مجید خاکپور | شهرآرانیوز؛ هوش مصنوعی با وجود دردسترسبودن و کاربری استفاده اولیه ساده، بسیار پیچیده است و روزبهروز بیشتر در شئون مختلف زندگی ما حضور و نقش پیدا خواهد کرد. همین امر سبب میشود آشنایی با آن و شناختش، همان اهمیتی را پیدا کند که چند دهه پیش آموختن کار با کامپیوتر.
همچنین هوش مصنوعی دارد تعریف از هنر را دگرگون میکند، چرا که یک کاربر با دادن دستوراتی به او میتواند یک اثر هنری تولید کند، درحالیکه ممکن است هیچ بویی هم از هنر نبرده باشد. این مسئله بحثهای جدی بسیاری پدید آورده است. در ادامه معرفی کتابهایی درباره هوش مصنوعی، در بخش دوم نگاهی داشتهایم به دو کتاب «هوش مصنوعی به زبان ساده» و «هنر و هوش مصنوعی».
***
مقدماتی برای یک فناوری پیچیده
هوش مصنوعی به زبان ساده
کتاب «هوش مصنوعی به زبان ساده» مانند فانوسی دریایی برای کسانی است که مجذوب ظرفیت هوش مصنوعی شدهاند، اما پیچیدگی آن سردرگمشان کرده است. هدف اصلی این کتاب، ابهامزدایی از اصول هوش مصنوعی به شیوهای است که هم دردسترس و هم جذاب باشد. نویسندگان، جان پل مولر و لوکا ماسارون، ادغام سریع هوش مصنوعی در تمام جنبههای زندگی مدرن و ضرورت متعاقب آن برای درک عمومی از این فناوری را تشخیص دادهاند.
یکی از اهداف کلیدی کتاب، ارائه یک نقشهراه جامع و درعینحال ساده برای مبتدیان است. این کتاب به اصول هوش مصنوعی میپردازد و نهتنها مبانی نظری را توضیح میدهد، بلکه بینشهایی درباره کاربردهای عملی این فناوری ارائه میدهد.
«هوش مصنوعی به زبان ساده» همچنین قصد دارد مخاطبان خود را به دانشی مجهز کند تا بتوانند تصمیمات آگاهانهای درمورد هوش مصنوعی و نقش آن در شکلدادن به آینده بگیرند.
ساختار کتاب «هوش مصنوعی به زبان ساده» بهگونهای است که درک خواننده را از پدیده بهتدریج از مفاهیم بسیار پایه تا مفاهیم پیچیدهتر، ارتقا میدهد. کتاب با مقدمهای بر تاریخچه و تکامل هوش مصنوعی آغاز میشود و زمینه را برای کاوش عمیقتر در موضوع فراهم میکند. سپس بهسراغ بلوکهای سازنده هوش مصنوعی از جمله الگوریتمها، یادگیری ماشین و مدیریت دادهها میرود تا اطمینان حاصل شود که خوانندگان در مبانی اصلی بهخوبی تسلط یافتهاند.
فصلهای بعدی، خواننده را در میان پیچیدگیهای شبکههای عصبی، یادگیری عمیق و محاسبات شناختی راهنمایی میکنند. نویسندگان دقت زیادی به خرج دادهاند تا توضیح دهند چگونه این اجزا در کنار هم کار میکنند تا سیستمهایی با قابلیت یادگیری، انطباق و تصمیمگیری ایجاد کنند. بخشهای پایانی کتاب به بررسی ملاحظات اخلاقی و پیامدهای آینده هوش مصنوعی میپردازد و خوانندگان را ترغیب میکند تا بهطور انتقادی درباره نقش هوش مصنوعی در جامعه فکر کنند.
هوش مصنوعی به زبان ساده، نوشته لوکا ماسارون و جان مولر، ترجمه شیدا سرمدی، نشر آوند دانش، ۶۸ صفحه، ۶۸۵ هزار تومان
{$sepehr_key_176853}
***
هنر چیست و هنرمند کیست؟
هنر و هوش مصنوعی
هوش مصنوعی برای هنرمندان تهدید است یا فرصت؟ این پرسش در واقعیت برای نقاشان، عکاسان، هنرمندان دیجیتال، تصویرگران، طراحان، هنرمندان جلوههای ویژه و طراحان بازی به یک اندازه صدق نمیکند. هر یک از این حوزهها به شکل متفاوتی با فناوری تعامل دارند. در میان این رشتهها، احتمالا عکاسی یکی از تأثیرپذیرفتهترینها از این انقلاب است. مشاهده اثرات هوش مصنوعی بر عکاسی بهویژه از این بابت جالب است که خودِ عکاسی زمانی نقطه گسستی در تاریخ هنر محسوب میشد.
تا قرن نوزدهم، هنرمندان از چشم، دست و تخیل خود برای بازنمایی جهان استفاده میکردند.
با اختراع عکاسی که روشی مکانیکی برای ثبت واقعیت معرفی کرد، همهچیز تغییر کرد.
اما ظهور عکاسی هنر را نابود نکرد، بلکه آن را متحول ساخت. هنرمندان با جابهجاکردن مرزهای رسانه خود به این اتفاق واکنش نشان دادند. جنبشهایی مانند امپرسیونیسم، کوبیسم و سوررئالیسم تا حدودی بهعنوان واکنشی در برابر عکاسی پدید آمدند. هنرمندان به جای رقابت با دوربین برای بازتولید واقعیت، شروع به کاوش در روشهای جدید برای دیدن جهان کردند. آنها بر حالوهوا، احساس، انتزاع و تخیل تمرکز کردند. در نهایت، خودِ عکاسی نیز بهعنوان شکلی از هنرهای زیبا شناخته شد.
امروز ما شاهد لحظه مشابهی از یک تحول بنیادین تکنولوژیک هستیم، اما اینبار هوش مصنوعی در مرکز آن قرار دارد. این فناوری در آستانه تغییر شکل عکاسی و تصویرسازی و هنرهای دیگر به شیوههایی است که بهاندازه تأثیر عکاسی بر نقاشی در قرن نوزدهم، عمیق و بنیادین است.
یوران هرمریان، فیلسوف و زیباییشناس برجسته سوئدی، در کتاب «هنر و هوش مصنوعی» به جوانب مختلف این مسئله پرداخته و با نگاهی تحلیلی چالشهایی را بررسی کرده که هوش مصنوعی پیش روی مفهوم سنتی «هنر» قرار داده است.
هرمریان در این کتاب بهطور کلی به بررسی این موضوع میپردازد که آیا ماشینها میتوانند واقعا «خلاق» باشند یا خیر. او سعی میکند فراتر از هیجانات زودگذر تکنولوژیک، به ریشههای فلسفی هنر نگاه کند و بپرسد که وقتی مرز بین ساخته دست انسان و خروجی الگوریتم کمرنگ میشود، چه بر سر ارزش هنری میآید.
یکی از اصلیترین بحثهای نویسنده این است که در هنر تولیدشده توسط هوش مصنوعی، چه کسی را باید «هنرمند» دانست؟ برنامهنویسی که کد را نوشته هنرمند است؟ کاربری که دستور (پرامپت) را وارد کرده؟ یا خودِ سیستم هوش مصنوعی؟
یکی از مهمترین چالشها در ارتباط هنر با هوش مصنوعی، چالش اخلاقی و حقوقی است. هرمریان بهعنوان یک متخصص اخلاق، به موضوعاتی، چون کپیرایت و مالکیت معنوی میپردازد. او این سؤال را مطرح میکند که وقتی هوش مصنوعی از آثار میلیونها هنرمند بدون اجازه برای آموزش استفاده میکند، عدالت در هنر چگونه تعریف میشود؟
یوران هرمریان درنهایت به این نتیجه میرسد که هوش مصنوعی هنر را نابود نمیکند، بلکه ما را مجبور میکند تا دوباره بپرسیم «چه چیزی انسان را منحصربهفرد میکند؟»
هنر و هوش مصنوعی؛ نوشته یوران هرمریان، ترجمه کاوه بهبهانی، نشر طرح نو، ۱۸۳ صفحه، ۲۶۰ هزارتومان
برای نوشتن این مطلب از مقالههای منتشر شده درسایتهای زیر و همچنین هوش مصنوعی استفاده شده است:
courier.unesco.org
engineersretreat.com