به گزارش شهرآرانیوز؛ رد پای گرانی‌های بازار گوشت، مرغ، لبنیات و تخم‌مرغ به یک مسئله مشترک می‌رسد؛ «نهاده‌های دامی» که کمبود، شیوه تخصیص و گرانی آن در بازار آزاد این‌روز‌ها دامداران و مرغداران را از‌یک‌سو و سفره مردم را از‌سوی‌دیگر به‌شدت دچار مخاطره کرده است. تا‌جایی‌که در صنعت دام و طیور مشکل تأمین نهاده‌های دامی، آسیب‌های جدی نظیر کشتار دام‌های مولد، آسیب گله‌ها و کاهش وزن مرغ تولیدی را رقم زده است.
اخیرا پیمان فلسفی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، در یک برنامه تلویزیونی مشکل نهاده‌های دامی را انحصار توسط واردکنندگان مطرح کرد و گفت: با‌وجود آنکه دولت اعلام می‌کند ۴تا۵هزار ثبت سفارش کردیم و به افراد مختلف اجازه واردات داده‌ایم، اما ۸۵درصد بازار نهاده در اختیار چهارپنج واردکننده اصلی است که به‌راحتی دولت را بازی می‌دهند. این واردکنندگان خالی‌فروشی کردند.
گفته می‌شود خراسان رضوی روزانه حدود ۵۵۰ تن تخم مرغ تولید می‌کند که ۳۵۰ تن آن در داخل استان مصرف شده و بیش از ۲۰۰ تن آن به استان‌های دیگر فرستاده می‌شود و کمبودی در تأمین تخم مرغ برای داخل کشور وجود ندارد؛ اما با افزایش قیمت حدود ۶۰ درصدی از تابستان تاکنون مواجه هستیم. در حال حاضر هر دانه تخم مرغ برای خرده فروش حدود ۶هزار ۱۰۰ تومان و برای مصرف کننده حدود ۷ هزار تا ۸ هزار تومان تمام می‌شود.
مرغداران در بازار آزاد به دنبال نهاده‌های دامی
مدیرعامل اتحادیه مرغداران مرغ تخم گذار خراسان رضوی در گفت‌و‌گو با شهرآرا درباره افزایش قیمت تخم مرغ می‌گوید: نهاده‌هایی مانند ذرت و سویا تقریبا ۷۵ درصد هزینه‌های مرغداری را شامل می‌شود. عرضه کم شده و مرغداران برای پایداری تولید مجبور هستند این نهاده را با هر قیمتی تهیه کنند.
در بازار، قیمت ذرت که باید کیلویی ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان باشد، حدود ۳۴ هزار تومان و سویا که قیمت مصوب آن ۲۰ هزار و ۹۰۰ تومان است، حدود ۴۴ هزار تومان عرضه می‌شود. این مسئله افزایش قیمت تمام شده تخم مرغ را رقم زده است. مرغدار هم مجبور است قیمت محصول را افزایش دهد.
سعید رضا یزدی درباره تفاوت قیمت‌های درب مرغداری و قیمت مصرف کننده اظهار می‌کند: قیمت مصوب تخم مرغ درب مرغداری کیلویی ۷۷ هزار تومان و قیمت مصرف کننده حدود ۹۳ هزار تومان است؛ اما در شرایط فعلی قیمت درب مرغداری به حدود ۸۸ تا ۹۰ هزار تومان رسیده و به دست مصرف کننده نیز ۱۰ هزار تومان بیشتر از این مبالغ می‌رسد.
وی با تأکید بر اینکه این مشکلات به مدیریت وزارت جهاد کشاورزی و دولت بر می‌گردد، بیان می‌کند: اگر مرغدار بتواند نهاده را به قیمت مصوب تهیه کند، از همان روز می‌توانیم تخم مرغ را با قیمت مصوب به فروش برسانیم؛ اما اگر این روند ادامه پیدا کند، تخم مرغ درب مرغداری از کیلویی ۱۰۰ هزار تومان هم فراتر خواهد رفت و ۱۱۰ تا ۱۱۵ هزار تومان به دست مشتری خواهد رسید.
جهاد کشاورزی، پاسخگوی مدیریت اشتباه باشد
مدیرعامل اتحادیه مرغداران مرغ تخم گذار خراسان رضوی با اشاره به مدیریت غلطی که در هشت ماه گذشته در وزارت جهاد کشاورزی صورت گرفته است، می‌گوید: اکنون شاهد نتیجه اش هستیم. در استان پیگیری کردیم، گفتند در حیطه اختیار ما نیست. به وزارت جهاد کشاورزی مراجعه کردیم، گفتند ارز به میزان کافی تخصیص نیافته که به وارد کننده بدهیم؛ اما معاون ارزی بانک مرکزی گفت ۸.۲ میلیارد دلار طبق برنامه و بودجه به وزارت جهاد کشاورزی بابت واردات نهاده داده شده است.
اعلام شد که از این میزان ۵ میلیارد دلار مربوط به بدهی‌های سال گذشته بوده و این ناهماهنگی یا سوءمدیریت دست به دست هم داده تا صنعت دام پروری را دچار چالش جدی کند. کسانی که در وزارت جهاد کشاورزی مسئولیت دارند، باید پاسخگو باشند و این مشکل را حل کنند.
از اسفند ۱۴۰۳ تولیدکنندگان ضرر کردند
یزدی در پاسخ به میزان ضرر وزیان تولیدکنندگان اظهار می‌کند: از اسفند سال ۱۴۰۳ کاهش قیمت تخم مرغ شروع شد که دلیل آن تولید بالا بود. در آن زمان قیمت مصوب کیلویی ۵۷ هزار و ۵۰۰ تومان بود. در شش ماه اول سال، چون کاهش مصرف تخم مرغ و از سوی دیگر افزایش تولید داشتیم، تا قیمت کیلویی ۳۵ هزار تومان و حتی ۲۰ هزار تومان هم فروش رسید و این مسئله باعث ضرر تولیدکننده شد.
اوایل شهریورماه با توجه به بازگشایی مدارس و تولید بیشتر کارخانه‌های کیک و کلوچه، قیمت به نرخ مصوب بازگشت و با اصلاحیه وزارتخانه، قیمت تخم مرغ کیلویی ۷۷ هزار تومان شد؛ چون نوسان در قیمت داریم، نمی‌توانیم با رقم دقیق میزان ضرر این صنعت را اعلام کنیم.
وی می‌افزاید: اقدامی انجام شده که عرضه نهاده از مبدأ بنادر، از طریق پشتیبانی امور دام کشور انجام شود. از دولت تقاضا داریم که به این مسئله تسریع بخشد. بوروکراسی‌های سازمانی باعث صرف زمان زیاد و تأخیر در رسیدن نهاده به دست مرغدار شده است.
ضعف در سیستم دولتی و نفوذ خصولتی‌ها
رئیس هیئت مدیره شرکت تعاونی مرغداران مرغ تخم گذار مشهد نیز بر روی کمبود نهاده‌های دامی تأکید می‌کند و می‌گوید: جهاد کشاورزی و پشتیبانی امور دام هیچ گونه حمایتی نمی‌کنند. علت گرانی تخم مرغ را در یک جمله ضعف در سیستم دولتی در حوزه توزیع عادلانه نهاده به تولیدکنندگان می‌دانیم.
سید هادی سعید موسوی با اشاره به شیوه تخصیص ارز به مرغداران بیان می‌کند: میزان تخصیص را بر اساس تعداد مرغ و سن گله حساب می‌کنند که در سنین مختلف دام، میزان نیاز نهاده‌ها متفاوت است. قبل از این شرایط دقیقا برای نیاز ماهانه نهاده‌های دامی در بازارگاه شارژ و تولیدکننده سهمیه خود را دریافت می‌کرد؛ اما چند ماه است که در بازارگاه اصلا عرضه‌ای صورت نمی‌گیرد.
البته بی عدالتی می‌شود. برخی فارم‌های بزرگ، خصولتی و وابسته به دولت، با نفوذی که دارند، نهاده شان تأمین می‌شود. نهاده‌ها را با ارز ترجیحی می‌گیرند، اما تخم مرغ را نه با قیمت مصوب، بلکه با قیمت گزاف عرضه می‌کنند. ۹۰ درصد تولیدکنندگان کشور از ارز ترجیحی هیچ بهره‌ای نمی‌برند و فقط یک اسم را یدک می‌کشند.
{$sepehr_key_168534}
گرانی را از چشم دولت ببینید
وی می‌افزاید: به مردم بگویید که گرانی را از چشم تولید کننده نبینند، بلکه ناشی از وضعیت اقتصادی ببینند که برای تولیدکننده ایجاد کرده‌اند و منافع آن به جیب تولیدکننده نمی‌رود. مدتی است رانندگانی که نهاده را از استان‌های دیگر می‌آوردند، چون می‌دانند اگر نهاده بارگیری نشود، مرغدار به مشکل می‌خورد، کرایه‌ها را زیاد کرده‌اند و اگر پشت بارنامه دریافت نکنند، بار نمی‌برند. اگر وضعیت این باشد و مشکل تأمین نهاده‌های دامی را حل نکنند، صنعت ما نابود می‌شود.
سعید موسوی با بیان اینکه در حال حاضر صادرات نیز متوقف شده است، اظهار می‌کند: اتحادیه میهن، چون مسئول تنظیم بازار است، صادرات را کلا قطع کرده که تخم مرغ از این گران‌تر نشود؛ اما همه مسائل زنجیره به هم پیوسته است. هیچ کدام از سازمان‌های دولتی و مخصوصا پشتیبانی امور دام وظیفه اش را انجام نداده است.
پاسخی کلی؛ تلاش مدیریتی!
با توجه به اهمیت برگزاری نشست‌های کمیته امنیت غذایی و تنظیم بازار در فرمانداری مشهد، انتظار می‌رود که این مسائل مدیریت شود و راه حلی برای آن‌ها موجود باشد؛ با این حال معاون برنامه ریزی و توسعه فرمانداری مشهد باز هم در پیگیری برای مشکلات و مسائل بازار پاسخ سؤالات را به جهاد کشاورزی ارجاع می‌دهد و می‌گوید: ما جلسات کمیته امنیت غذایی را مجزا از کمیته تنظیم بازار، مستمر برگزار می‌کنیم. دبیرخانه آن نیز در جهادکشاورزی و از سازمان صمت جدا شده است.
سیدمرتضی حیدری به پاسخی کلی در این زمینه بسنده و اظهار می‌کند: با توجه به اینکه در موضوع نهاده‌های دامی مشکل وجود دارد و با کمبود و گرانی تخم مرغ مواجه شدیم، تلاش ما مدیریت این مسئله است.