به گزارش شهرآرانیوز؛ صبح هنوز کاملا بیدار نشده، اما چراغ بعضی از خانهها در مشهد، زودتر از همیشه روشن میشود. خانههایی که در آن ها، آماده شدن برای مدرسه فقط پوشیدن لباس و برداشتن کیف نیست، بلکه به معنای جابه جایی یک کودک با نیازهای ویژه، ویلچر، عصا، تجهیزات کمک حرکتی یا همراهی دائمی یکی از والدین است. برای دانش آموزان استثنایی، مسیر خانه تا مدرسه بخشی از آموزش نیست، اما اگر به درستی فراهم نشود، میتواند کل فرایند تحصیل را مختل کند.
دانش آموزان استثنایی در چند گروه مختلف از جمله معلولان جسمی حرکتی، ذهنی، نابینایان، ناشنوایان، چندمعلولیتی با سایر نیازهای ویژه تحصیل میکنند. این دانش آموزان به دلیل شرایط خاص جسمی یا ذهنی، امکان استفاده از حمل ونقل عمومی را ندارند و سرویس مدرسه برای آنها نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت است. ضرورتی که هزینه آن سال هاست به یکی از اصلیترین دغدغههای خانوادهها تبدیل شده است.
مصوبهای که روی کاغذ ماند
قرار بود با مصوبه شورای شهر مشهد و در نظر گرفتن شرایط خاص دانش آموزان استثنایی، شهرداری در تأمین و هزینه سرویس ایاب وذهاب این دانش آموزان همراهی کند. هدف این مصوبه هم، کاهش فشار اقتصادی بر خانوادههایی بود که علاوه بر هزینههای جاری زندگی، با مخارج درمان، توان بخشی و مراقبت دائمی از فرزندان خود نیز روبه رو هستند، اما بخش عمدهای از گلایههای خانوادهها برای سرویس مدارس دانش آموزان استثنایی روی همین مصوبه میچرخد. خانوادهها میگویند نه تنها در سالهای گذشته کمک مؤثری از سوی شهرداری صورت نگرفته، بلکه در سال تحصیلی گذشته و حتی ابتدای امسال نیز خبری از اجرای این تعهد نبوده است.
فشار مضاعف بر خانوادهها
گفتوگو با خانوادههای دانش آموزان استثنایی نشان میدهد که مشکل هزینه سرویس، به یکی از دغــــدغــــههای همیشگی آنها تبدیل شده است. حسینی مادر یک کودک اوتیسم در این باره میگوید: هزینه سرویس دانش آموزان استثنایی، با سرویس مدارس عادی قابل مقایسه نیست. خودرو باید متناسب با شرایط جسمی دانش آموز باشد، راننده آموزش دیده و صبور باشد و گاهی حضور یک همراه نیز ضروری است. همین موارد سبب میشود هزینه ماهانه سرویس برای برخی خانوادهها به چند میلیون تومان برسد.
وی ادامه میدهد:برای خانوادهای که یک فرزند معلول جسمی حرکتی یا ذهنی دارد، این هزینه فقط یک عدد در فهرست مخارج نیست. بسیاری از والدین به دلیل مراقبت از فرزند خود، امکان اشتغال تمام وقت ندارند. برخی مادران ناچار شدهاند کار خود را رها کنند و برخی پدران با چند شیفت کاری، سعی در تأمین هزینهها دارند. در چنین شرایطی، پرداخت مداوم هزینه سرویس مدرسه به یک چالش جدی تبدیل شده است.
گلایهها به روایت خانوادهها
مادر یکی از دانش آموزان معلول جسمی حرکتی نیز در گفتوگو با گزارشگر «شهرآرا» میگوید: فرزند من ویلچری است و اصلا امکان استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی را ندارد. سرویس مدرسه برای ما یک انتخاب نیست، یک اجبار است. ماهانه هزینهای پرداخت میکنیم که واقعا از توان خانواده خارج است.
پدر دانش آموزی با معلولیت ذهنی نیز با اشاره به مصوبه شورای شهر میگوید: سال هاست گفته میشود شهرداری در هزینه سرویس خانوادهها را همراهی میکند، اما ما هر سال فقط وعده میشنویم و در نهایت خودمان هزینه را میدهیم.
یکی دیگر از مادران که سرپرست خانوار است، به فشار اقتصادی اشاره میکند و میگوید: بیشتر درآمدم صرف هزینههای درمان و توان بخشی فرزندم میشود. هزینه سرویس مدرسه واقعا کمرشکن است. گاهی فکر میکنم شاید مجبور شوم فرزندم را به مدرسه نفرستم.
پیامدهای آموزش نصفه نیمه
وقفه در آموزش دانش آموزان استثنایی، آثار عمیق تری نسبت به دانش آموزان عادی دارد. این کودکان برای حفظ مهارتهای آموخته شده، به تداوم آموزش نیاز دارند و غیبتهای مکرر میتواند بخشی از تلاشهای توان بخشی را بی اثر کند. تحصیل برای دانش آموزان استثنایی، صرفا یادگیری دروس نیست.
حضور در مدرسه برای آنها بخشی از فرایند اجتماعی شدن، تقویت مهارتهای ارتباطی و افزایش اعتمادبه نفس است. وقتی یک دانش آموز به دلیل مشکلات مالی خانواده از حضور منظم در مدرسه بازمی ماند، این آسیبها فقط آموزشی نیست، بلکه به سلامت روان و آینده اجتماعی او نیز لطمه میزند.
خبر خوش، هرچند محدود
در میان این گلایه ها، خبر تأمین هزینه سرویس ماههای مهر و آبان توسط آموزش وپرورش استثنایی، روزنهای از امید برای خانوادهها ایجاد کرده است. هرچند این اقدام با دشواری و محدودیت منابع انجام شده، اما به گفته رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان توانسته است بخشی از فشار مالی را به طور موقت کاهش دهد.
رضا کریمی در این باره میگوید: تأمین سرویس مدارس در مشهد کمی با خلف وعده همراه شده است. قرار بود مطابق تفاهم نامه آموزش و پرورش استثنایی با شهرداری مشهد، شهرداری تعهداتی را در حوزه سرویس مدارس دانش آموزان استثنایی انجام دهد. وی ادامه میدهد: امسال برای حل مشکل دانش آموزان، از قبل برنامه ریزی کردیم که طبق توافق ۳۰ درصد تأمین هزینههای سرویس مدارس را خانواده ها، ۳۰ درصد را شهرداری و ۳۰ درصد را هم آموزش وپرورش استثنایی تأمین کند.
کریمی تأکید میکند: متأسفانه بر اساس همین تفاهم نیز تعهدات شهرداری هنوز عقب است و از آنجا که با وجود عقب ماندگیها پیش بینی میشد سرویسها بخوابد و دانش آموزان از درس عقب بمانند، ما به عنوان آموزش وپرورش استثنایی برای حل مشکل دانش آموزان دو روز قبل مبلغی را به عنوان حق الزحمه رانندگان سرویس تأیید کردیم تا برای مهر و آبان به حساب رانندگان سرویس مدارس واریز شود.
وی میافزاید: بالغ بر ۶۳ درصد دانش آموزان استثنایی کل استان در مشهد مستقر هستند، در شورای آموزش و پرورش استان به ریاست استاندار بارها این موضوع تأکید شده است، اما در نهایت آموزش و پرورش استثنایی به ناچار مجبور میشود خود هزینه سرویس را تقبل کند. برای تأمین اعتبار همین دو ماه مهر و آبان، تنخواه قرضی از اداره کل آموزش و پرورش استان گرفتهایم.
{$sepehr_key_174312}
۸۵ درصد دانش آموزان از سرویس استفاده میکنند
کریمی با بیان اینکه ۸۵ درصد دانش آموزان استثنایی ما از سرویس استفاده میکنند، ادامه میدهد: در استان حدود ۹۰۱۵ دانش آموز ثبت نام شده استثنایی وجود دارد. از ا ین آمار حدود ۶۰ درصد دانش آموزان در مشهد ثبت نام شدهاند.
رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی آموزش و پرورش خراسان رضوی اظهار میکند: افراد دارای معلولیت، شایسته برخورداری از حقوق و فرصتهای برابر آموزشی برای زندگی بهتر هستند و ما خود را موظف به رفع تبعیض، ایجاد فرصتهای برابر آموزشی و مشارکت فعال افراد دارای معلولیت میدانیم.
انتظار برای پاسخ گویی
مسئله سرویس دانش آموزان استثنایی، موضوع تازهای نیست. سال هاست که خانواده ها، مدیران مدارس و فعالان حوزه معلولان این مطالبه را مطرح میکنند. در همین راستا خانوادهها خواستار شفاف سازی هستند و انتظار دارند دستگاههای مسئول به صورت روشن سرنوشت این مصوبه را اعلام کنند. همچنین اعلام کنند آیا برنامهای برای اجرای آن در ماههای آینده وجود دارد یا خیر؟
به دنبال پیگیری این موضوع روابط عمومی سازمان تاکسیرانی شهرداری مشهد اعلام کرد: این موضوع درحالحاضر با تقسیم سهقسمتی سهم آموزشوپرورش استثنایی، خانوادهها و سهم تاکسیرانی در قالب سهم سیدرصدی با آموزشوپرورش استثنایی تفاهم شده است و مذاکرات راجع به این مهم در حال انجام است.