عروجی | شهرآرانیوز؛ «ساعت چند است؟ قدیم یا جدید؟» این دو پرسش سال هاست که در کنار هم قرار دارند و در نیمه نخست سال بیش از همیشه استفاده می‌شود. این بار، اما طرح تغییر ساعت رسمی کشور با یک فوریت ثبت و با امضای ۲۴ نماینده به هیئت رئیسه مجلس تقدیم شد و قرار است در صورت تصویب نهایی، دیگر ساعت رسمی کشور از اول فروردین تا پایان نیمه نخست سال دیگر یک ساعت به جلو نرود؛ اما دقیقا چرا ساعت رسمی کشور هرسال دوبار به عقب و جلو کشیده می‌شود؟

بسیاری از کشور‌ها از جمله ایران برای بهینه سازی مصرف انرژی، در فصل بهار و تابستان ساعت رسمی کشورشان را معمولاً یک ساعت به جلو می‌کشند، تا ساعت‌های بیشتری از روز با ساعت کاری همخوانی داشته باشد و در ساعت‌های کمتری از روز، نیاز به مصرف انرژی برای تأمین روشنایی وجود داشته باشد؛ البته این اتفاق برای کشور‌های استوایی که طول روز و شبشان در فصل‌های مختلف آن چنان زیاد نیست بی فایده است و هر کشوری به قطب نزدیک‌تر باشد به دلیل فاصله معنادار بین روز و شب، اجرای این طرح باعث کاهش بیشتر انرژی می‌شود.

اولین بار ایده استفاده بیشتر از نور خورشید در سال ۱۷۸۴ در فرانسه مطرح شد تا شب‌ها شمع کمتری مصرف شود، اما پیشنهادی مبنی بر تغییر ساعت رسمی کشور ارائه نشد و این پیشنهاد، برای اولین بار در سال ۱۹۰۷ در انگلستان مطرح شد که در آن مقطع هم عملی نشد. تغییر ساعت رسمی برای صرفه جویی در مصرف انرژی، برای اولین بار در سال ۱۹۱۶ در کشور آلمان عملی شد.

بعد‌ها برخی دیگر از کشور‌ها از جمله آمریکا، انگلستان و برخی از کشور‌های اروپایی نیز دست به اقدام مشابهی زدند. علت جهانی شدن این اتفاق در آن زمان، کمبود شدید انرژی در اروپای جنگ زده بعد از جنگ جهانی اول بود.

ساعت رسمی در ایران برای نخستین بار پیش از انقلاب اسلامی عقب و جلو رفت. بعد از انقلاب این روند به حالت تعلیق درآمد؛ اما در سال ۱۳۷۰ و در زمان ریاست جمهوری مرحوم رفسنجانی دوباره تصویب و اجرا شد.

طبق آمار‌ها در آن زمان، مصرف برق تا حدی پایین آمد؛ البته این قانون در اسفند سال ۱۳۸۴ هم زمان با ریاست جمهوری احمدی نژاد برای یک سال اجرا نشد که دلیل آن «سردرگمی بخش‌های زیادی از جامعه در اثر تغییر ساعت رسمی کشور» و «نبود بررسی‌های دقیق و کارشناسانه برای تأیید صرفه جویی در مصرف برق با روش تغییر ساعت» اعلام شد.

البته در روز ۳۱ مرداد ۱۳۸۶ قانونی مبنی بر تغییر ساعت رسمی کشور به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و از آن زمان تاکنون همچنان ساعت رسمی کشور در اول فروردین هر سال جلو رفته و ۳۱ شهریور به جای خودش بازمی گردد. آیا این بار نمایندگان مجلس واقعا می‌خواهند این قانون را برای همیشه تغییر دهند؟