تصمیم تاریخی آیت‌الله میلانی(ره) برای ماندن در مشهد مقدس؛ انتخابی بر اساس تکلیف الهی

به گزارش شهرآرانیوز، آیت‌الله محمدمهدی شب‌زنده‌دار، در مراسم افتتاحیه کنگره بزرگداشت پنجاهمین سال رحلت آیت‌الله‌العظمی میلانی(ره)، از چهره‌های ماندگار فقاهت و مرجعیت شیعه، که امروز (۴ دی ۱۴۰۴) در تالار قدس حرم امام‌رضا(ع) برگزار شد، با تشریح ابعاد علمی، فقهی و اخلاقی مرحوم آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدهادی میلانی، از تسلط عمیق فقهی، پرهیز از شتاب‌زدگی در استنباط و تواضع اخلاقی به‌عنوان شاخصه‌های برجسته این مرجع بزرگ یاد کرد.

مراجعه مکرر به منابع؛ نشانه صبر و جدیت علمی

وی با اشاره به تجربه شخصی خود در مطالعه آثار آیت‌الله میلانی گفت: بیش از ۳۰ بار به مباحث رجالی و فقهی ایشان، چه در مقام مطالعه و چه در مقام مباحثه، مراجعه کرده‌ام. این میزان مراجعه، نشان‌دهنده عمق علمی و دقت فقهی ایشان است. کوشایی، صبوری در تحقیق و استاددیدن مستمر، از عواملی است که یک عالم را به شخصیتی مقبول و فرهیخته تبدیل می‌کند.

بسنده‌نکردن به اندیشه‌های ابتدایی

عضو شورای نگهبان افزود: یکی از ویژگی‌های بارز آیت‌الله میلانی، بسنده‌نکردن به برداشت‌های اولیه و تکرار نظر در مسیر تحقیق بود. ایشان همواره در اندیشه‌های فقهی خود، تأمل مجدد داشتند و همین امر موجب پختگی و عمق نظریات ایشان می‌شد.

{$sepehr_key_176465}

تجدیدنظر علمی در آثار مختلف

دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه تأکید کرد: آیت‌الله میلانی در دوره‌های مختلف علمی، نتایج متفاوتی ارائه می‌دهند؛ به‌گونه‌ای‌که ممکن است در یک کتاب به نتیجه‌ای برسند و در کتابی دیگر، پس از تأمل بیشتر، نظر خود را اصلاح کنند. این روحیه، نشانه شجاعت علمی و دوری از جمود فکری است.

پرهیز از استبداد به رأی و مراجعه به آرای بزرگان

وی خاطرنشان کرد: در تمامی نوشته‌های ایشان، چه آنچه به قلم خودشان نگاشته شده و چه آثاری که با نظارت و تصویب ایشان منتشر شده، مراجعه دقیق به کلمات استادان و فقهای بزرگ کاملاً مشهود است. آیت‌الله میلانی هرگز دچار استبداد به رأی نبودند و این ویژگی، یکی از رموز توفیق علمی ایشان به شمار می‌رود.

اقامت در مشهد؛ تصمیمی بر پایه تکلیف الهی

آیت‌الله شب‌زنده‌دار با اشاره به نحوه اقامت آیت‌الله میلانی در مشهد مقدس گفت: حضور ایشان در مشهد، مشابه تصمیم تاریخی مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری بود. بزرگان و علمای مشهد، با مشاهده صلاحیت‌های علمی و تقوایی ایشان، درخواست ماندگاری کردند و ایشان نیز با استخاره و استناد به آیات قرآن، خدمت به اسلام و تشیع را برگزیدند؛ حضوری که به احیای حوزه علمیه مشهد انجامید.

{$sepehr_key_176464}

ترجیح اثرگذاری بر موقعیت‌های علمی ممتاز

وی افزود: آیت‌الله میلانی باوجود جایگاه علمی والا در نجف و کربلا و شاگردی بزرگان، برای اثرگذاری بیشتر، ماندن در مشهد را پذیرفتند. این انتخاب، درسی ماندگار برای عالمان دین است که هرجا امکان خدمت مؤثرتر فراهم باشد، باید آن مسیر را برگزینند.

اخلاق الهی؛ رمز اصلی موفقیت

عضو شورای نگهبان در بخش دیگر سخنان خود تأکید کرد: اخلاق نیکو، رمز اصلی موفقیت یک عالم دینی است؛ همان‌گونه‌که قرآن کریم موفقیت پیامبراکرم(ص) را در سایه رحمت و اخلاق الهی می‌داند. آیت‌الله میلانی به‌راستی متخلق به اخلاق الهی بودند.

روایت یک خاطره از تواضع عملی

وی با نقل خاطره‌ای از یکی از ارادتمندان آیت‌الله میلانی در کربلا گفت: تواضع، رعایت دقیق آداب و کرامت انسانی ایشان حتی در رفتار‌های ساده، تأثیری عمیق بر اطرافیان می‌گذاشت. همین اخلاق، در کنار علم و فقاهت، ایشان را به شخصیتی ماندگار و الهام‌بخش در تاریخ حوزه‌های علمیه تبدیل کرد.

{$sepehr_key_176463}

علم، اخلاق و دلسوزی؛ رمز موفقیت علما و پایه‌های اصلاح جامعه

آیت‌الله شب‌زنده‌دار با تأکید بر جایگاه علم، اخلاق و تقوا در زندگی علما، به ویژگی‌های برجسته حضرت آیت‌الله میلانی اشاره کرد و گفت: رمز موفقیت یک عالم، تنها برخورداری از علم نیست؛ بلکه زمانی اثر علم آشکار می‌شود که با اخلاق حمیده و تواضع همراه باشد.

وی افزود: یکی از خصوصیات بارز این بزرگوار، عدم تکلف در سخن بود. همان‌طورکه قرآن کریم می‌فرماید «تکلف و سخت‌گیری در گفتار ممنوع است»، ایشان سخنانی می‌گفت که استدلال روشن و دلیل واضح داشت و قابل‌فهم برای همگان بود. این ویژگی سبب می‌شد آثار و نامه‌ها، مقالات و سخنرانی‌های ایشان در کنگره‌ها و مناسبت‌های مختلف، همچنان مورد توجه و استفاده قرار گیرد.

آیت‌الله شب‌زنده‌دار ادامه داد: وی به دنیا دل نبسته بود؛ نه به ریاست علاقه داشت، نه به مال و مقام. همه هستی را در مسیر خدمت به دین می‌دانست و همین، یکی از پایه‌های اصلاح جامعه است. امام‌علی(ع) نیز در این زمینه تأکید کرده‌اند که صحت و فساد جامعه به خواص جامعه بستگی دارد و خواص جامعه شامل علما و پیشوایان دینی است.

وی با اشاره به زندگی آیت‌الله میلانی گفت: این بزرگوار، در کنار علم و اخلاق، دلسوز مردم بود. همین دلسوزی باعث می‌شد مردم او را دوست بدارند و تأثیرگذاری‌اش بر جامعه و حتی حرکت‌بخشی به بنیان‌های کشور، ملموس باشد. علت این موفقیت، همراهی علم، تقوا و اخلاق و دغدغه همیشگی برای حال دیگران بود.