حضور مردم در بازارها برای خرید شب یلدا | شب چله در چاه کرونا
کاملان - ظهیری | شهرآرانیوز؛ بعد از گذشت ۲۱ روز از اعمال مقررات جدید کرونایی و تعطیلی گروه‌های شغلی ۲، ۳ و ۴ و با تغییر وضعیت مشهد از قرمز به نارنجی، از شنبه و با تأکید بر رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی در شهر، گروه‌های شغلی ۲ نیز همانند گروه‌های شغلی یک برای ادامه فعالیت‌های روزمره خود مجاز شناخته شدند؛ به عبارتی از دیروز بوستان‌ها و مراکز تفریحی، پاساژ‌های سرباز و سربسته، بازار‌های سرپوشیده، مراکز خرید و فروش بزرگ (غیر از مواد غذایی) و بازار‌های موقت، بازار‌ها و نمایشگاه‌های فروش انواع خودرو، مراکز شماره گذاری اتومبیل، باشگاه‌های ورزشی، سالن‌های بدن سازی، استخر‌های سرباز، قنادی و شیرینی پزی های‌تر و خشک، خشکبار و شیرینی فروشی ها، آب میوه و بستنی فروشی‌ها و مشاغل مشابه و آرایشگاه‌های مردانه جزو گروه‌های شغلی رده ۲ هستند و می‌توانند ازاین پس با رعایت الزامات مقرر به فعالیت خود ادامه دهند.
در اولین روز از فعالیت دوباره واحد‌های صنفی گروه‌های شغلی این رده، به مناطق مختلفی از شهر رفتیم تا رعایت پروتکل‌های بهداشتی را در این گروه‌های شغلی ارزیابی کنیم.

ترافیک سنگین آن هم در ساعت‌های میانی روز که هیچ کس توقع چنین شلوغی‌ای را ندارد، تحفه اولین روز ابلاغِ رسمی نارنجی شدن شهر مشهد و پایان محدودیت‌های گروه شماره ۲ مشاغل است. دورکاری یا بهتر بگوییم تعطیلی شمار زیادی از کارمندان و خرید‌های نه چندان ضروری روی هم تلنبارشده، مردم را به کفِ خیابان‌های شهر کشانده و خیابان‌های هسته مرکزی شهر را بیش و کم قفل کرده است. با چنین وضعیتی خیلی بعید نیست که هفته دیگر و در زمان اعلام رنگ بندی وضعیت شهرها، مشهد دوباره قرمز و محدودیت‌های گسترده بار دیگر اجرایی شود.


بدون ماسک، بدون تهویه، بدون بهداشت

خیابان سعدی خیلی شلوغ است و مغازه‌ها پُر از مشتری. چیزی که در این میان بیشتر از هر چیز دیگری تویِ ذوق می‌زند رعایت نکردن بخشنامه‌های بهداشتی است؛ از تعداد زیادی مغازه دار که ماسک نزده مشغول سروکله زدن با مردم هستند تا تهویه نامناسب و در و پنجره‌های بسته شده بسیاری از مغازه‌ها که خطر انتقال بیماری را دوچندان می‌کند. در فروشگاه‌های بزرگ هم خبری از رعایت فاصله گذاری‌های اجتماعی معمول و مرسوم نیست و همه در عادی‌ترین شرایط ممکن به خرید می‌پردازند.


رعایت بهداشت، همراه با گله از بانک‌ها و مالکان مغازه

اوضاع رعایت این دستورالعمل‌ها در بازار‌ها و مغازه‌های خیابان مدرس هم با وجود مشتریان زیادی که برای خرید روانه طلافروشی‌ها و فروشگاه‌های تلفن همراه این خیابان شده اند چندان جالب نیست و اصلا حضور این همه جمعیت -که از پروتکل‌های بهداشتی تنها ماسک زدن را رعایت می‌کنند- در کنار هم خطرآفرین و برخلاف توصیه‌های مسئولان بهداشتی کشور است.
 
کسبه از تعطیلی ۳ هفته گذشته و همکاری نکردن مالکان مغازه‌ها و بانک‌ها حسابی شاکی هستند و با اینکه سرشان شلوغ است، کم وبیش به اصول بهداشتی پایبندند و حداقل‌هایی مثل ماسک زدن و حفظ فاصله اجتماعی را رعایت می‌کنند، ولی تهویه نامناسب همچنان در اینجا هم معضلی اساسی است. سرمای هوا نیز باعث شده است هیچ در و پنجره‌ای در هیچ مغازه‌ای برای ردو بدل شدن هوا باز نباشد. بسیاری از پاساژ‌های موبایل فروشی و طلافروشی در مدرس تنها برای رفع تکلیف با نصب بنر یا کاغذ بر روی سردر مغازه یا پشت شیشه، اعلام کرده اند از ورود افراد بدون ماسک جلوگیری به عمل خواهد آمد؛ مسئله‌ای که در بسیاری از فروشگاه‌ها خلاف آن به اثبات می‌رسد و به طور متوسط از هر ۱۰ نفر مشتری در این پاساژها، دست کم ۳، ۴ نفر بدون ماسک هستند.

کابوس مهمانی هایِ شب یلدا و خیز برداشتن دوباره کرونا در فصل زمستان انگار قرار است تعبیر شود. خیابان خسروی در اولین روز پایان محدودیت‌های وضعیت هشدار قرمز، مملو از زوج‌های جوان و خانواده هایشان است که دارند خودشان را برای برگزاری مراسم شب چله آماده می‌کنند. در این اوضاع و احوال بازارِ فروشِ ماسک عروس ویژه شب یلدا و مراسم احتمالی به شکل عجیبی داغ است. ماسک‌هایی با قیمت‌هایی بین ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان در برخی مغازه‌ها به فروش می‌رسد و عجیب‌تر اینکه همین ماسک‌ها برای اجاره هم در اختیار مشتریان قرار داده می‌شود!

متصدی یکی از فروشگاه‌ها نیز می‌گوید: بعد از تحویل و بازگرداندن ماسک توسط مشتری، ماسک‌ها ۲، ۳ بار توسط اتوشویی‌ها شسته می‌شود تا میکروب و ویروس‌های احتمالی کشته شوند! برخی مغازه دار‌ها می‌گویند سفارش هایشان برای شب چِله در مقایسه با سال قبل بین ۲۰ تا ۳۰ درصد کم شده است و امروز و در اولین روز بازگشایی شان خیلی‌ها دنبال سفارش خُنچه و بقیه ملزومات شب یلدا هستند. برخی مشتریان هم با پرسش از اینکه آیا برگزاری مراسم شب یلدا در چنین اوضاع و احوالی ضرورت دارد، اعلام می‌کنند که مراسمشان مهمانی آن چنانی ندارد و قرار است پروتکل‌ها را با ۴۰ تا ۵۰ نفر مهمان در خانه رعایت کنند.


مرکز تعویض پلاک، با حداکثر ازدحام

پایان اعتبار وکالت نامه‌های پلاکِ خودرو هم مرکز تعویضِ پلاکِ خیابان ساجدی را بعد از ۳ هفته تعطیلی شلوغ کرده است و نوبت دهی اینترنتی هم آن طور که پیداست دردی از این مرکز دوا نکرده است.
باجه عوارض شهرداری در تعویض پلاک همچنان غلغله است. در فضای بدونِ تهویه پرداخت عوارض که مساحتش به زور به ۲۰ متر می‌رسد حداقل ۳۰ نفر مشتری بدون رعایت فاصله اجتماعی و نزدیک به هم با مسئول باجه‌ها سروکله می‌زدند. در صف طویلِ این باجه در حیاط هم متقاضیان تعویض پلاک در کمترین فاصله ممکن از هم ایستاده اند و منتظر نوبت هستند.
 
اوج فاجعه آ نجاست که تعدادی از همین آدم‌های منتظر، حتی ماسک هم نزده اند و با وجود انواع و اقسام بنر‌ها و کاغذ‌های نصب شده به در و دیوار مرکز تعویض پلاک مبنی بر پذیرش نکردن افراد بدون ماسک، این شهروندان به راحتی وارد مرکز شده اند. اوضاع رعایت دستور العمل‌های بهداشتی در دفاتر نقل و انتقال هم خیلی چنگی به دل نمی‌زند. با وجود خط کشی ِفاصله اجتماعی روی زمین و اعلام اینکه به افراد بدون ماسک هیچ گونه پاسخی داده نمی‌شود، در بعضی از این دفاتر فاصله مراجعه کنندگان با هم در صف پشت باجه به کمتر از ۱۰ تا ۱۲ سانتی متر هم می‌رسد و علاوه بر تجمع ۲۰ تا ۳۰ نفر در فضا‌های محدود این باجه ها، به افراد بدون ماسک نه تنها تذکری داده نمی‌شود، بلکه پاسخ گویی به آن‌ها هم به راحتی انجام می‌شود.


کاسبی بدون کاور

مقصد بعدی ما، مجتمع تجاری آلتون است. در نگاه اول تقریبا هیچ یک از فروشگاه‌های این پاساژ از کاور جداکننده فروشنده و خریدار استفاده نکرده اند. البته اکثر فروشندگان در این مجتمع از ماسک استفاده کرده اند، اما باز هم هستند فروشندگانی که بدون از استفاده از ماسک، به کار و کاسبی مشغول اند.

درحالی که این مرکز خرید از نظر حضور خریداران در ساعات ابتدایی صبح خلوت به نظر می‌رسد، یکی از فروشندگان به خبرنگار ما می‌گوید: امروز پس از حدود ۳ هفته تعطیلی، این مرکز تجاری گشوده و در ابتدای صبح تمام مجتمع ضدعفونی و گندزدایی شده است.

در ادامه بازدید به یکی از قنادی‌های معروف شهر در نزدیکی چهارراه دکترا می‌رویم. در این فروشگاه پروتکل‌های بهداشتی با نصب چندین دستگاه ضدعفونی کننده دست و کاور جداکننده و علامت گذاری برای رعایت فاصله اجتماعی، رعایت شده است.
متصدی صندوق این قنادی بزرگ می‌گوید: فاصله اجتماعی و پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی در این فروشگاه به طور دقیق رعایت می‌شود و استفاده از ماسک برای فروشندگان و خریداران در این فروشگاه الزامی است.


رعایت نصف ونیمه در فروشگاه‌های تلفن همراه

مقصد بعدی ما بازار‌های فروش تلفن همراه در خیابان احمدآباد است. دراین راستا به ۲ پاساژ خیابان احمدآباد سری می‌زنیم. در پاساژ اول پروتکل‌ها به طور نسبی رعایت شده است. کاور جداکننده خریدار و فروشنده و استفاده برخی مغازه داران از ماسک از نکات حائز اهمیت در این پاساژ است، اما همچنان تعدادی از فروشگاه‌ها کاور جداکننده نصب نکرده اند و فاصله اجتماعی مناسب نیز آن گونه که باید و شاید رعایت نمی‌شود. هجوم مردمی برای خرید زیاد است و در برخی از فروشگاه‌ها نیز تعداد زیادی از مراجعه کنندگان، بی هیچ واهمه‌ای از ازدحام، مشفول خرید یا پرس وجو هستند.
 
یکی از فروشگاه‌ها هم تلفن‌های همراه را با فاصله بسیار کمی برای تست روی میز قرار داده است؛ اقدامی که باعث شده است هرمشتری تقریبا بدون فاصله از مشتری دیگر برای پرس وجو و تست گوشی‌های نو اقدام کند. متصدی فروش نیز در پاسخ به سؤال خبرنگار ما که چرا در این موضوع فاصله گذاری رعایت نشده است، اظهار می‌کند: ما نمی‌توانیم هر لحظه گوشی‌های تلفن همراه مربوط به تست مشتری را ضدعفونی کنیم، اما محلول ضدعفونی کننده برای استفاده مشتریان وجود دارد.
او البته این را قبول می‌کند که باید فاصله میان گوشی‌های در معرض دید مشتری زیادتر شود.

نمی‌توانیم جلوی هجوم مشتریان را بگیریم

اما شلوغی بازار بدون رعایت فاصله اجتماعی سبب شد یکی از فروشندگان بازار نیز بگوید: ما نمی‌توانیم جلوی مردم را بگیرم و مشتریان پس از چند هفته به بازار هجوم آورده اند.
در مسیر این گزارش میدانی، به چند آب میوه فروشی هم سری می‌زنیم. در یکی از این فروشگاه‌ها نیز مشتریان بدون رعایت فاصله اجتماعی از میز و صندلی‌ها استفاده می‌کنند. یکی از فروشندگان این واحد نیز مدعی می‌شود که با وجود حضور فراوان مشتریان برای سفارش آب میوه، صندلی‌های این واحد به طور مداوم ضدعفونی می‌شود.


نمایشگاه‌های خودرو، بی‌توجه به کرونا

بازار خودرو خیابان خرمشهر هم وضعیت اسف باری دارد. در اکثر فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌های فروش خودرو در این خیابان، هیچ گونه پروتکلی رعایت نمی‌شود و حتی در برخی فروشگاه‌ها ازدحام و رعایت نکردن فاصله اجتماعی مشهود است. به طور معمول اظهار نظر درباره خودرو و معیار‌ها نیز در برخی فروشگاه‌ها به طور دسته جمعی انجام می‌شود.
هرچند بیشتر فروشندگان و متصدیان نمایشگاه‌ها از ماسک استفاده کرده اند، اما در کمتر نمایشگاهی می‌توان شاهد رعایت پروتکل‌های اجتماعی بود.