واکنش افکار عمومی به تخریب نمادین نماد‌های ملی در برنامه «بازمانده» | شوخی زشت

به گزارش شهرآرانیوز؛ در روزگار رونق بی سابقه رئالیتی شو‌های ایرانی در شبکه نمایش خانگی که اغلب به ترکیبی از شوخی‌های دم دستی، بازی‌های ساده و سرگرمی‌های غیرخلاق محدود شده‌اند، «بازمانده» با ادعایی متفاوت وارد میدان شد. رقابت را بر پایه ورزش، توان جسمانی، استقامت و تمرکز گذاشت. این رویکرد، شاکله اصلی این رئالیتی شو را تشکیل می‌داد و نقطه تمایز آن بود، اما پخش هم زمان قسمت‌های دوم و سوم این برنامه، حاشیه عجیبی را به دنبال داشت که نهایتا کلیت «بازمانده» را تحت الشعاع قرار داد.

آن پازل اشتباهی

در یکی از چالش‌های قسمت دوم و سوم این مسابقه، شرکت کنندگان باید جسمی سخت را پرتاب می‌کردند تا پازلی را فرو بریزند، پازلی که تصویر سرستون‌های تخت جمشید و درفش کاویانی روی آن نقش بسته بود. این صحنه، خیلی زود از دل رقابت ورزشی بیرون آمد و تبدیل به سوژه‌ای داغ و انتقاد برانگیز در شبکه‌های اجتماعی شد.

برای بخش قابل توجهی از مردم، برخورد فیزیکی با چنین نماد‌هایی نه یک طراحی ساده در قالب مسابقه، بلکه نوعی بی اعتنایی (و حتی اهانت) به نماد‌های تاریخی ایران و هویت ملی تعبیر شد. همان تصاویر کوتاه کافی بود تا موجی از انتقاد‌ها و دل خوری‌های عمومی در فضای رسانه‌های رسمی و شبکه‌های اجتماعی شکل بگیرد.

نیت خوانی

جدای از واکنش احساسی افکار عمومی که کاملا طبیعی به نظر می‌رسد، مکث بیشتر بر روی این موضوع نشان می‌دهد که این اتفاق، حتی با بدبینانه‌ترین عینک ممکن هم به سختی می‌تواند حاصل یک نیت آگاهانه و توطئه‌ای عامدانه برای توهین به میراث تاریخی ایران باشد. بخشی از طراحی اولیه «بازمانده» مبتنی بر عناصر ایران باستان است و نام دو گروه شرکت کننده، به طور نمادین، «مادها» و «پارت ها» است. از این روی، منطقی نیست که فکر کنیم تیم سازنده «بازمانده» که چنین نام‌ها و نماد‌هایی را آگاهانه انتخاب کرده‌اند، ناگهان بخواهند در قالب یک چالش، به همان نماد‌ها بی احترامی کنند.

دو فرض ناخوشایند

با فرض منتفی بودن احتمال وجود نیت سوء در این موضوع، محتمل‌ترین احتمال این است که طراحان چالش مورد بحث متوجه حساسیت موضوع نبوده و صرفا به دنبال یک تصویر چشمگیر برای یک پازل بزرگ بوده‌اند. اشتباهی ساده، اما پرهزینه که می‌تواند یک برنامه را از محور اصلی اش دور کند و به حاشیه ببرد.

فرض دیگر که فی نفسه بعید است، اما نگاهی کلی به فضای رسانه‌ای ایران و تلاش سیری ناپذیر رئالیتی شو برای وایرال شدن در فضای مجازی آن را تقویت می‌کند، این است که تیم سازنده از این جنجال استقبال کرده باشد.

ماجرا از این قرار است که «بازمانده»، با وجود اجرای دو بازیگر محبوب (مهران غفوریان و سیامک انصاری) و گذشت سه قسمت از پخش، نتوانست آن طور که باید در فضای شلوغ برنامه‌های اینترنتی و محصولات شبکه خانگی دیده شود. اما همین حاشیه بدیمن کافی بود تا نام برنامه در صدر بحث‌ها قرار گیرد. اگر این فرض دوم صحیح باشد، باید گفت که ترفند سازندگان جواب داد، اما به بهای لطمه دیدن احساسات بخش بزرگی از مخاطبان و زیر پا گذاشتن مرز‌های اخلاقی تولید یک برنامه.

{$sepehr_key_171639}

حساس‌تر از همیشه

ما در دورانی زندگی می‌کنیم که هنوز شش ماه هم از جنگ دوازده روزه نگذشته و در این شرایط، هویت ایرانی حساسیتی مضاعف پیدا کرده است. شرایطی که از یک سو، برخی جریان‌های خارجی، با بی پروایی محض، به دنبال مصادره مفاخر ما - از ابن سینا تا مولوی – هستند و از سوی دیگر، بلاگر‌های زرد، برای دیده شدن در فضای مجازی، به همین مفاخر (از جمله فردوسی بزرگ) اهانت می‌کنند.

با این همه سیامک انصاری، مجری برنامه، با انتشار ویدئویی در فضای مجازی بابت این سهل‌انگاری از مردم ایران عذرخواهی کرده است؛ واکنشی که از او به عنوان یک هنرمند مردمی انتظار می‌رفت.