به گزارش شهرآرانیوز، جمعی از بانوان با شور و هیجان از تدارک شب یلدا سخن میگفتند. صحبت از قیمت اقلام خوراکی، شوخیها و لطیفههای یلدایی و راهوچاه برگزاری یک دورهمی آبرومند بود. گاه شوخیها رنگ واقعیت تلخی به خود میگرفت؛ هندوانهای که آنقدر گران شده که بهجای خوردن، باید آن را با روبان تزئین کرد و صدر مجلس نشاند.
در میان این گفتوگوها، شادی دیدار اعضای خانواده با دغدغههای اقتصادی درهمتنیده بود؛ ترکیبی از شوق و اضطراب که نشان میداد زنان، بهعنوان محور درونی خانواده، همچنان خود را مسئول زنده نگهداشتن این لحظههای جمعی میدانند؛ حتی اگر این برنامهریزی، کوچک و ساده باشد.
آیینی که با زمانه همراه شده است
در گذر تحولات اجتماعی، تنها آیینهایی دوام میآورند که بتوانند خود را با نیازهای دورههای جدید تطبیق دهند. آنچه بسیاری از برگزارکنندگان یلدا شاید ناخودآگاه انجام میدهند، پاسخ به یک نیاز اجتماعی دیرینه است؛ نیازی که ریشه در ضرورت حفظ کانون خانواده دارد.
یلدا از کهنترین آیینهای فرهنگ ایرانی است که با محوریت خانواده شکل گرفته و کارکرد اصلی آن، تقویت پیوندهای عاطفی و تضمین بقای این کانون بوده است. احساس شادی، تعلق داشتن به جمعی صمیمی و نزدیک و داشتن پناهگاهی امن، از نیازهای همیشگی انسان بهعنوان موجودی اجتماعی است؛ نیازهایی که یلدا در قالب یک شبنشینی نمادین به آنها پاسخ میدهد.
این آیین توانسته خود را از دل تاریخ عبور دهد و به جهان مدرن برسد؛ جهانی که در آن پیچیدگیهای زندگی، فشارهای شغلی و اقتصادی و گسستهای اجتماعی، نیاز انسان به تعلق و آرامش را بیش از پیش افزایش داده است. در چنین شرایطی، خانواده همچنان امنترین پناهگاه برای بازیابی انرژی روانی و عاطفی باقی مانده است.
{$sepehr_key_174873}
یلدا؛ تمرین دوباره با هم بودن
یکی از مهمترین کارکردهای یلدا، گرد هم آوردن اعضای خانواده حول محور والدین است. در روزگاری که فاصلههای جغرافیایی، اشتغال و سبک زندگی مدرن فرصت دیدارهای منظم را محدود کرده، یلدا بهانهای مشروع و پذیرفتهشده برای بازسازی این پیوندهاست.
احساس تعلق به گروه خانوادگی، خودارزشمندی و امنیت روانی، از دستاوردهای این دورهمی است؛ احساسی که در مقایسه با ناپایداریها و فشارهای جامعه، نقطه اتکایی مطمئن به شمار میآید.
اگرچه مصرفگرایی و نفوذ تشریفات، برگزاری یلدا را گاه با دغدغههای اقتصادی همراه کرده، اما حتی این فشارها نیز نتوانستهاند اصل آیین را از میان ببرند. زیرا خانواده همچنان نزدیکترین و قابلاعتمادترین پناهگاه انسان باقی مانده است.
وقتی خانواده بر تاریکی غلبه میکند
یلدا، طولانیترین شب سال، نماد تاریکی و انتظار است. در فرهنگ ایرانی، خانواده در دل همین تاریکی اعضایش را گرد هم میآورد و این پیام را منتقل میکند که وحدت و همدلی، توان غلبه بر سختترین لحظات را دارد.
سنتهایی مانند حافظخوانی، سرایش نغمههای عاشقانه و حتی آیین یلدایی بردن برای عروسهای تازهوارد، همگی بر اهمیت عشق، پیوند و تداوم خانواده تأکید دارند. این آیینها نشان میدهند که استقلال نسل جدید، نه در تقابل با خانواده، بلکه در امتداد آن معنا پیدا میکند.
یلدا یادآور این حقیقت است که انسان، با وجود همه تنهاییهای مدرن، تنها نیست. خانواده، با تمام تفاوتها و فراز و نشیبهایش، همچنان میتواند مکانی برای ترمیم، حمایت و آغاز دوباره باشد. شاید به همین دلیل است که برنامهریزی حتی سادهترین شبنشینیهای یلدایی، اغلب بر دوش مادران و زنان خانواده قرار دارد؛ زنانی که نقش پیونددهنده، ترمیمکننده و نگهدارنده روابط خانوادگی را بر عهده دارند.