سرخط خبرها
زنان و انقلاب‌اسلامی؛ از تحول هویتی تا انقلابی‌گری

زنان و انقلاب‌اسلامی؛ از تحول هویتی تا انقلابی‌گری

  • کد خبر: ۲۱۱۲۳۹
  • ۲۲ بهمن ۱۴۰۲ - ۱۳:۵۸
زنان ایرانی در هیچ مقطعی از تاریخ، نه در گذشته و نه در دوران غربزدگی، تصویری به‌روشنی تصویری که انقلاب اسلامی به برکت اسلام و به برکت فکر و نظر امام خمینی (ره) ایجاد کرد، از خود نداشتند.

به گزارش شهرآرانیوز، با بازخوانی بیانات رهبر معظم انقلاب در می‌یابیم که یکی از موضوعات پرتکرار، نقش زنان در انقلاب اسلامی و از سوی دیگر، خدمات انقلاب و نظام در مسئله زن است. در ادامه به مناسبت ایام الله دهه فجر، تلاش می‌کنیم نگاهی به خدمات متقابل انقلاب اسلامی و زنان براساس بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای داشته باشیم.

زنان، سربازان خط مقدم انقلاب اسلامی

زنان سربازان خط مقدم؛ تیتری که در نگاه اول مبالغه آمیز می‌آید اما، رهبر انقلاب تأکید می‌کنند که این مبالغه نیست و یک واقعیت است: «اگر زن‌ها با انقلاب سازگار نبودند و این انقلاب را نمیپذیرفتند و به آن باور نداشتند، مطمئنّاً این انقلاب واقع نمیشد؛ من به این معنا اعتقاد دارم. اگر آن‌ها نبودند، اوّلاً نیمى از گروه انقلابیّون، مستقیم در میدان نبودند؛ ثانیاً به‌طور غیرمستقیم اثر میگذاشتند روى فرزندانشان، روى شوهرهایشان، روى برادرهایشان و روى محیط خانه - که زن در محیط خانه، داراى تأثیر فرهنگى زیادى است - و بکلّى این کار انجام نمیگرفت. این حضور آن‌ها بود که توانست ستون فقرات دشمن را بشکند و مبارزه را به معناى واقعى کلمه پیش ببرد؛» ۱۳۶۸/۱۰/۲۶

روایتِ زنان پیشرو

استعاره‌ای که از حضور زنان در انقلاب اسلامی عمدتا به کار برده می‌شود، استعاره پشتیبان و نهایتا استعاره حضور به تبع مردان است. در حالی‌که رهبر معظم انقلاب، علاوه بر پشتیبانی و حضور تبعی سخن از پیشروی زنان در برخی مناطق سخن می‌گویند یعنی در بعضی نقاطی که هنوز مردان مبارزه را آغاز نکرده بودند؛ زن‌ها زودتر از مردان اجتماع راه انداختند، و مبارزات خود را شروع کردند؛ چنان که در ابتدای قضیه مشروطیت چنین نمودند. ۱۳۹۱/۲/۲۳ ایشان در سومین نشست راهبردی نیز ضمن گلایه از روایت‌های ناقص و یکجانبه‌ای که از دوران مبارزات به‌خصوص دوران انقلاب ارائه شده، از نقش بی‌جایگزین بانوان در انقلاب سخن گفته و به پیشروی بانوان در شروع تظاهرات انقلابی مشهد اشاره می‌کنند؛ که بدنبال آن حرکت‌های مردانه شکل گرفت و «اگر زنان به انقلاب نپیوسته بودند، انقلاب پیروز نمیشد؛ جوانان برای پیوستن به صفوف انقلاب، از خانه‌ها بیرون نمیآمدند؛ مادرانشان نمیگذاشتند، یا حداقل آن‌ها را تشویق نمیکردند. اگر زنان دل در گرو انقلاب نداشتند، مردان این‌طور آزادنه در صفوف انقلاب جانفشانی نمیکردند. نقش زن در انقلاب، هم به طور مستقیم، و هم به طور غیرمستقیم، یک نقش برجسته و مجموعاً نقش اول است.» ۱۳۷۰/۰۸/۲۲

بینش تکریم‌آمیز امام خمینی (ره) نسبت به زنان

زنان ایرانی در هیچ مقطعی از تاریخ، نه در گذشته و نه در دوران غربزدگی، تصویری به‌روشنی تصویری که انقلاب اسلامی به برکت اسلام و به برکت فکر و نظر امام خمینی (ره) ایجاد کرد، از خود نداشتند. همین بینش تکریم‌آمیز امام (ره) به زنان بود که موجب شد، زنان کشور در انقلاب اسلامی سهم بزرگی را ایفا کنند: «امام نقش زنان را فهمید؛ والّا بودند بزرگانی از علما که ما با این‌ها بگومگو داشتیم، که اصلاً زن‌ها در تظاهرات شرکت بکنند یا نکنند! آن‌ها میگفتند زن‌ها در تظاهرات شرکت نکنند. آن حصار محکمی که انسان به او تکیه میداد، خاطرجمع میشد، تا بتواند در مقابل اینجور نظراتی که از مراکز مهمی هم ارائه میشد، بایستد، حصار رأی امام و فکر امام و عزم امام بود.» ۱۳۹۰/۱۰/۱۴

بانوان در انقلاب اسلامی: حس حقارت یا حس تشخص؟

رهبر معظم انقلاب تأکید دارند که بعد از اقامه دولت حق، زنان کشور اسلامی ایران، توانستند شخصیت حقیقی خودشان را تا حدود زیادی پیدا کنند، و در میدان‌های گوناگونی حضور یابند و عظمت روحیه زن مسلمان را نشان دهند. ۱۳۷۶/۲/۱۷

ایشان معتقدند که به برکت انقلاب، حالت خودآگاهی و احساس شخصیت اجتماعی در زنان با شتاب بیشتری نسبت به مردان به وجود آمده، بطوریکه زنان حتی بانوان روستا‌ها و شهر‌های دورافتاده، به عنوان افرادی از مجموعه‌ی نگهدارنده‌ی این انقلاب و اصحاب و صاحبان آن، برای خودشان شأن قایلند؛ و حتی گا‌ها ایمان پُرشورتر و دید روشنتری نسبت به مسایل جامعه دارند و کشور و مسایل آن را متعلق به خودشان می‌دانند. ۱۳۶۹/۱۰/۱۶در واقع «انقلاب آمد و رفتار خانم‌ها و جهت حرکت زن‌های کشور ما را صد و هشتاد درجه عوض کرد؛ یعنی رو به سمت نور و رشد و فهم علمی و اخلاقی و سیاسی و حضور در میدان‌ها و رشد شخصیت‌های بشری و فایده بخشیدن برای جامعه به معنای واقعی.» ۱۳۶۸/۱۰/۲۶

در واقع این بینش اسلامی انقلاب، باعث شد که زنان ایران اسلامی تاکنون در راستای رشد، فهم و حضور در میدان‌های گوناگون اعم از میدان سیاست، اقداماتی برجسته انجام دهند از جمله «شهیدان و جانبازان و آزادگان زن، که نمایشگرانِ یکی از برترین قلّه‌های افتخارات انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی‌اند. در واقع قدرت ایمان، راه مجاهدت‌های بزرگ را به روی زنان ایرانی گشود و صحنه‌های شگفت‌انگیز و کم‌نظیری از حضور شجاعانه و فداکارانه و مبتکرانه‌ی آنان در میدان‌های دشوار پدید آورد. از تظاهرات شورانگیز روز‌های انقلاب تا دوران فراموش‌نشدنی دفاع مقدّس، و از قهرمانی در صفوف نبرد تا دل بریدن از فرزند و همسر و فرستادن آنان به پیشباز خطر و تا خدمات پشت جبهه، و از حضور در جبهه‌ی علم و تحقیق و فنّاوری و درخشندگی در وادی ادبیّات و هنر، تا هنرنمایی در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی و مدیریّتها، و سرانجام فداکاری در میدان سلامت و خدمت به بیماران در آزمون پُرخطر اخیر، همه و همه نشانه‌های اعتلای معنوی زنِ ایرانی است که به برکت نظام اسلامی و درس‌ها و ارزش‌گذاری‌های اسلام پدید آمده است.» ۱۳۹۹/۱۲/۱۹

انقلاب اسلامی: روایت «زن‌ستیزی» یا روایت پیشرفت بانوان؟

ایران اسلامی علیرغم تهمت «زن‌ستیزی» دشمن به انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی ــ که از ابتدای انقلاب تا کنون وجود داشته ۱۴۰۲/۷/۵همواره تلاش داشته تا بستری امن برای رشد و پیشرفت کیفی و کمی زنان خود ایجاد کند و نشان دهد که می‌توان زن را با حفظ حجب و حیا و عفاف، وارد میدان پیشرفت نمود. این واقعیتِ محسوسِ جامعه ماست که زنِ باشرف و بااستعداد ایرانی با حفظ حجاب و عفاف خود، توانسته رشد چشم‌گیری پیدا کند: «ورودی‌های دانشگاه‌های ما در سال‌های اخیر، یا پنجاه درصد یا بیش از دختران و بانوان هستند. زنان دانشمند، در مراکز علمی حسّاس و مهم نقش‌آفرینند. در میدان ادب، ادبیّات، شعر، رمان، شرح‌حال‌نویسی، زن‌ها جزو برجسته‌ترین‌هایند. در میدان مسابقات ورزشی ــ واقعاً گاهی انسان قدرت تحسین این شخصیّت‌ها را ندارد به اندازه‌ای که شایسته‌ی آن هستند ــ دختر ایرانی روی سکّوی اوّل مسابقات ایستاده، پرچم و سرود ملّی ایران را در مقابل چشم صد‌ها میلیون تماشاچی تلویزیون‌های دنیا بالا برده، باحجاب است، با آن مردی که می‌آید به او مدال بدهد دست نمیدهد، یعنی حدّ شرعی را رعایت میکند؛ در میدان سیاسی نیز چنین است؛ بطوری‌که یکی از سه پیام‌بر سیاسی که توسط امام به شوروی سابق، تعیین شد، مرحوم خانم دباغ بود. در مسئولیّتهای مدیریّت کشوری، زنان ما با حجاب، با چادر، بهترین مدیریّتها را در آن بخشِ خودشان انجام دادند. در مسائل علمی، در مسائل ادبی، در مجریان صداوسیما، بهترین مجریان. در میدان‌های مختلف، زن ایرانی حضور پیدا کرده، در بالاترین سطوح قرار گرفته، با حجاب اسلامی، با رعایت حجاب؛ این خیلی چیز مهمّی است. این باطل‌کننده‌ی یک زحمت و تلاش دویست سیصد ساله‌ی غرب است.» ۱۴۰۱/۵/۵

این رشد فزاینده بانوان در جمهوری اسلامی را باید با دوران گذشته و خصوصا با عملکرد رژیم غرب‌زده‌ی طاغوت، مقایسه کرد و روشن ساخت که چگونه انقلاب در مسئله پیشرفت زنان و مبارزه با ظلم به آن‌ها اثرگذاری ویژه داشته و دستاورد‌های بزرگ کسب کرده است. واقعیت این است که رژیم طاغوت به پیروی از غرب، زنان را دائما سرگرم جلوه‌گری می‌نمود و اینگونه محیط‌های اجتماعی و سیاسی را مبتذل و ناامن می‌ساخت؛ لذا امکان تحصیل و پیشرفت علمی در سطوح عالی برای بانوان به‌سختی فراهم می‌شد و چنانچه بانویی هم به این عرصه وارد می‌شد ناچار به فضای خودنمایی و جلوه‌گری سوق داده می‌شد و این‌گونه اغلب از رشد و اعتلای اصیل خود باز می‌ماند. ۱۳۷۲/۹/۸؛ رژیم غرب‌زده طاغوت، با ایجاد فضای ابتذال، عملا به بانوان اجازه نمی‌داد که وارد میدان سیاست، اخلاق و تربیت شوند. ۱۳۶۸/۱۰/۲۶ و در زمینه فرهنگی و سیاسی، به زنان ظلم می‌نمود؛ و حتی تعداد اندکی از بانوان که اذن ورود به برخی مناصب سیاسی داشتند، حضورشان کاملا تشریفاتی بود. ۱۳۷۳/۷/۲۰

مسئله زن در انقلاب اسلامی: نگاه مقلد یا نگاه مولد؟

بر اساس دیدگاه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، نگاه انقلاب به مسئله زن یک نگاه مولد بوده است. چنان که تأکید می‌کنند: «ملت ایران امروز به برکت انقلاب قادر گشته است که نظرگاه جدیدی در باب زن و ارزش‌های او ارائه کند و طراز نوینی از زن برجسته و والا بیافریند. این توفیقی بزرگ و حرکتی ماندگار و قابل تقلید است. علی رغم هیاهوی امتناع و مقاومت از سوی محافل و مطبوعات غرب، نشانه‌ی تأثیر و نفوذ این حرکت را در دنیا می‌توان مشاهده کرد.» ۱۳۶۸/۸/۳

ثمره‌ی این نگاه مولد و نظرگاه نوین که برگرفته از تفکر اسلام ناب امام خمینی (ره) است، پرورش زنان فرزانه و صاحب نظر بوده است: «پرورش زنان فرزانه و صاحب اندیشه و صاحب رأی و نظر در ظریفترین و حساسترین مسائل یک جامعه، یعنی مسئله‌ی زن است، که یکی از اساسی‌ترین مسائل هر تمدنی، هر جامعه‌ای و هر کشوریست. در این مسئله، بانوان فرزانه توانسته‌اند به ریزه‌کاریهائی، به دقتهائی، به سرفصل‌های مهمی دست پیدا کنند که‌ای بسا بسیاری از کشور‌های عالم به آن دست نیافته‌اند.» ۱۳۹۰/۳/۱

نکته‌ی پایانی اینکه از منظر رهبر انقلاب، انقلاب اسلامی در امتداد حرکت خود در موضوع زن و رشد و پیشرفت و شکوفایی آنان، به نقطه‌ی نهایی خود نرسیده است بلکه هنوز عقب‌ماندگی‌های قابل توجهی در این زمینه وجود دارد که بنا به مطالبه‌ی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای باید مرتفع گردد. از سوی دیگر بانوان ایران اسلامی نیز باید بدانند که کمند ناپیدای غرب، همچنان آن‌ها را فرا می‌خواند و اگر هوشیار نباشند هر لحظه می‌توانند با منحرف شدن به سوی سبک زندگی غربی اسیرِ مصرف‌گرایی، تجمل و جلوه‌گری شده و از وادی آرمانی پیشرفت حقیقی و اصیل دور شوند.

منبع: فارس

ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.