به گزارش شهرآرانیوز، خاطرهنویسی، طی هفت، هشت دهۀ اخیر تاریخ معاصر ایران، میان رجال سیاسی کشور باب شده است؛ اما تا به امروز کمتر رسم بوده است که "بانوان" خاطره آن هم از سنخ اجتماعی بنگارند و خانم عزیزالملوک آذرخشی (شیبانی) تولد ۱۲۹۶ ش از این نظر از معدود زنانی است که دست به این کار زده است.
در میان زنان موفق و اثرگذار ایرانی، کمتر کسی را میتوان یافت که زندگی خود را با جزئیات فراوان و در بستر جریانهای اجتماعی و سیاسی زمانهاش روایت کرده باشد.
عزیزالملوک آذرخشی، مؤسس نخستین دبستان دخترانه شهر مشهد، در کتاب «سرگذشت ما» نهتنها روایتگر داستان پرفرازونشیب زندگی خود شده است بلکه به اوضاع فرهنگی و اجتماعی دوره حیات خود نیز نگاهی تیزبین دارد.
در حقیقت، کتاب او منبعی مهم برای درک و دریافت شرایط زندگی زنان، و روایتگر بخشی از تاریخ نانوشته و نقش نادیدهگرفتهشده آنها در فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی است.
بخشهایی از این کتاب به این علت که به جزئیاتی فراوان و جالب درباره خانههای قدیمی و روابط صمیمانه زنان سنتی ایران میپردازد، رنگ و بوی داستانهای قدیمی را به خود میگیرد.
نکته مهم این است که نویسنده شاهد بسیاری از رویدادهای مهم و به روایت و تحلیل آن پرداخته است. سرگذشت تأسیس دبستان فروغ مشهد با همه جزئیات تاریخیاش را میتوانید در این کتاب بخوانید.
او مادری از تبار قاجار داشته و در شهر مقدس مشهد بر خلاف رویۀ آن روزگار، سنتشکنی کرد و در مقام تعلیم دختران برآمد و طبیعی است که فرزندان خود را نیز تشویق به آموختن کرد.
دوران نوجوانی و جوانی شیبانی مصادف با تغییر و تحولات بسیاری در عرصۀ سیاسی کشور است و نظام قاجار که بر دیوانسالاری عظیم خانوادگی استوار بود، در سالهای پس از انقلاب مشروطیت در سراشیبی سقوط قرار گرفت و با کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ توسط رضاخان میرپنج، این امر شتاب بیشتری یافت و سرانجام در آبانماه ۱۳۰۴ خورشیدی به حیات یک و نیم قرن این نظام توسط رضاخان پایان داده شد.
کتاب «سرگذشت ما» بخشی از تاریخ اجتماعی معاصر ایران از اواخر دورۀ قاجار تا پایان پهلوی به روایت بانویی از طبقۀ ممتاز اجتماعی آن روزگار ایران است.