محمدناصر حق خواه - دو روز پیش بود که در همین صفحه درباره توهین عجیبی که در برنامه خندوانه به نویسندگان ایرانی شده بود، نوشتیم. از واکنش ها و البته عذرخواهی به موقع رامبد جوان گفتیم و این نکته را هم یادآوری کردیم که تلویزیون خیلی وقت است کلا در این زمینه ها خیال خودش و مردم را راحت کرده است. اگر تا چند سال پیش، تبلیغات تقلبی و سردستی و از سر رفع تکلیف برای ترویج کتاب خوانی یا گوش کردن به موسیقی اصیل صورت می گرفت، این سال ها دیگر همین اتفاق هم نمی افتد و راحت و آسوده هرچیزی که بیشتر خنده بگیرد، گفته و دیده می شود، بدون توجه به اینکه تبعات آن چیست. اما حالا لازم است درباره یک مسئله دیگر هم حرف زده شود. در برنامه ای تلویزیونی که عنوان موسیقیایی دارد و مثلا قرار است در آن به موسیقی توجه ویژه ای شود، مجری برنامه، تولد مرحوم استاد پرویز مشکاتیان، یکی از نوازندگان خوب تاریخ سنتور ایران و البته یکی از آهنگ سازان موثر ایرانی به خصوص در همکاری با استاد محمدرضا شجریان، را به شخص ایشان تبریک گفت و ضمن خطاب قرار دادن او با عنوان «آقای پرویز مشکاتیان نازنینم!» گفت که ان شاءا... همیشه حالش خوب باشد و ما از مضراب زدن ایشان روی «اپیزود»های سنتور استفاده کنیم.
اپیزود سنتور دقیقا کجای سنتور است؟
اصلا چه کاری است؟ بیایید در یک پویش همگانی، گرامیداشت و یادبود گرفتن و تقدیر از هنرمندان اصیل و درست وحسابی را در صداوسیما کنار بگذاریم. شاید درست تر این باشد که بگوییم مجری باید باسواد باشد و مطلع از حوزه ای که در آن حرف می زند. برنامه ساز باید دقیق باشد و تذکر دهد. نویسنده باید دقیق و حواس جمع باشد، اما ظاهرا کار از این حرف ها گذشته است. وقتی از بزرگان ما هیچ وقت اثری در صداوسیما شنیده نمی شود و هنرنمایی آنان قابل تماشا نیست، وقتی از برنامه های پربیننده سال تحویل تا تیتراژ سریال های پرطرفدار پر از صدای کسانی است که دوتا نت را نمی توانند بخوانند و وقتی نوازنده ای در تلویزیون نمی بینیم، چه کاری است که بخواهیم برای خالی نماندن عریضه از استادان این هنر تقدیر بکنیم؟ به قول یک کاربر که خود هم نوازنده است: «این حرف ها را ولش، اپیزود سنتور دقیقا کجای سنتور است؟»
مدیر، برنامه ساز، نویسنده، کسی نبود؟
این کامنت زیر پستی از صابر قدیمی، شاعر و طنزپرداز ایرانی، نوشته شده بود. قبل از رسیدن به این واکنش و واکنش های دیگر، مجددا جای تکرار دارد که چنین مسئله ای شاید مدت ها پیش، جای نقد و عتاب جدی داشت و باید از از مدیران و برنامه سازان درخواست می شد که حداقل اگر مجری مطلع نمی گذارید، یک نویسنده حواس جمع آنجا بگذارید، اما کار از این حرف ها گذشته است و به قول بزرگی، وقتی تراژدی خیلی عمیق می شود، کمدی پدید می آید. کمدی ماجرا را هم در همان پست صابر قدیمی می شود دید که در بخشی از آن نوشته است: «استاد پرویز مشکاتیان نازنینم! چقدر با صدای قشنگت در ترانه گل پونه ها گریه کردم! حالا چه اشکالی داره که 12ساله از بین ما رفتی و من نمی دونم؟ چرا یه قضیه کوچیک رو اون قدر بزرگ می کنید؟ دوست خودمه، رفیقمه، دوست دارم فکر کنم زنده است. همین الان با استاد شجریان صحبت کردم و گفت ناراحته از این هجمه ای که وحشیانه علیه من راه افتاده. به روح شهرام ناظری، حلالتون نمی کنم نامردا!»
داستانی شبیه به داستان نجف دریابندری
این خلاصه آن چیزی است که در دنیای رسانه ای ما وجود دارد. یک روز مجری خانم، اسم نجف دریابندری، بزرگ ترین مترجم و یکی از فعالان مهم ادبیات نیم قرن اخیر، را اشتباه تلفظ می کند و در تکرارهای پیاپی هم موفق به گفتن نام او نمی شود. یک روز نام خیابانی را که به نام نجف دریابندری است، دوبار پیاپی اشتباه می نویسند و یک روز نویسندگان ایرانی را بی کار خطاب می کنند و به اینکه اسم سه نویسنده ایرانی را هم نمی دانند، می بالند. شاید بهترین درخواست از مسئولان فرهنگی و برنامه سازان تلویزیون، همین باشد که اصولا از خیر بزرگداشت بزرگان فرهنگ و هنر و ادبیات بگذرند. این همه خواننده خوش تیپ و خوش سروزبان هر روز پیدا می شوند، شبی یکی از این ها را به برنامه هایتان دعوت کنید تا بخش موسیقی کامل باشد. دعوت شبانه یکی از ده ها بازیگر خوش لباس هم در عرصه سینما برای پر کردن برنامه کافی است. به اساتید چه کار دارید؟
هر چند به این بی سوادی ها خندیدیم و جز خنده هم از ما کاری برنمی آید، به قول رضا ساکی روزنامه نگار: «شاید یک ایرانی، کشاورزی باشد در یک دشت دور یا پزشکی باشد همیشه در دانشگاه و بیمارستان یا کارمندی باشد همیشه درحال کار یا راننده ای باشد همیشه در خیابان یا تاجری همیشه در سفر، اما آدمی که رسانه ای است، نباید 12سال پس از درگذشت کسی که هم ردیف خالقی و صباست، برای او آرزوی سلامتی کند.» بله، نباید چنین باشد!