حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها، الگویی برای همه اعصار

به گزارش شهرآرانیوز؛ این روز‌ها که عده‌ای با قلدری و توسل به زور می‌خواهند خواسته‌هایشان را به خورد ملت‌ها بدهند و از هر راهی اعم از تحریم، فشار اقتصادی و جنگ نظامی می‌کوشند ملت‌ها را از مسیر حق‌طلبی و مقاومت منحرف کنند، بیش از هر زمان دیگر نیاز داریم تا به سیره فاطمی رجوع کنیم؛ بانویی که در عین جوانی و پایبندی به عفاف و حفظ حریم‌ها، با مقاومت پای حق و حقیقت، مسیر تاریخ را تغییر داد.

درباره راهی که زهرای‌مرضیه (س) برای تاب‌آوری اجتماعی و مقاومت مقابل زورگویان پیش‌پای ما گذاشته‌اند، با حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضا حق‌پناه، استاد و عضو شورای‌عالی حوزه علمیه خراسان، گفت‌و‌گو کرده‌ایم.

گلی که دنیا را گلستان می‌کند

بزرگداشت فاطمیه، بزرگداشت همه فضیلت‌هاست؛ چراکه شخصیت حضرت زهرا (س) دارای چنان ابعاد متکثر و اثرگذاری است که پیامبر اکرم (ص) درباره ایشان فرمودند: «مریم (س)، سید و بانوی زنانِ زمان خویش بود و فاطمه (س)، سرور و سید زنان عالم.» باید توجه داشت آنچه یک بانو را به چنین جایگاه و مقامی می‌رساند، عبارت است از عبادت، مقاومت و ایستادگی مقابل تهمت‌ها، پاکدامنی و عفاف، جذب جو زمانه خود نشدن، مثل یک امت بودن و دنیا را گلستان کردن. به تعبیر شاعر: «من گلی دارم که دنیا را گلستان می‌کند.»

تاریخ را جذب کرده است

حضرت زهرای‌مرضیه (س) دارای چنان شخصیت استوار و اثرگذاری بودند که با وجود عمر کوتاه، راه و رسمی را به یادگار گذاشتند که، چون مطابق عقل و فطرت و گم‌شده ذات بشری است، در همه اعصار انسان‌های فضیلت‌جو، طاهر و اهل‌حقیقت را جذب می‌کند؛ یعنی مغناطیس سبک و سیره فاطمی، منحصر به یکی‌دو روز و عمر کوتاه ایشان نیست، بلکه تاریخ را مجذوب کرده است.

آنچه فاطمه (س) در حق تاریخ کرد

برای آنکه بدانیم حضرت زهرا (س) چه کردند و چه میراثی از خود به یادگار گذاشتند، باید بدانیم قبل از اسلام، زنان و دختران نه‌تنها شأنی نداشتند، بلکه به سرگذشتی دردناک هم دچار بودند؛ از نظر جسمانی درمقابل مردان خشن، هدف ظلم و اذیت و آزار قرار می‌گرفتند و کسی هم نمی‌توانست با این فرهنگ مقابله کند؛ برای رویارویی با آن، یک انقلاب و دگرگونی اساسی لازم بود؛ یعنی همان کاری که اسلام کرد و با عرضه عقاید و الگو در این‌باره، مقابل زورگویی‌ها به زنان ایستاد.

مقابل تهاجمات فرهنگی ایستاد

اسلام الگویی به فضیلت و عظمت حضرت زهرا (س) را به جامعه بشری عرضه کرد که رفتار و عقاید و سیره‌شان برای همه اعصار و نه‌فقط زنان بلکه برای مردان نیز راهنماست و آنها را از پریشانی و سرگردانی و گرفتاری نجات می‌دهد، اما متأسفانه بعد از مدت کوتاهی، ارتجاع و عقب‌گرد به جاهلیت رخ داد!

حضرت زهرا (س) تا جای ممکن توانستند در دوران کوتاه حکومت نبوی و بعد از آن، در ۷۵ یا ۹۵ روز پس از رحلت حضرت خاتم‌الانبیا (ص)، اسلام را در عمل اجرا و درمقابل تهاجمات فرهنگی، نظامی و اعتقادی که جبهه باطل اعمال می‌کرد، مقاومت و پایداری کنند.

تاب‌آوری را یادمان داد

حضرت زهرا (س) در مسیر مقاومت در راه حق، تا پای جان ایستادند و ثابت کردند که در راه پایبندی به اصول و حفظ آنها حتی سزاوار است انسانی همچون سرور زنان عالم تا پای جان بایستد و به شهادت برسد. صدیقه‌طاهره (س) به ما آموختند که در بحبوحه چالش‌ها و بحران‌ها، انسان می‌تواند هم خود را اداره کند و استقامت و تاب‌آوری داشته باشد و هم دیگران را به مسیر صحیح هدایت کند، لذا می‌بینیم میراثی از ایشان به‌جای مانده است که بشر تا ابد محتاج تأمل و عمل کردن به آن است و تنها از این طریق، شکوه صدر اسلام احیا می‌شود.

آخرت‌گرایی، میراث فاطمه‌زهرا (س) است

سیره زهرای‌مرضیه (س) سراسر تلاش برای آبادانی آخرت است؛ چون اگر مردم در فکر آخرت باشند، دنیای آنها نیز آباد می‌شود؛ باید توجه داشت آخرت‌گرایی به‌منزله بیکاری نیست. حضرت زهرا (س) بیش از همه در فکر آبادی آخرت بودند و با همین نگاه و به‌منظور تأمین سعادت ابدی به وظایف فردی، خانوادگی و اجتماعی اعم از همسرداری، تربیت فرزند، دستگیری از فقرا و همسایگان و... عمل کردند.

 حتی وقتی به ایشان اطلاع دادند مردم طاقت ناله‌های شما را ندارند، با وجود آن همه درد و اندوه و شرایط سخت، به اذن امیرالمؤمنین (ع) به بقیع و مزار شهدای اُحد می‌رفتند و نمی‌خواستند مردم دچار اندوه و غم شوند.

مقابل همه هجمه‌ها ایستاد

هنر بزرگ حضرت زهرا (س) این بود که در ابعاد مختلف و با رفتار و سخنان الهی خود، به همه نشان دادند که انسان باکرامت می‌تواند بهترین تأثیر را در هدایت و ارشاد و انسانی و الهی زیستن دیگران داشته باشد. زمانی که حضرت زهرا (س) در مدینه حضور داشتند، جنگ‌های مختلف، تحریم‌های اقتصادی و فشار‌های گوناگون علیه پیامبر (ص) و حکومت نوپای نبوی، اعمال می‌شد.

در رأس کسانی که مقابل همه این هجمات به‌ویژه جریان نفاق ایستاد، پیامبر (ص) و اهل‌بیت ایشان و در رأس آنها حضرت فاطمه (س) بودند. آنها برای عرضه جهانی اسلام، باید هم عالِم به قرآن می‌بودند و هم بیشترین مقاومت و تاب‌آوری اجتماعی را می‌داشتند.

جنگ‌ها، مقطعی و نقش انسان‌ها، دائمی است

بنابر نقل تاریخ، حضرت زهرا (س) در برخی جنگ‌ها حضور داشتند و در پشت جبهه و در تهیه غذا و ارائه خدمات درمانی و پرستاری به مجاهدان و... پیامبر (ص) را همراهی می‌کردند. ایشان ثابت کردند که جنگ‌ها مقطعی هستند و زندگی همیشگی است، اما نقش‌آفرینی انسان در برهه‌های کوتاه جنگ، تأثیر دائمی دارد؛ برای مثال حضرت زهرا (س) در جنگ احزاب که مدینه در محاصره قرار داشت و مسلمانان، مقابل هجوم دشمن خندق کَندند، برای پیامبر (ص) غذا می‌آوردند و عبادت می‌کردند و مسجدی به نام مقدس حضرت زهرا (س) در آن منطقه، ساخته شده است.

{$sepehr_key_168811}

در جنگ‌ها نقش‌آفرین بود، نه شنونده اخبار

حضور اجتماعی حضرت زهرا (س) به‌ویژه در جنگ‌ها و بحران‌ها نشان می‌دهد که ایشان در خانه نمی‌ماندند و فقط مستمع و تماشاگر اخبار جنگ نبودند، بلکه خود وارد میدان شده، نقش‌آفرین می‌شدند؛ این یعنی در تأسیس مکتب جهانی پیامبر (ص)، به انسان‌هایی مخلص و ازجان‌گذشته و مقاوم، نیاز است و پیروزی نهایی با صابران است؛ البته در این مسیر مشکلاتی هم وجود دارد، اما آنها که حقیقت برایشان ارزش دارد، به خود و مادیات و دنیا بهایی نمی‌دهند.

مسئولیت‌پذیر بود

حضرت فاطمه‌زهرا (س) هم در زمان رسول خدا (ص) و در جنگ‌ها و هم در دوران کوتاه بعد از ایشان، روحیه مقاومت را ترویج کردند و در سخنرانی‌ها به انصار و مهاجر یادآوری کردند که شما دین خدا را یاری کردید و هنوز هم باید چنین کنید و در گفتار و رفتار، نشان دادند آنچه جامعه را از بحران‌ها عبور می‌دهد، استقامت و تاب‌آوری است و آنها که به مراکز مسئولیت و رهبری نزدیک‌تر هستند، باید بیشتر تلاش کنند و مسئولیت‌پذیری بیشتری داشته باشند؛ چون کمترین عقب‌نشینی، دشمن را به اهداف ناپیدایش می‌رساند.

مثل فاطمه (س) باشیم

نکته مهم آنکه، الگو و میراثی که حضرت زهرا (س) برای ما در مسئولیت‌پذیری و تاب‌آوری اجتماعی و داشتن روحیه مقاومت به یادگار گذاشته‌اند، محصور در زمان نیست؛ امروز هم اگر مردم به آنچه حضرت زهرا (س) انجام دادند عمل کنند، نه منافقان داخلی به اهدافشان می‌رسند و نه احزابی که از بیرون دور ما حلقه زده‌اند؛ به شرط آنکه پیام حضرت زهرای‌مرضیه (س) را به گوش جان بشنویم و به آن پایبند و عامل باشیم.