نکاتی درباره فوریتهای پزشکی و کمک‌خواهی از اورژانس
اگر بخواهیم با اورژانس تماس بگیریم به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز؛ حتما همه ما یک روز و یک جایی با آمبولانس ۱۱۵ روبه‌رو شده‌ایم. در مهمانی‌ها، در روز‌های گرم سال، در ازدحام زیارتگاه‌ها، در جاده‌ها و بزرگراه‌های شهری و هزار و یک موقعیت دیگر. یک وقتی کودکی دوسه ساله و بازیگوش به‌راه می‌افتد و حادثه می‌سازد، یک زمانی هم مردی میان‌سال همین طور که روی چهارپایه‌ای جلو مغازه‌اش نشسته، دچار شل‌شدگی عضلات صورت می‌شود و سکته می‌کند. خلاصه حادثه در همه زمان‌ها و مکان‌ها در کمین ما آدم‌هاست؛ حالا می‌خواهد پریدن یک دانه برنج در گلو باشد یا تصادفی زنجیره‌ای و مرگ‌بار. موضوع مهم در رویارویی با حوادث، شیوه درست مدیریت اوضاع و رسیدگی به مصدومان تا پیش از رسیدن نیرو‌های امدادی است.
بیماری‌های اورژانسی
بیماری‌ها و حوادث اورژانسی به مواردی گفته می‌شود که درصورت به‌موقع ارائه نشدن اقدامات امدادی، درمانی، منجر به صدمه‌های عضوی، جانی و مشکلات روانی برای بیمار می‌شود.
- سوختگی‌ها
- زایمان‌ها
- مسمومیت‌ها
- تشنج‌ها
- خون‌ریزی‌ها
- حوادث رانندگی
- بیماری‌های قلبی و مغزی
- برق‌گرفتگی‌ها
- خفگی‌ها و اختلالات تنفسی
چه اطلاعاتی به اورژانس بدهیم؟
شماره تلفن خودمان و محل دقیق حادثه. در صورت آگاهی نام هر تقاطع یا نشانه دیگر را ذکر کنیم.
تعداد، جنس و سن تقریبی مصدومان و هر چیزی که در مورد وضعیت آن‌ها می‌دانیم را اعلام کنیم.
نوع و سنگینی مورد اورژانس را به‌درستی گزارش دهیم، برای نمونه بگوییم در حادثه رانندگی دو خودرو، جاده مسدود شده و سه نفر در خودرو‌ها گیر افتاده‌اند.
جزئیات هر نوع خطر احتمالی مانند انتشار گاز، مواد سمی، صدمه خطوط برق یا وضع آب‌و‌هوا را هم اعلام کنیم، برای نمونه بگوییم جاده یخ‌زده است.
شرح‌حال دادن تلفنی
پزشک، پرستار و اپراتور بیسیم، کارکنان اتاق فرمان اورژانس هستند. وقتی تماسی با مرکز ۱۱۵ گرفته می‌شود کارشناسان پرستاری به تماس‌های امدادخواهی پاسخ می‌دهند. وظیفه این کارشناسان گرفتن شرح حال تلفنی از وضعیت بیمار است. در صورتی که شرح حال بیمار نشان‌دهنده حالت فوریتهای پزشکی باشد نشانی محل حادثه را می‌گیرند و واحد امدادی را اعزام می‌کنند، ولی در مواردی که وضعیت بیمار اورژانسی نباشد، با دادن اطلاعات لازم به فرد تماس‌گیرنده، او را راهنمایی می‌کنند.
خون‌سردی به‌وقت تماس با ۱۱۵
وقتی با شماره سه‌رقمی ۱۱۵ تماس می‌گیرید، پرستار اورژانس در مورد وضعیت فعلی بیمار و نوع حادثه از شما سؤال می‌پرسد و بر اساس همان پرسش‌ها، منابع و تجهیزات مناسب ارسال می‌کند. همچنین سؤال‌ها را به این منظور می‌پرسد تا زمان رسیدن آمبولانس با ارائه آموزش‌های ساده کمک کند که به وضعیت بیمار بهبود ببخشید. اگر در مورد موقعیت مکانی خود یا هر موضوع دیگری مطمئن نیستید، هراس به خود راه ندهید و فقط سعی کنید از افراد محلی و اطرافیان، موقعیت جغرافیایی محل را جویا شوید. در تماس با اتاق فرمان اورژانس خون‌سردی خود را حفظ کنید تا بتوانید تمام اطلاعات موردنیاز را ارائه دهید و مؤثر باشید.
کمک‌های اولیه در حمله قلبی
- اطراف بیمار را خلوت کنید.
- بدون تجویز پزشک به بیمار، آسپرین ندهید.
- مجاری تنفسی‌اش را باز نگه دارید.
- قرص فشار خون به بیمار ندهید.
- لباس‌های تنگ دور گردن و قفسه سینه‌اش را آزاد کنید.
- غذا و نوشیدنی به فرد ندهید.
کمک‌های اولیه در سکته مغزی
سکته‌های مغزی از شایع‌ترین علل ایجاد ناتوانی و مرگ‌و‌میر هستند. سکته یا انفارکت مغزی با ایجاد ضعف و فلج یا کرختی و کاهش حس در دست و پای یک طرف بدن همراه است؛ ناتوانی در درک و تولید کلام و اختلال میدان بینایی و اختلال تعادل نیز از نشانه‌های سکته مغزی هستند. اگر فرد بیمار دچار افتادگی و بی‌حسی در صورت، فلجی در اندام‌ها و مشکل در تکلم و بلع شد باید فوری با اورژانس تماس گرفت. در این حالت، کار‌های زیر را با آرامش انجام دهید:
۱. سطح هوشیاری بیمار را کنترل کنید.
۲. راه هوایی، تنفس و گردش خون (نبض) بیمار را بسنجید.
۳. به بیمار کمک کنید وضعیت راحتی داشته باشد.
۴. اگر بیمار در فرو دادن آب دهان مشکل دارد، او را به یک سمت بخوابانید و هرگز به او مواد خوراکی ندهید.
۵. لباس‌های تنگ را آزاد کنید.
۶. اگر بیمار هوشیار نیست، او را در وضعیت خوابیده به پهلو قرار دهید و در صورتی که تنفسش قطع شد فوری عملیات احیا را برایش انجام دهید.
وسایل ضروری در جعبه کمک‌های اولیه
وسایل ضروری در جعبه کمک‌های اولیه به‌تناسب شرایط متفاوت است؛ جعبه کمک‌های اولیه در رویارویی با مصدوم دچار قطع عضو، در زمان زلزله، خون‌ریزی‌ها، در آسیب‌های ناشی از سرما، سوختگی‌ها، سفر و ...، ولی برخی وسایل ابتدایی تا حدودی برای همه شرایط مشترک است.
- سرم شست‌و‌شو برای شستن زخم‌ها
- دستمال بهداشتی و مرطوب
- موچین برای خارج کردن خار
- چسب برای بستن باند و گاز
- پماد گزیدگی برای تسکین نیش حشرات
- قطره استریل چشمی برای زمان گردوخاک
- آنتی‌هیستامین برای مقابله با آلرژی
- باند و گاز پانسمان برای بستن زخم
- قیچی و چسب زخم و ماده ضد عفونی‌کننده
- دستکش یک‌بار مصرف
تا رسیدن اورژانس چه‌کار کنیم؟
اگر بازکردن مسیر نیاز به کمک نیروی پلیس دارد، حتما موضوع را با پلیس ۱۱۰ در میان بگذارید. در تصادف‌ها به‌طور معمول محل حادثه در نقطه‌ای قرار دارد که هرلحظه امکان ورود خودرو‌های دیگر به محل حادثه و خطر برخورد با مصدومان وجود دارد. برای این منظور بعد از پیچ یا نقاط کور، در فاصله‌ای دورتر از محل حادثه، دیگر رانندگان را از وجود خطر در مسیر آگاه کنید.
از جابه‌جا کردن مصدومانی که امکان صدمه به سر و گردن و ستون فقرات در آن‌ها وجود دارد، بپرهیزید.
اگر محل حادثه احتمال آسیب بیشتر را برای مصدوم به همراه دارد مانند زمانی که خودرو آتش گرفته یا در حال سقوط در پرتگاه است با رعایت احتیاط و با کمترین حرکت، مصدوم را از محل خارج کنید.
اگر مصدوم در خودرو خود حبس شده و در‌ها باز نمی‌شود، حتما از نیرو‌های امداد نجات آتش‌نشانی در شهر‌ها و در جاده‌ها از هلال احمر، کمک بگیرید.
پیش از انتقال بیمار به بیمارستان
در حالی که همراه با بیمار منتظر رسیدن کمک هستید، گاهی مهم است که به طور مداوم وضعیت او را کنترل کنید. وقتی وضعیت بیمار را نظارت می‌کنید، معمولا به‌دنبال مشاهده و در صورت امکان، ثبتِ سطح واکنش، تنفس، نبض و شاید دما باشید. این‌کار نه‌تن‌ها شما را از هرگونه تغییر در وضعیت بیمار آگاه می‌کند، بلکه به امدادگران به محض ورودشان اطلاعات ارزشمندی می‌دهد.
واکنش فرد مصدوم
سطح واکنش بیمار که نشانه هوشیاری اوست را بسنجید. هوشیاری بیمار نه‌تن‌ها به شما در شناسایی مشکل کمک می‌کند، بلکه تعیین می‌کند چه زمانی و چه اقداماتی را باید انجام دهید.
هوشیاری
آیا بیمار هوشیار است؟ چشمانش باز است؟ می‌داند کجاست؟ خواب‌آلود به‌نظر می‌رسد و ...
صدا
بیمار به صدای شما واکنش نشان می‌دهد؟ او می‌تواند سؤالات شما را بشنود، درک کند و به آن‌ها پاسخ دهد؟
درد
بیمار به درد واکنش نشان می‌دهد؟ شما می‌توانید لوب گوش بیمار را فشار دهید تا واکنشش را بسنجید. سطح واکنش ممکن است از کلام تا چرخش چشم یا کمی حرکت متفاوت باشد. اگر بیمار کامل بی‌پاسخ است، در این حالت بیهوشی او متصور است.
نبض
در هنگام مراقبت از بیمار قبل از رسیدن به بیمارستان حتما نبض او را بررسی کنید. پس از یافتن نبض، بهتر است سی ثانیه یا بیشتر آن را کنترل کنید. این نه‌تن‌ها محاسبات راحت‌تری را فراهم می‌کند (هنگام محاسبه تعداد ضربان در دقیقه)، بلکه برای ارزیابی ریتم زمان بیشتری را در اختیار شما قرار می‌دهد. هنگام بررسی نبض، ما به دنبال نظارت بر سه منطقه هستیم:
تعداد: محدوده طبیعی برای بزرگ‌سالان شصت تا هشتاد ضربان در دقیقه است. این تعداد ممکن است برای کودکان و نوزادان به طور قابل توجهی بالاتر و برای بزرگ‌سالان کمتر باشد.
قدرت: نبض قوی است یا ضعیف؟
ریتم: آیا نبض منظم است یا سرعت آن فرق دارد؟
دمای بدن: این کار را می‌توان با استفاده از دماسنج یا به‌سادگی با قرار‌دادن پشت دست روی پیشانی بیمار انجام داد. دمای طبیعی بدن ۳۷ درجه سانتی‌گراد یا ۹۸.۶ درجه فارنهایت است.
تنفس
تعداد: تعداد تنفس طبیعی برای یک بزرگ‌سال دوازده تا شانزده تنفس در دقیقه است. نوزادان و کودکان هم بین بیست تا سی تنفس در دقیقه دارند.
عمق: هر تنفس طبیعی، عمیق است یا سطحی؟ تماشای بالا و پایین رفتن قفسه سینه بیمار و گوش دادن، به ارزیابی عمق هر نفس کمک می‌کند.
سهولت: نفس کشیدن برای بیمار چقدر آسان است؟ تنفس ممکن است به دلیل انسداد، درد یا مسئله فیزیولوژیکی دشوار شود.
سروصدا: در هنگام تنفس، به صدا‌های غیرطبیعی مانند خس‌خس و ناله توجه کنید.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
