سانسور درمانی در بازار مسکن!
مسعود سلطانی | شهرآرانیوز؛ اکنون ۱۱ روز است که با دستور دولت، انتشار اطلاعات رسمی بازار مسکن متوقف شده است، اطلاعاتی که پیش از این به‌طور عمومی درباره قیمت و میزان معاملات مسکن به تفکیک محله در سامانه رهگیری معاملات املاک کشور منتشر می‌شد. این آمار از ابتدای شهریور منتشر نشده و از سوی دیگر، دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی نیز از انتشار گزارش ماهیانه وضعیت مسکن در کشور خودداری کرده است. کارشناسان اقتصادی معتقدند برنده این وضعیت، آن دسته از فروشندگانی هستند که به‌دلیل محدودبودن تعداد فایل‌های عرضه‌شده برای فروش در شرایط فعلی در هریک از محلات و خیابان‌ها بر سر افزایش قیمت‌ها تبانی می‌کنند و قیمت‌ها را افزایش می‌دهند.

باوجوداین بانک مرکزی گزارش تحولات بازار مسکن تهران در مرداد را منتشر کرده است. براساس آمار‌های درج‌شده در این گزارش در مرداد امسال، متوسط قیمت خرید و فروش یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی معامله‌شده ازطریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران ۲۳ میلیون و ۱۱۰ هزارتومان بود که نسبت‌به ماه قبل ۱۰.۵ درصد و ماه مشابه سال قبل ۷۷.۴ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
براساس این گزارش، معاملات مسکن درمرداد امسال نسبت به تیرماه کاهش ۳۵.۴ درصدی داشته است، اما نسبت به سال گذشته در این ماه ۱۷۵.۸ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

«گزارش تحولات بازار مسکن شهر تهران در مرداد سال ۱۳۹۹»، برگرفته از آمار‌های خام سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور است که توسط اداره بررسی‌ها و سیاست‌های اقتصادی بانک مرکزی تهیه و منتشر می‌شود. این آمار‌ها تنها مربوط به شهر تهران است. علت این نقص نیز این است که دفاتر مشاور املاک در شهرستان‌ها تعهد کافی برای ثبت الکترونیک قرارداد‌ها ندارند.
توزیع فراوانی تعداد واحد‌های مسکونی معامله‌شده برحسب سطح زیربنای هر واحد مسکونی در مرداد امسال نشان می‌دهد که بیشترین سهم از معاملات انجام‌شده به واحد‌های مسکونی با زیربنای ۵۰ تا ۶۰ متر مربع با سهم ۱/ ۱۴ درصد اختصاص داشته است.

بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری در مرداد نشان‌دهنده رشد به‌ترتیب معادل ۴ / ۲۷ و ۶ / ۳۰ درصدی نسبت‌به ماه مشابه سال قبل است.
بررسی توزیع تعداد واحد‌های مسکونی معامله‌شده در شهر تهران به تفکیک عمر بنا حاکی از آن است که واحد‌های تا ۵ سال ساخت با سهم ۵/۳۸ درصد، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین در ماه بررسی‌شده شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت‌به ماه مشابه سال قبل به‌ترتیب معادل ۴/۲۷ و ۶ / ۳۰ درصد رشد را نشان می‌دهد.


وضعیت مسکن مشهد چگونه است؟

همان‌طورکه پیش‌تر روزنامه شهرآرا در گزارش‌های متعدد خود اشاره کرده است، آمار کامل معاملات دومین کلان‌شهر ایران در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور درج نمی‌شود. در پیگیری‌های مداوم شهرآرا علت این ماجرا توسط اتحادیه مشاوران املاک مشهد، تلاش برای فرار مالیاتی ازسوی معامله‌گران یا ترس مشاوران املاک از پرداخت مالیات اعلام شده است.

با این حال برای کسب درک صحیحی از وضعیت تحولات مسکن در مشهد می‌توان به آماری استناد کرد که چندی پیش، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر مشهد اعلام کرد. براساس این آمار، متوسط نرخ هر متر آپارتمان در شهر مشهد در بهار ۹۹ نسبت‌به فصل مشابه سال قبل ۷۶ درصد رشد را تجربه کرده است؛ این درحالی است که رشد قیمت مسکن در فصل بهار ۹۹ نسبت به بهار ۹۸ در تهران توسط بانک مرکزی ۳۷.۵ درصد اعلام شده است.
 
به معنای دیگر رشد قیمت مسکن در بازار مشهد حدودا دوبرابر تهران بوده است. به طور کل وضعیت بازار مسکن در مشهد رونق بیشتری نسبت به سایر نقاط کشور دارد چراکه تقاضا برای خرید و ساخت و ساز مسکن در مشهد منحصر به شهروندان مشهدی نیست و زیارتی بودن و مقصد سفر بودن مشهد باعث شده است که تقاضای مسکن در این شهر به مراتب بیش از نیاز جمعیت آن باشد.