خبری عجیب، اما نه چندان غریب، منتشر شد؛ بانک مرکزی در گزارش فصلی اخیر خود، آمار تورم کالا‌ها و خدمات را ارائه نکرده است. به زبان ساده‌تر، آمار تورم سانسور شده است. در‌این‌باره، چند فرضیه مهم مطرح است:
فرضیه اول: شاید مدیران ارشد بانک مرکزی با خود اندیشیده‌اند که هرچه آمار و ارقام منتشر کنند، در هر صورت تک‌تک مردم، از بقال سر کوچه گرفته تا اقتصاددانان شبکه‌های اجتماعی، این آمار را با چشمان از حدقه درآمده و در کمال ناباوری زیر سؤال می‌برند. تصور کنید بانک مرکزی با محاسبات فراوان و منطقی اعلام کند که تورم سالانه مواد غذایی ۴۱درصد بوده است. بلافاصله خود ما در مقام مقایسه برمی‌آییم و می‌گوییم: کجای این آمار درست است؟
همین یک قلم برنج، قیمتش نسبت به سال گذشته (که بماند) حتی نسبت به ابتدای سال دوبرابر شده است. سپس چای را مثال می‌زنیم، بعد تک‌تک حبوبات، مخصوصا لوبیا چیتی را نشان می‌دهیم که گویی از طلای خالص ساخته شده و در نهایت با قاطعیت نتیجه می‌گیریم که آمار بانک مرکزی شباهت به یک داستان علمی تخیلی، البته از نوع غیرعلمی، دارد!
آخر چگونه ممکن است بانک مرکزی با آن ساختمان باشکوه، با آن همه کارمند متخصص و با بودجه عظیم سالانه، در اعلام آمار اشتباه کند، در حالی که ما با یک ماشین حساب ساده در دست، قیمت امسال و پارسال این جنس و آن جنس را مقایسه کرده و با ذکر ده‌ها مثال نشان می‌دهیم که این آمار سرشار از اشکال است؟ بپذیریم که زیر سؤال بردن آماری که از یک ساختمان اداری خیلی خیلی بزرگ منتشر شده، با یک ماشین حساب خیلی خیلی کوچک، کار پسندیده‌ای نیست.
فرضیه دوم: اصلا شاید ما از اقتصاد سر در نمی‌آوریم و امسال اصلا تورمی وجود نداشته است و، چون تورمی نیست، بانک مرکزی هم آماری اعلام نکرده است. این کاملا منطقی است! مثلا ما از دولت افغانستان انتظار نداریم آمار کشتی‌های تجاری پهلو گرفته در سواحل خود را منتشر کند، چون اصلا ساحل و دریایی ندارد. بنابراین، اگر تورمی نیست، نیازی به ارائه آمار تورم هم نیست. قضیه به همین سادگی و شفافیت است و ما بی‌دلیل نگران اعداد و ارقام غیرموجود هستیم.
{$sepehr_key_167285}
فرضیه سوم: شاید هم (خدای ناکرده) تورم داریم، اما آن‌قدر زیاد شده که بودجه چاپ گزارش تورم نیز از عهده بانک مرکزی خارج شده است! فکر کنید چقدر درخت باید قطع می‌شد تا بتوانند این همه رقم را روی کاغذ چاپ و منتشر کنند. حتی اگر به صورت دیجیتال و در فضای اینترنت منتشر می‌شد، اعداد آن‌قدر حجیم بودند که دانلود آمار تورم، حتی برای یک گروه از مواد غذایی، می‌توانست کل اینترنت کشور را دچار اختلالات جدی و جبران‌ناپذیر کند.
البته نه فقط دانلود اعداد حجیم تورم، بلکه حتی بارگذاری (آپلود) آنها نیز زیرساخت‌های ارتباطی کشور را از کار می‌انداخت. پس بانک مرکزی خواسته است با این کار، هم از درختان محافظت کند و هم زیرساخت‌های ارتباطی کشور را نجات دهد! تدبیری که هم‌زمان چندین مشکل را حل می‌کند!