به گزارش شهرآرانیوز؛ پس از شیوع کرونا، عموم مردم با سازوکار و فرایند فعالیت ویروس‌ها آشنا شدند. ویروس‌هایی که برای بقا همواره به دنبال میزبان می‌گردند و از طریق درگیرکردن فرد جدید، رشدشان را ادامه می‌دهند. عملکردی که شباهت جالب توجهی به رفتار بدافزار‌های رایانه‌ای به ویژه در سیستم عامل اندروید تلفن‌های هوشمند دارد. در گذشته تولید یک بدافزار نیاز به تخصص داشت، اما امروزه با توسعه ابزار‌های برنامه نویسی اندروید و پیشرفت هوش مصنوعی، کلاهبرداران می‌توانند به سادگی و با کمترین دانش فنی به بدافزار یا همان ویروس دست پیدا کنند.
بدافزار‌هایی که پس از نصب روی گوشی ها، کنترل دستگاه را در اختیار گرفته و به اطلاعات حیاتی کاربر از جمله مخاطبان، نرم افزار‌های بانکی، شبکه‌های اجتماعی، موقعیت مکانی و... دسترسی پیدا می‌کنند. البته با اطلاع رسانی‌های گسترده پلیس و رسانه ها، افراد سودجو با چالش آگاهی مردم روبه رو هستند، موضوعی که موجب شده افراد کمتری فریب لینک‌های آلوده را باعناوینی، چون ابلاغیه قضایی، وام فوری و برنده شدن در قرعه کشی‌های خیالی بخورند.
این آگاهی تا آنجا پیش رفته است که شگرد فرستادن پیام در شبکه‌های اجتماعی توسط یک اکانت ناشناس که به زبان فارسی پیام می‌دهد و ادعا می‌کند از یک کشور دیگر پیام می‌دهد هم انگشت نما شده است. به همین دلیل کلاهبرداران به دنبال یک سویه جدید از بدافزار‌ها رفته‌اند و به بدافزاری خطرناک رسیده‌اند که باعنوان «عکس یادگاری» برای شهروندان ارسال می‌شود.
بدافزاری که به گفته سرهنگ شهرزاد ضمیری، معاون اجتماعی پلیس فتا خراسان رضوی، قابلیت تبدیل شدن به یک همه گیری گسترده را دارد، مگر اینکه با آگاهی‌بخشی گسترده به موقع به آن بپردازیم.
پیگیری پرونده‌های تازه گشوده شده در پلیس فتای استان نشان می‌دهد که قربانیان بدافزار «عکس یادگاری» دیگر محدود به افراد کم اطلاع یا میان سال و سالمند نیست، این بدافزار حتی افراد تحصیل کرده و جوان را نیز درگیر کرده است. در این شگرد، قربانی پس از اینکه پیامکی از طرف یک آشنا یا فامیل در شبکه‌های اجتماعی بومی دریافت می‌کند که نوشته است: «چند عکس یادگاری داشتیم، باهاشون یک برنامه ساختم تو هم تو عکس‌ها بودی با هوش مصنوعی ساختم حتما ببین خیلی خوب شدن»، با اعتماد به فرستنده پیام، نرم افزار ارسالی را دانلود کرده و اسیر کلاهبرداران فضای مجازی می‌شود.
دو شاکی این پرونده که برای شکایت به پلیس فتا رفته بودند، دو زن هستند که یکی از آن‌ها پزشک متخصص و دیگری فرهنگی است. فرد پزشک زمانی فریب خورده بود که یکی از بیمارانش در یک پیام رسان فایل عکس یادگاری را برایش فرستاده و او این فایل را دانلود کرده بود.
پس از دانلود، پیامی روی تلفن همراه این پزشک متخصص ظاهر شد که از او اجازه نصب یک برنامه را می‌خواست. خانم دکتر باتوجه به مشغله کاری بدون توجه به محتوای این درخواست با آن موافقت کرد و برنامه در عرض چند ثانیه نصب شد. پس از نصب، یک تصویر بی اهمیت روی صفحه گوشی نقش بست که هیچ ارتباطی با پزشک یا بیمار نداشت.
ماجرای ۲ زن
در حالی که خانم دکتر به سراغ کار‌های بی شمارش رفته بود و از نرم افزار فراموش کرده بود، دقایقی بعد تعداد درخورتوجهی پیامک از تلفن همراه این پزشک با همان مضمون ساختگی قبلی برای مخاطبانش فرستاده شده بود. یکی از این مخاطبان معاون مدرسه دخترش بود. معاون مدرسه که تصور می‌کرد تصویر مربوط به یکی از مراسم‌های مدرسه است، وارد نرم افزار اجتماعی شد و فایل را دانلود کرد. تصویر دانلود شد، اما بلافاصله پیامی مبنی بر تأیید نصب یک برنامه روی صفحه گوشی اش نقش بست.
خانم معاون که به موضوع مشکوک شده بود، درخواست نصب را تأیید نکرد. با این حال، هر دو نفر بلافاصله پیامک‌های متعددی از بانک دریافت کردند که نشان می‌داد مبالغ درخور توجهی از سپرده آن‌ها در طی تراکنش‌های سریالی و غیرمجاز برداشت شده است. این زن‌ها در تماس فوری با بانک و پلیس فتای استان، موضوع را گزارش داده و حساب بانکی خود را مسدود کردند.
روز بعد هر دو مال باخته به همراه دیگر مال باختگان، با حضور در مقر پلیس فتای استان پیگیر شکایت از کلاهبرداری شدند که ده‌ها میلیون تومان پول را از حساب آن‌ها برداشته بود.
کلاهبرداری پایان هفته
معاون اجتماعی پلیس فتا خراسان رضوی درخصوص رسیدگی به پرونده کلاهبرداری با شگرد فایل آلوده «عکس یادگاری» گفت: از حدود یک ماه قبل، به طور ناگهانی شاهد گزارش‌های متعددی از سوی شهروندان مبنی بر کلاهبرداری با شگرد «عکس یادگاری» یا «عکس یادگاری با هوش مصنوعی» بودیم. بررسی‌های اولیه همکاران ما نشان داد که کلاهبرداران به بدافزاری دست پیدا کرده‌اند که می‌تواند کنترل کامل گوشی قربانی را در اختیار بگیرد. این تسلط، به سارقان امکان دسترسی به تمام نرم افزار‌های سیستم عامل اندروید از جمله اپلیکیشن‌های بانکی، شبکه‌های اجتماعی و پیامک‌ها را می‌دهد.
سرهنگ شهرزاد ضمیری درخصوص شگرد کلاهبرداران، توضیح داد: تحقیقات کارشناسان پلیس فتا برای شناسایی متهمان ادامه دارد و این موضوع در تمام کشور در جریان است. باتوجه به مراجعات مال باختگان، به نظر می‌رسد این فعالیت مجرمانه بیشتر در روز‌های پایانی هفته انجام می‌شود.
وی ادامه داد: وقتی کلاهبرداران فایل آلوده را ارسال می‌کنند، باتوجه به دسترسی به مخاطبان و پیامک‌های قربانی، برای مخاطبانش پیامکی با این مضمون می‌فرستند: «عکس در شبکه اجتماعی برای شما ارسال کردم خیلی قشنگ شده ببین»، قربانی نیز با اطمینان از فرستنده (آشنای خود)، اقدام به دانلود فایل می‌کند و به همین ترتیب، چرخه آلودگی گسترش پیدا می‌کند.
{$sepehr_key_167783}
راهکار‌های مقابله
معاون اجتماعی پلیس فتا با ارائه راهکار‌های ضروری برای مقابله با این شگرد مجرمانه به شهروندان توصیه کرد: برای مقابله با بدافزار‌ها بهترین راه پیشگیری اولیه از طریق نصب نرم افزار‌های امنیتی است. نرم افزار‌هایی که باید به طور مداوم به روزرسانی شوند.
توصیه بعدی ما این است پیش از دانلود یا دریافت پیام‌های مشکوک از فرستنده استعلام گرفته شود، حتی اگر از سوی یک فرد نزدیک برای شما یک درخواست یا یک فایل فرستاده شده باشد، باید پیش از هر اقدامی با او تماس بگیرید. راهکار بعدی این است که اگر به هر دلیلی فایل مشکوکی را دانلود کردید از نصبش خودداری کنید. پس از دانلود بدافزار در ابتدا از شما مجوز نصب یک برنامه ناآشنا درخواست می‌شود، تحت هیچ شرایطی این کار را انجام ندهید و مجوز نصب را تأیید نکنید.
راهکار پس از آلوده شدن
ضمیری ادامه داد: درصورتی که تمامی این اتفاقات برای شما رخ داد و بدافزار را نصب کردید، پیش از هر اقدامی تلفن همراه خود را به حالت پرواز دربیاورید. اگر تلفن شما قابلیت ذخیره انرژی فوق العاده را داشت با این کار قابلیت‌های ارتباطی تلفن را از کار بیندازید. گام بعد تماس فوری با پشتیبانی بانک و سامانه ۰۹۶۳۸۰ پلیس فتای استان است.
بلافاصله موضوع را گزارش کنید و در ادامه از طریق مدیریت فایل، بدافزار را پیدا کرده و حذف کنید. همچنین قسمت نرم افزار‌ها و فایل‌های پنهان شده گوشی را حتما بررسی کنید. با وجود انجام این کارها، بهتر است برای اطمینان کامل از نصب نشدن یا پاک سازی بدافزار از یک متخصص امین کمک بگیرید.