به گزارش شهرآرانیوز، در منظومه اقتصاد سیاسی و پولی ایران، بازار ارز همواره به عنوان دماسنج حساس انتظارات تورمی و متغیر لنگر Anchor) (Variable برای قیمت‌گذاری سایر دارایی‌ها عمل کرده است. در این میان، رویداد‌های ظاهرا بخشی، نظیر آغاز فرآیند ثبت‌نام و عرضه خودرو‌های وارداتی، به دلیل ماهیت «کالای سرمایه‌ای» بودن خودرو در ایران و حجم بالای نقدینگی درگیر در آن، فراتر از یک رویداد صنعتی عمل کرده است. آنها به مثابه یک شوک پولی (Monetary Shock) بر پیکره بازار ارز و پول ظاهر می‌شوند. رویداد ۴ آذر ۱۴۰۴، یعنی آغاز فرآیند ثبت‌نام گسترده خودرو‌های وارداتی، در شرایطی رخ می‌دهد که بازار ارز با پیچیدگی‌های بی‌سابقه‌ای در لایه‌های سیاست‌گذاری و عملیاتی مواجه است.
کالبدشکافی عملیاتی عرضه
بر اساس اطلاعیه‌های رسمی صادر شده توسط سامانه یکپارچه عرضه خودرو‌های وارداتی، فرآیند ثبت‌نام در دهمین دوره عرضه، از روز سه‌شنبه ۴ آذر ۱۴۰۴ آغاز گردیده و تا پایان روز چهارشنبه ۱۲ آذر ۱۴۰۴ ادامه خواهد داشت. این بازه زمانی هشت‌روزه، یک پنجره استراتژیک برای سیاست‌گذار پولی ایجاد کرده است تا بتواند رفتار‌های هیجانی بازار را مدیریت کند.
الزام کلیدی در این فرآیند، وکالتی کردن حساب بانکی و مسدودسازی مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان (۵ میلیارد ریال) است. متقاضیان موظف شده‌اند از روز سه‌شنبه ۴ آذر تا ساعت ۱۴:۰۰ روز شنبه ۸ آذر ۱۴۰۴، نسبت به تأمین این نقدینگی در حساب‌های خود اقدام نمایند. این ضرب‌الاجل چهار روزه برای تأمین وجه، یک فشار تقاضای ریالی آنی (Instant Demand for IRR) در بازار ایجاد می‌کند که مستقیما بر بازار‌های موازی (ارز، طلا و سهام) فشار فروش وارد می‌نماید، چرا که متقاضیان برای تبدیل دارایی‌های خود به نقدینگی مورد نیاز، ناچار به لیکویید کردن پوزیشن‌های خود هستند. نکته حائز اهمیت در اطلاعیه شماره ۱۰، تأکید بر تطابق کامل فرآیند با «ماده ۴ آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از مصرف‌کنندگان خودرو» است. این بند قانونی، شرکت‌های واردکننده را ملزم به رعایت ضوابط دقیق در قرارداد‌ها می‌کند، اما آنچه برای تحلیلگر بازار ارز اهمیت دارد، بند‌های مربوط به «قیمت علی‌الحساب» در مبادی ورودی است. قیمت‌هایی که در سامانه اعلام شده، قیمت نهایی نیست و هزینه‌های پس از ترخیص (شامل حقوق گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده، عوارض شهرداری، هزینه اسقاط و...) بر اساس نرخ ارز روز ترخیص و نرخ‌های جدید ETS محاسبه خواهد شد. این شناوری در محاسبه هزینه‌ها، ریسک ارزی را مستقیما به خریدار نهایی منتقل می‌کند.
در این دوره از عرضه، شاهد ورود شش مدل خودرو از برند‌های معتبر آسیایی هستیم که نشان‌دهنده تغییر رویکرد از واردات قطره‌چکانی به واردات تجاری و انبوه است. جدول زیر، جزییات محصولات عرضه شده و قیمت‌های علی‌الحساب آنها در مبادی ورودی را نشان می‌دهد. تحلیل این ارقام برای درک حجم تقاضای ارزی ضروری است.
{$sepehr_key_170112}
میانگین ارزش دلاری خودرو‌های عرضه شده در بازه ۳۰ تا ۴۵ هزار دلار قرار دارد. اگر فرض کنیم تنها ۶۰۰۰ دستگاه خودرو در این مرحله عرضه شود بر اساس آمار‌های دوره‌های قبل (حجم تقاضای ارزی فوری برای ترخیص این خودرو‌ها بالغ بر ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون دلار خواهد بود. تأمین این حجم ارز در یک بازه کوتاه، نیازمند دسترسی به منابعی فراتر از ارز‌های خرد است و فشار مشخصی را به بازار حواله وارد می‌کند.
منبع: اعتماد