درباره مرحوم پروین بهمنی، مادر لالایی‌های ایران

عروجی | شهرآرانیوز - پروین بهمنی که دیروز صدایش برای همیشه خاموش شد اعتقاد داشت به تعداد تمام مادران دنیا، لالایی وجود دارد. کمتر زن موسیقی دانی توانست در این سال‌ها با سختی و مشقت به جایی برسد که پروین خانم به آنجا رسید. او توانست با تمام کمبود‌ها و فشار‌هایی که در طول زندگی تحمل کرد یازده لالایی قشقایی مهم را ضبط و ثبت کند. نمونه اش لالایی بهمن که خیلی دوستش داشت:

«لا لا بهمن/کاکام حیدر/لالا بهمن/ مادر رفته/ خونه دایی ست/، اما دروغ می‌گویند/ مادرت مرده/ کاکا حیدر/ خونه ات سوخته.»

متولد ۱۳۲۸ در شیراز بود و خالق لالایی‌های محلی و پژوهشگر فرهنگ قشقایی است. او دانش آموخته دانشسرای تربیت معلم بوده و در کسوت معلمی خدمت کرده است.

این پژوهشگر پس از سال‌ها تحقیق و اجرا و گردآوری لالایی‌های مناطق مختلف ایران زمین، نشان درجه یک هنری (دکتری) را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد و اولین زن برگزیده مفاخر هنری «قشقایی» محسوب می‌شود. پروین بهمنی گفته بود این لالایی را مادربزرگ بهمن خان که از بزرگان قشقایی بود برایش می‌خوانده و از دنیا رفتن مادر بهمن پس از تولد او، این لالایی را میان ایل ماندگار کرده است. این لالایی‌ها در عروسی‌ها و سوگواری‌ها هم خوانده می‌شده است.

پروین که چند وقت پیش با مجله «اندیشه پویا» گفتگو کرده بود اعتقاد داشت که لالایی‌های قشقایی در حال از بین رفتن است و مادران با قرص و قطره بچه‌های شان را آرام می‌کنند، درحالی که او با خودش فکر می‌کرد وقتی بچه‌ها با صدای ملایم مادران به آرامی می‌خوابند و زندگی می‌کنند چه بهتر که این موسیقی ترویج شود. او تا پیش از ابتلا به سرطان در کشور‌های زیادی اجرای برنامه داشت.

پروین یکی از ۳ زن پیش کسوتی بود که همراه با تعدادی دیگر از زنان موسیقی دان مقامی در سال ۱۳۹۶ به دانشگاه چایکوفسکی مسکو رفت و در یک نشست پژوهشی که به افتخار او نام گذاری شده بود درباره لالایی‌ها و آوا‌های موسیقیایی مادرانه در موسیقی نواحی ایران سخنرانی کرد.

در سال ۱۳۸۶ با لالایی در فیلم «سه زن» ساخته منیژه حکمت به شهرت رسید. این آواز خیلی زود نه تنها در ایران، بلکه در کشور‌های مختلف با اقبال روبه رو شد و بسیاری از تهیه کنندگان، موسیقی دانان و پژوهشگران به سمت موسیقی قشقایی کشیده شدند. او دیروز بعد از تحمل یک دوره سخت بیماری در هفتادوسه سالگی در خانه ۵۰ متری اش در تهران از دنیا رفت.