دوران مجردی در کشور ماست؛ داستان تلاش برای یافتن یک گذرگاه امن در گردنه محدودیت‌ها و خواسته‌ها.