نشست تخصصی «گفتمان علمی زنان عاشورایی» در حرم رضوی برگزار شد ضرورت تبیین جایگاه زنان در «احیای امر دین» علائم پنهان دیابت در زنان را بیشتر بشناسیم آشنایی با نحوه فرایند فرزندخواندگی برای زنان مجرد بالای ۳۰ سال| متقاضیان به مراکز مشاوره فرزندخواندگی معرفی می‌شوند دکوراسیون منزل با گیاهان آپارتمانی چه فوایدی دارد؟ طرح جدید سازمان بهزیستی کشور برای سوادآموزی به زنان بی‌سواد تحت پوشش | بیش از ۸۸ هزار نفر از این زنان سواد ندارند آیا همکاری النی کاپوچیانی با تیم ملی بسکتبال زنان ایران پایان یافت؟ پیروزی چشمگیر زنان پینگ‌پنگ‌باز ایران در بازی‌های کشور‌های اسلامی زنِ چهارسوی شهادت و قصه صبری که ۵ بار آزموده شد دختران امروز، هویت‌هایی در حال تغییر زیر هودی‌های گشاد آمار‌های ازدواج و طلاق باهم قابل‌مقایسه نیستند | نگاهی به عوارض تحلیل‌های غیرکارشناسی درخصوص ازدواج درباره معضل دودی که رنگ روشن‌فکرانه به خود گرفته است از عقد ودیعه چه می‌دانید؟ لاکِ زیبایی، لُکنتِ تکلیف | دیدگاه شرعی و پزشکی درباره کاشت ناخن
سرخط خبرها
حجاب زن ایرانی: از نماد عفاف تا نشانه‌ای از کنشگری اجتماعی

حجاب زن ایرانی: از نماد عفاف تا نشانه‌ای از کنشگری اجتماعی

  • کد خبر: ۳۵۷۱۱۶
  • ۲۰ شهريور ۱۴۰۴ - ۰۹:۲۷
  • ۱
حجاب زن ایرانی در نیم‌قرن اخیر، دیگر صرفاً پوششی برای بدن نیست؛ بلکه به نمادی از انتخاب، ایمان و مبارزه بدل شده است. از روز‌های کشف حجاب رضاخانی تا صفوف مقدم تظاهرات انقلابی و شب‌های موشک‌باران دزفول، زنان ایرانی با پوشش خود، صدای ایستادگی و هویت را فریاد زده‌اند. این گزارش، نگاهی دارد به سیر تاریخی حجاب به‌عنوان یک کنش اجتماعی و سیاسی، و روایت‌هایی از زنانی که با باور خود، تاریخ را شکل دادند.

به گزارش شهرآرانیوز، از نیمه دوم قرن گذشته، حجاب زن ایرانی دیگر همان پوشش ساده‌ای نیست که صرفاً برای پوشاندن بیشتر بدن برگزیده می‌شد. اگرچه پیش‌تر هم چادر در میان زنان رایج بود و به‌عنوان لباسی سنتی و محترمانه شناخته می‌شد، اما با ورود زنان مسلمان به صحنه‌های مبارزه و بیداری اجتماعی، این پوشش سنتی جان تازه‌ای گرفت.

زنانِ درگیر در جریان مقاومت علیه حکومت پهلوی، چادر را از قالب عادت و رسوم بیرون کشیدند و به آن هویتی سیاسی بخشیدند. آن پارچه سیاه که روزی تنها نشانه عفاف بود، به نماد زن انقلابی بدل شد؛ زنی که نه در حاشیه، که در متن تحولات ایستاده بود. چادری که تا دیروز فقط سایه‌بان تن بود، حالا پرچم اندیشه‌ای شده بود که زن را نه صرفاً مادر یا همسر، که کنشگری اجتماعی و تأثیرگذار می‌دید.

برتری حجاب حالا در معنا بود؛ معنایی برخاسته از تاریخ مقاومت، هویت‌یابی سیاسی و حضور مؤثر در جامعه. زن انقلابی در آن دوران، حجاب را نه از سر اجبار، بلکه از سر انتخاب و باور بر تن کرد. او حجاب را آگاهانه برگزید تا اراده‌اش را از طریق آن فریاد بزند.

به همین دلیل است که حتی پس از سقوط رضاخان و لغو قانون کشف حجاب، همچنان حجاب در معرض محدودیت، فشار و حذف بود. چون دیگر نماد یک تفکر شده بود؛ تفکری که بسیاری آن را برنمی‌تابیدند. مبارزه با حجاب، دیگر صرفاً بهانه‌ای برای اصلاح پوشش نبود، بلکه رویارویی با یک هویت تازه و مقاوم بود که زن مسلمان برای خود ساخته بود.

مقاومت زنانه برای حجاب به وسعت یک تاریخ

روایت‌هایی از این ایستادگی در حافظه تاریخی ما باقی مانده است. زنانی که در برابر فشار زمانه ایستادند، گاه با خانه‌نشینی چندساله برای پرهیز از نگاه نامحرم در دوران کشف حجاب، و گاه با حفظ پوشش در دل جنگ و ناامنی.

مرحوم آیت‌الله سید محمدباقر مجتهد سیستانی، پدر بزرگوار آیت‌الله سید علی سیستانی، برای تشرّف به محضر حضرت، چهل جمعه در مساجد مشهد زیارت عاشورا خواندند. در یکی از جمعه‌های پایانی، نوری او را به خانه‌ای کشاند؛ حضرت ولی‌عصر (عج) در اتاقی حاضر بودند، کنار پیکر زنی که پارچه‌ای سفید بر آن کشیده شده بود. آقا فرمودند: «چرا این‌گونه به دنبال من می‌گردی؟ مثل این باشید…» و اشاره به آن جنازه کردند. این زن، در دوره کشف حجاب رضاخانی، هفت سال از خانه بیرون نیامد تا نگاه نامحرم بر او نیفتد.

این مقاومت، تنها به گذشته‌های دور تعلق ندارد. در دوران جنگ تحمیلی نیز تکرار شد. زنی از دزفول روایت می‌کرد که: «در سال‌های موشک‌باران، هر شب با چادر می‌خوابیدیم، چون نمی‌خواستیم در صورت بمباران یا شهادت، بی‌حجاب از زیر آوار بیرون کشیده شویم.» بسیاری از زنان شهید دزفولی را با حجاب کامل از دل خاک و آوار بیرون کشیدند؛ و این خط روشن، همچنان تا امروز ادامه دارد.

در حمله اخیر رژیم صهیونیستی به تهران، خانواده‌ای بی‌گناه هدف قرار گرفتند. خانواده نظری، که از مشهد چند روزی مهمان تهران بودند، در یک شب تلخ، دو فرزند خود را از دست داد. محمدمهدی و زهرا، در آن دقایق، وقتی اولین پرتابه اصابت کرد، همراه با خواهر کوچک‌ترشان از راهرو به خانه بازمی‌گردند تا حجابشان را کامل کنند. محمدمهدی ایستاد تا خواهرهایش را همراهی کند. پرتابه دوم به خانه اصابت کرد. زهرا و محمدمهدی با هم به شهادت رسیدند و خواهر دیگرشان رنج بسیاری را به سبب حراجت شدید متحمل شد. آنچه این روایت‌ها را به‌هم پیوند می‌زند، انتخابی است که در بطن این سبک زیست نهفته است؛ انتخابی نه همیشه آسان و نه بدون هزینه، اما ریشه‌دار در باور.

تجربه تاریخی زن ایرانی نشان می‌دهد که حجاب، فراتر از یک پوشش فردی، به نماد مقاومت و هویت سیاسی تبدیل شده است. از ایستادگی در برابر کشف حجاب رضاخانی تا پایداری در جنگ تحمیلی و حتی امروز، زنان محجبه حجاب را نه صرفاً برای عفاف شخصی، بلکه به‌عنوان پرچمی از انتخاب، ایمان و مبارزه برگزیده‌اند. این میراث تاریخی، نقطه عزیمتی است برای بازاندیشی معنای حجاب در جهان معاصر.

منبع: مهر

ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۱
غیر قابل انتشار: ۱
یاور امامی
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۳۶ - ۱۴۰۴/۰۶/۲۱
0
1
گذشت نسل گوسفندی نسل جدید اینها رو قبول ندارند