کشور در شیب صعودی شیوع آنفلوانزا قرار دارد (۱۲ آذر ۱۴۰۴)

به گزارش شهرآرانیوز، دکتر مهشید ناصحی اظهار کرد: بر اساس یافته‌های حاصل از بررسی نظام مراقبت (دیده‌بانی) عفونت‌های حاد تنفسی در هفته گذشته، علائم عفونت‌های حاد تنفسی علت مراجعه ۱۵ درصد از بیماران مراجعه‌کننده به واحد‌های سرپایی و بستری کشور بوده و نتیجه آزمایشات تشخیصی در میان افراد دارای علائم آنفلوانزا حدود ۳۶ درصد تست مثبت و کرونا نیز حدود یک درصد است.

وی همچنین گفت: فعلا در شیب صعودی موج شیوع آنفلوانزا به سر می‌بریم و تا رسیدن به اوج همه گیری فاصله داریم، نتایج آزمایشگاهی جمع‌آوری شده از مرکز ملی آنفلوانزا و ۱۷ آزمایشگاه قطب منطقه‌ای در این هفته، حاکی از آن است که وضعیت آنفلوانزا در بسیاری از استان‌های کشور از آستانه هشدار عبور کرده است.

دکتر ناصحی در مورد بیشترین آمار ابتلا گفت: در همین ارتباط استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، قزوین، زاهدان، بوشهر، اصفهان، همدان و تهران، بیشترین آمار ابتلا (تست مثبت) آنفلوانزا را در مقایسه با میانگین گشوری به خود اختصاص داده‌اند و همچنین در استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان و مازندران، به رغم آمار بالای تست مثبت آنفلوانزا، وضعیت این استان‌ها به آستانه هشدار بالا نرسیده است.

دکتر ناصحی بیان کرد: در هفته اخیر، شیوع هر سه زیر گونه ویروس آنفلوانزا (مانند H ۱ N ۱، H ۳ N ۲ یا نوع B) در این مدت گزارش شده، ولی زیرگونه A (H ۳ N ۲) با نسبت ۹۳ درصد بیشترین آمار را دارد و زیرگونه A (H ۱ N ۱) با ۶ درصد موارد و گونه B با کمتر از یک درصد موارد ابتلا در رده های بعدی قرار دارد.

وی همچنین گفت: در حال حاضر و بر اساس مراجعات مراکز درمانی و بررسی های انجام شده، بیشترین آمار ابتلا به آنفلوانزا در رده سنی کودکان است اما همچون سال های قبل، سالمندان نیز بیشترین آمار ابتلای شدید و بستری را دارند. موج شیوع آنفلوانزا امسا هم چون سال قبل در هفته دوم آبان ماه شروع شد اما همچون سایر کشورهای جهان (نظیر استرالیادر طول فصل عفونت های تنفسی نیمکره جنوبی، ژاپن، چین، اندونزی و... در آسیای جنوب شرقی، اروپا و اغلب ایالت های امریکا) از شدت و سرعت انتشار بیشتری برخوردار است. 

دکتر ناصحی بیان کرد: شدت چرخش و ابتلا به گونه‌ای ست که نسبت مثبت شدن آنفلوانزا در میان مبتلایان به عفونت‌های حاد تنفسی در هفته اخیر، نسبت به زمان مشابه سال قبل حدود ۱.۳ برابر بیشتر شده و از قله موج شیوع سال گذشته هم گذشته است، در حالی که این روند افزایشی همچنان تداوم دارد و به قله خود نرسیده است.

وی عنوان کرد: واکسن‌های موجود، هنوز هم اثربخشی بسیار خوبی در کاهش موارد شدید ابتلا به آنفلوانزا دارند و این اثربخشی در گروه سنی کودکان تا ۷۰ درصد و در بزرگسالان تا ۴۵ درصد ذکر می‌شود.

بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفلوانزا چه زمانی است و آیا هنوز هم دیر شده است؟

دکتر ناصحی گفت: اگرچه بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوانزا را از نیمه شهریور تا نیمه مهرماه هر سال ذکر می‌کنند؛ ولی گروه‌های پرخطر که هنوز واکسن نزده‌اند، هر زمان تا پایان فصل آنفلوانزا می‌توانند به واکسن دسترسی پیدا کنند، از تزریق آن سود می‌برند.

{$sepehr_key_171238}

توصیه‌های دارویی در این شرایط به بیماران چیست و آیا این دارو‌ها به میزان کافی در داروخانه‌ها و مراکز درمانی موجود است؟

دکتر ناصحی توضیح داد: آنفلوانزا بیماری ویروسی کوتاه‌مدتی است که معمولاً بدون نیاز به مراجعه به پزشک دارد و با ۳ تا ۵ روز دوره استراحت بهبود می‌یابد و تنها به یک درمان علامتی (برای کنترل علائم تب و بدن درد با استفاده از یک مسکن ساده نظیر استامینوفن) همراه با مصرف مایعات، تغذیه مناسب و استراحت نیاز دارد.

اما گروه‌هایی از بیماران هستند که لازم است به موقع داروی ضدویروسی استفاده کنند. این گروه‌ها عبارتند از: بیماران مبتلا به اشکال شدید بیماری و بستری و گروه‌های آسیب‌پذیر در برابر حمله ویروس که از آنها با عنوان گروه‌های پرخطر یاد می‌کنیم (مانند سالمندان، بیماران دچار نقص سیستم ایمنی، زنان باردار، ...).

وی همچنین گفت:لازم به توضیح است که از آنجایی که عامل بیماری ویروسی است، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها (که روی باکتری‌ها اثر دارند) در درمان آنفلوانزا جایگاهی ندارند؛ مگر مواردی که بیمار دچار عارضه خاصی از آنفلوانزا مانند پنومونی باکتریایی شده است، که در آن صورت نیز فقط باید با تشخیص دقیق تخصصی و توسط پزشک تجویز شود. دارو‌های استروئیدی (مثل دگزامتازون)، در ابتدای بیماری، نه تنها توصیه نمی‌شوند، بلکه ممکن است به وخامت بیماری منجر شوند.

بهترین راه برای تشخیص علائم آنفلوانزا از سرماخوردگی معمولی چیست و مردم در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کنند؟

دکتر مهشید ناصحی عنوان کرد: معمولاً آنفلوانزا شروع حاد و سریعی دارد، بدن درد و سردرد، تب، سرفه و گلودرد، شایع‌ترین علائم آن است؛ علائم گوارشی (نظیر تهوع/استفراغ/اسهال) در بچه‌ها و گاهی بزرگسالان وجود دارد. آبریزش بینی در آنفلوانزا کمتر از سرماخوردگی معمولی وجود دارد؛ آنفلوانزا گاهی می‌تواند بدون تب باشد (به‌خصوص در ابتدای بیماری)، اما وقتی شیوع بالاست نظیر آنچه در حال حاضر در کشور شاهد آن هستیم، عملاً هر فرد دارای علائم عفونت‌های حاد تنفسی، به‌عنوان آنفلوانزا فرض می‌شود.

دقیق‌ترین و کاربردی‌ترین توصیه‌های خودمراقبتی برای فرد مبتلا و اطرافیانش چیست؟

وی بیان کرد: برای فرد مبتلا؛ ماندن در خانه به مدت ۵ روز و حداقل تا ۲۴ ساعت پس از قطع تب (بدون مصرف تب‌بر)، پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یا عطسه با دستمال کاغذی (ترجیحاً)، چین بازو و یا یقه، و شستشوی مکرر دست‌ها توصیه می‌شود. همچنین استراحت کافی و مصرف مایعات فراوان، کنترل تب و درد با استفاده از مسکن‌های ساده مانند استامینوفن، پرهیز از مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک، اجتناب از تماس نزدیک با افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای، سالمندان، زنان باردار و کودکان خردسال؛ و استفاده از ماسک در صورت غیرقابل اجتناب بودن تماس، تهویه مناسب اتاق بیمار و اختصاص وسایل شخصی (حوله، لیوان، بشقاب و...) توصیه می‌شود.

دکتر ناصحی گفت:تمیز کردن سطوحی که زیاد لمس می‌شوند (دستگیره‌ها، میز، گوشی موبایل)، شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون توسط بیمار و اطرافیان، در صورت وجود علائم خطری مانند تنگی نفس، تب بالا و ماندگار، ضعف شدید، کاهش سطح هوشیاری، کبودی لب‌ها یا صورت، بدتر شدن علائم در بیماران زمینه‌ای پیگیری فوری با مراجعه به پزشک توصیه می‌گردد. برای افراد سالم، به منظور پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا استفاده از ماسک در فضا‌های بسته و اماکن تجمعی و پرجمعیت با تهویه نامناسب مانند مترو و اتوبوی توصیه می‌شود. همچنین شست‌وشوی مرتب دست‌ها با آب و صابون (به‌خصوص به محض ورود به منزل)، اجتناب از روبوسی، دست دادن و در آغوش گرفتن در فصل شیوع عفونت‌های تنفسی، دوری از افراد بیمار و پرهیز از حضور در محیط‌های شلوغ در فصل شیوع.

آیا توصیه خاصی برای حضور در مدارس، دانشگاه‌ها، مراکز تجمع و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی دارید؟

دکتر مهشید ناصحی گفت:اگر بیمار هستیم در منزل بمانیم و از حضور در مدرسه، دانشگاه، محل کار و اماکن تجمعی اجتناب کنیم، چون برای تسریع بهبودی خودمان به استراحت نیاز داریم، و در پیشگیری از انتقال بیماری به دیگران نیز وظیفه اخلاقی داریم؛ در منزل هم اگر با فردی از گروه‌های پرخطر زندگی می‌کنیم، با رعایت فاصله فیزیکی، زدن ماسک و شست‌شوی مرتب دست‌ها، احتمال انتقال بیماری به آنها را به حداقل برسانیم.

وی همچنین گفت:اگر بیمار نیستیم، تا پایان موج بیماری، حتی‌المقدور از حضور در اماکن و مراسم تجمعی واقع در فضا‌های بسته با تهویه نامناسب اجتناب کنیم؛ اقدامات تشخیصی درمانی که اورژانسی نبوده و قابلیت به تأخیر انداختن دارند را به بعد از خاتمه موج موکول کنیم؛ در زمان حضور در مترو و اتوبوس حتماً ماسک بزنیم و به محض بازگشت به منزل، دست‌ها را با آب و صابون بشوییم. استفاده از ماسک را در فضا‌های بسته با تراکم جمعیتی بالا و تهویه نامناسب «به‌ویژه مترو و اتوبوس» قویاً توصیه می‌کنیم.

منبع: ایسنا